۳٫۵ آنالیز: بررسی نتایج اعمال سیاستهای مختلف
۴٫۵ آنالیز تحلیل حساسیت: بررسی نتایج مدل در صورت وقوع سناریوهای مختلف
۵٫۵ بررسی تعامل بین سیاستها: آیا سیاستهای مختلف با یکدیگر در تعامل و اثر متقابل میباشند؟
۳-۴-۱ مدلسازی به عنوان یک فرایند تکراری
مدلسازی یک فرایند بازخوردی است و نه یک توالی خطی از مجموعه ای از فعالیتها. طبق (شکل
۳-۱)در قدم اول مدلسازی، محدوده، مرز مدل و صورت مسئله تعیین شده است. سپس در قدم دوم رفتار دینامیک مدل و یا رفتار مرجع متغیرهای مورد نظر بررسی شده و در قدم سوم سیستم فوق
شبیهسازی شده و پس از تست مدل و اطمینان از صحت عملکرد مدل، سیاستهای مختلف مورد بررسی و ارزیابی قرار میگیرند. نکته قابل توجه این است که با بررسی سیاستهای مختلف روی مدل ممکن است مجدداً در مرز مدل و تعریف صورت مسئله تغییری رخ داده و چرخه فوق دوباره تکرار شود. در تکرارهای بعدی لزوماً ترتیب گامها رعایت نخواهد شد و ممکن از از مرحله اول به مرحله n ام مراجعه نمود [۴۸].[۲۶]
شکل ۱-۳ مدلسازی به عنوان یک فرایند تکراری [۴۸] [۲۶]
در ادامه برخی از گامهای مهم این روند مدلسازی تشریح میشوند.
۳-۴-۲ رفتار مرجع
پس از آنکه متغیرهای اصلی مسئله انتخاب شد، نوبت به آن میرسد که رفتارهای آنها در طول زمان رسم شوند. این رفتارها، مبنای فرضیه پردازی قرار خواهند گرفت. لزومی ندارد روند شکلی شناخته
شدهای داشته باشد و حتما نباید برای متغیرها آمار رسمی وجود داشته باشد.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
۳-۴-۳ افق زمانی
افق زمانی باید به اندازهای باشد که با نگاه به گذشته در طول افق زمانی بتوان علل و نحوه رخداد پدیده مورد مطالعه را دریافت. همچنین افق زمانی باید به اندازهای باشد که با نگاه به آینده در طول افق زمانی بتوان اثرات تأخیرات سیستم و تأثیرات غیرمستقیم تصمیمات بر سیستم را مشاهده نمود. درنظر گرفتن یک افق زمانی طولانی نیز یک راه حل مشروط برای فارغ شدن از نگرش واقعه گرا است. چرا که افق زمانی بیش از حد بلندمدت نیز مشکلات و تبعات خاص خود را دارد. تعیین مدت افق زمانی، نوع سیاستهای مورد ارزیابی در مدل را تحت تأثیر قرار میدهد. یکی از روش های مفید برای تعیین افق زمانی این است که آن را معدل چندین برابر طولانیترین تأخیر موجود در مدل در نظر گرفته شود.
۳-۴-۴ فرضیه پویا
پس از رسم رفتارهای مرجع باید فرضیهای ارائه کرد که بتواند شرح دهد این رفتارها چرا و چگونه بوجود آمدهاند. در شرح این فرضیه توجه به این نکته ضروری است که نباید همه چیز را به عوامل خارجی نسبت دهیم. با شکل دادن حلقهها میتوان اثر متغیرها بر خودشان را سنجید. هدف باید ساختن مدلی باشد که رفتارهای مرجع را تولید کند و بتواند سیاستهایی پیشنهاد کند که این رفتارها در جهت مطلوب تغییر دهد.
در رابطه با فرضیه دینامیکی، نکات زیر حائز اهمیت است:
-
- فرضیه دینامیکی باید بر اساس سیستمهای دور بسته باشد. به این معنی که به کمک ارتباط علت معلولی رفتارهای مرجع با یکدیگر، شرح دهد که این رفتارها چگونه تولید میشوند نه اینکه همه چیز را به عوامل خارجی نسبت دهد.
-
- در صورتی که ضمن فرضیه پردازی نیاز به متغیرهای جدیدی برای شرح رفتار متغیرهای موجود بود آنها را هم باید به متغیرها اضافه کرد و رفتارهای مرجع را برای آنها نیز رسم کرد.
-
- فرضیههایی که در آنها حلقه وجود ندارد دارای اشکال هستند. اگر علیرغم آنکه حلقهای وجود ندارد فرضیه درست است، آنگاه ابزار حل مسئله مدلسازی سیستم های پویا نیست.
-
- در پرداختن فرضیه دینامیکی، استفاده از ادبیات و نظرات خبرگان اهمیت زیادی دارد. ممکن است در ادبیات یا نظرات خبرگان کل فرضیه را پیدا کرد یا ممکن است تکه های مختلف فرضیه در ادبیات باشد و ارتباط بین این تکهها تا رسیدن به فرضیه دینامیکی بر عهده مدلساز باشد [۲۲].
۳-۴-۵ نمودارهای علی و معلولی [۲۹]
نمودارهای مرز مدل و زیرسیستمها، مرز مدل و معماری اصلی مدل را نشان می دهند ولی ارتباطات بین متغیرها را نشان نمیدهند. نمودارهای علی و معلولی نحوه تأثیر علت بر معلول را نمایش می دهند و ابزاری مناسب جهت ترسیم ساختار بازخوردی سیستمها میباشند.
۳-۴-۶ نمودارهای حالت-جریان
نمودارهای علی و معلولی بر ساختار بازخوردی یک سیستم توجه دارد و نمودارهای حالت-جریان به ساختارهای فیزیکی بوجود آورنده آن ساختار بازخوردی تمرکز مینماید. در نمودار حالت-جریان متغیرهای حالت نشان دهنده وضعیت سیستم از قبیل تعداد جمعیت، موجودی مواد، بدهیها و ارزش دفتری سرمایه میباشد، درصورتی که متغیرهای نرخ نشان دهنده نرخ تغییرات سیستم همانند مرگ و میر، نرخ تولید، نرخ دریافت وام و بازپرداخت آن و نرخ سرمایه گذاری و استهلاک سرمایه میباشد. در سیستمها بر اساس متغیرهای حالت تصمیمها اتخاذ شده و با تغییر متغیرهای جریان آن تصمیمات اعمال می شود.
۳-۴-۷ شبیه سازی دینامیک
بیشتر یادگیریهای مدیران در خصوص مسائل سازمانی، به صورت سعی و خطا بوده و معمولاً پس از تصمیم گیری نادرست، حاصل می شود. اما بسیاری از این اشتباهات، به تدریج توان سیستم را کاهش داده و تاثیرات ناموزونی بر بدنه سیستم وارد می کنند. ساخت مدل، بهترین راه برای آزمایش تأثیر ایدههای جدید، بر سیستمها است. با بهره گرفتن از این مدلها مدیران قادر خواهند بود در خصوص آزمایش سیاستهای جدید، کشف راه های جدید تفکر، شناخت حساسیتهای پنهان اهرمها و نقاط فشار بر شرکتها اقدام نمایند.
با بهره گرفتن از این مدل های نمادین میتوان برای نمایش یک سیستم حقیقی از رایانه استفاده کرد. مدل باید همیشه برای آن چیزی که می‌خواهد شبیه سازی شود ساخته شود. گرچه ممکن است مدل ارائه شده تخمینی خام و ساده شده از واقعیت به شمار برود اما، از اعتبار کافی برخوردار است و بینشی در مورد مشکلاتی که در کار آینده انتظار میرود، فراهم می کند. با این همه، با بهره گرفتن از رویکرد مدل سازی پویا و استفاده از شبیه سازی، امکان هدایت و آزمون سناریوهای ممکن، به وجود می آید [۱۸]. برای شبیه سازی سیستمهای پویا نرم افزارهای متعددی وجود دارد. در پژوهش حاضر از نرم افزار Vensim استفاده شده است. نرم افزارVensim یک ابزار قدرتمند برای مدلسازی، شبیه سازی، آزمون مدل و تحلیل حساسیت سیستم های پیچیده پویا است. نسخه PLE این نرم افزار یک نسخه شخخصی آموزشی است. این نسخه جهت مقاصد آموزشی ارائه شده و تنها قابلیت های پایه نرم افزار Vensim را دارد. با اینکه نسخه PLE حاوی بسیاری از امکانات نسخههای دیگر نیست، اما قابلیت های آن در اغلب موارد، خصوصا مقاصد آموزشی کافی است [۲۳].[۳۰]
۳-۴-۸ تست مدل
با نوشتن اولین معادله، تست مدل نیز شروع خواهد شد. یکی از انواع تست مقایسه رفتار مدل با رفتار واقعی آن میباشد. همچنین در مدل ساخته شده باید تمام معادلات از نظر دیمانسیون درست باشند. همچنین تحلیل حساسیت مدل و بررسی سیاستهای مختلف نباید طبق شرایط خاصی صورت بگیرد، چه از نظر پارامتری و چه از نظر ساختاری. یکی دیگر از تستها، بررسی مدل در شرایط مرزی است. شرایط مرزی حدود پارامترهای مدل میباشند که ممکن است در واقعیت اصلاً رخ ندهد ولی مدل طبق این شرایط باید درست عمل کند.
۳-۴-۹ طراحی و ارزیابی سیاست
پس از اینکه مدل ساخته شد و از عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل شد، میتوان سیاستهای مختلف را با بهره گرفتن از مدل آزمود. طراحی سیاست فراتر از تغییر یک پارامتر مانند نرخ مالیات در مدل میباشد. طراحی سیاست به منزله طراحی یک ساختار و یا یک استراتژی جدید و یا تغییر قواعد تصمیم گیری است. با توجه به اینکه رفتار سیستم متأثر از حلقههای بازخوردی سیستم میباشد لذا بهترین روش طراحی سیاست، تغییر حلقههای بازخوردی غالب در مدل، با تغییر ساختار متغیرهای حالت–جریان
میباشد. همچنین بدلیل تأثیر تأخیرات سیستم بر رفتار آن با رفع تأخیرهای فوق نیز میتوان سیاستهای مختلفی طراحی نمود.
۳-۵ پیش بینی سریهای زمانی
پیش بینی، فرآیندی است که مجموعه ای از خروجی ها را با بهره گرفتن از مجموعه ای از متغیرهای داده شده تولید می کند. در بازاری همانند بازار مرغ، متغیرها معمولاً داده های گذشته هستند. پیش بینی فرض می کند که اتفاقات آینده بر اساس حوادث قابل مشاهده حال یا گذشته صورت میگیرند و بعضی از الگوهای گذشته تا آینده ادامه پیدا می کنند. ارتباطات گذشته میتوانند از طریق مطالعه و مشاهده کشف شوند. هدف اصلی پیش بینی، پیدا کردن یک تقریب از نگاشت بین داده های ورودی و خروجی به منظور دریافت قوانین ضمنی است که از مشاهدات بدست میآیند.
سریهای زمانی بسته به ماهیت می تواند خطی و یا غیرخطی باشد امکان پیش بینی سریهای زمانی خطی وجود دارد ولی سریهای زمانی غیرخطی را نمی توان به راحتی پیش بینی نمود زیرا دارای مکانیزم های پیچیده ای بوده و در بیشتر مواقع مکانیزم فرایندهای تشکیل دهنده آنها غیرقابل تشخیص می باشد. اکثر مسائل پیش بینی در دنیایی واقعی دارای سریهای زمانی غیر خطی بوده و معمولاً آشوب گونه است و یا به طور کلی تصادفی است. سریهای زمانی آشوب گونه خود به دو دسته قطعی و غیرقطعی تقسیم می گردد [۴۹].[۳۱]
امکان پیش بینی سریهای زمانی آشوب گونه قطعی وجود دارد ولی سریهای زمانی آشوب گونه غیرقطعی را نمی توان پیش بینی نمود [۲۴]. امکان پیش بینی سریهای زمانی تصادفی، که از فرضیه گامهای تصادفی پیروی می کند، وجود ندارد. [۳۲]
در این پژوهش از ابزار سری زمانی برای پیش بینی میزان نوسان تقاضای ماهانه مرغ و جوجه یکروزه استفاده می شود. با توجه به اینکه اندازه دقیقی از اندازه تقاضای ماهانه در دسترس نمی باشد، تنها میتوان آن را از میزان مصرف و نوسانات گذشته قیمت، پیش بینی کرد. برای این تحلیل از نرم افزار Minitab استفاده شده است. بیان این نکته ضروری است که از سری های زمانی صرفا برای استخراج ضرایب ماهانه قیمت بهره برده شده است نه برای پیش بینی روند این شاخص ها.
۳-۶ مدیریت زنجیره ارزش
در یک زنجیره تأمین سه نوع جریان شامل مواد، اطلاعات و امور مالی وجود دارد. در هر مورد جریان یک فرایند دو طرفه است، هدف از مدیریت زنجیره تأمین بهبود عملکرد کلی شبکه با ایجاد یک سری از فعالیت های هماهنگ و کنترل و مدیریت کارآمد از این سه جریان در حال وقوع در سراسر شبکه زنجیره تأمین است [۲۵]. به عبارتی زنجیره تامین از تمام عناصری که به صورت مستقیم یا غیر مستقیم درگیر برآورده کردن درخواست مشتری هستند تشکیل می شود [۵۰]. در نگاهی جامعتر میتوان زنجیره تامین را به تمام مراحل ارزشآفرین در زنجیره بسط داد و آن را به عنوان زنجیره ارزش در نظر گرفت. مفهوم زنجیره ارزش نخستین بار توسط مایکل پورتر در سال ۱۹۸۵ در کتابش با عنوان «برتری رقابتی: ایجاد و پایدری عملکرد ویژه» بیان و توضیح داده شد، که در آن عنصر کلیدی مدل زنجیره ارزش بود. بر اساس مدل، ارزش به هر فعالیتی در یک زنجیره از فعالیتهای به هم پیوسته افزوده شده، به طوری که هر فرآورده یا خدمتی از فعایتهای پیوسته مختلف میگذرد [۵۱].[۳۳] [۳۴] [۳۵]
زنجیره ارزش پورتر ۵ فعالیت اصلی و ۴ فعالیت پشتیبانی را در بر میگیرد. فعالیتهای اصلی شامل لجستیک ورودی، عملیات، لجستیک خروجی، بازاریابیوفروش و خدمات می شود، فعالیتهای پشتیبانی نیز زیرساخت، مدیریت منابع انسانی، پژوهشوگسترش و تدارکات میباشد [۵۲].[۳۶]
به تعبیر پورتر زنجیره ارزش به سمت درک محتوای فرایندهای داخلی سازمان، که برای استفاده کنندگان آن ایجاد ارزش می کند، حرکت می کند. زنجیره ارزش یک رویکرد جامع ایجاد کرده و مدیریت تمام اجزای سازمان را در بر گرفته است. این رویکرد منجر به بهبود مستمر در سیستم ارائه ارزش گردید. این نگرش، از تمرکز داخل سازمان به فعالیتها، به سمت نگرش به مصرف کننده خارج از ارزشهایی که محصولات شرکت ارائه کردند، میرود. بر این اساس، سیستم ارائه ارزش، به سازمان از نگاه مشتری نظاره می کند. زنجیره ارزش به عنوان یک فرایند خطی و زنجیری بیان می شود که با مواد اولیه شروع و به مصرف کننده نهایی ختم میگردد [۲، ۵۳].[۳۷]
۳-۷ تحلیل زنجیره تامین با بهره گرفتن از پویایی سیستم ها
ایده اولیه شکل گیری این زمینه از دانش پروژهای بود که فارستر برای شرکت جنرال الکتریک[۱۱] انجام داد. او یک زنجیره تامین چهار سطحی ساده را مدلسازی کرد. همچنین استفاده از سیستم داینامیک در مدیریت زنجیره تامین به کتاب پویایی های صنعتی فارستر (۱۹۶۱) باز می گردد، که در آن فارستر ضمن ارائه یک مدل برای سیستم تولید وتوزیع، ۶ جریان اصلی ذیل را مد نظر قرار میدهد: اطلاعات، مواد، سفارشات، پول، نیروی انسانی و تجهیزات سرمایهای [۲۱، ۵۴]. از دیدگاه استرمن یک زنجیره تامین از نقطه نظر سیستمی شامل دو جز است: (۱) ساختارهای انباشت و جریان برای استفاده از ورودی ها و پردازش آنها (۲) سیاستهای مدیریتی که جریانهای گوناگون را کنترل می کند [۴۸]. [۲۶] [۳۸]
توانایی درک کل سیستم و همچنین تجزیه و تحلیل وابستگیهای بین اجزای مختلف یک سیستم یکپارچه و در نهایت تأمین بازخورد بدون شکستن آن به اجزای سازنده، سیستم های پویا را به یک روش ایدهآل برای مدل سازی زنجیره های تأمین مبدل میسازد. در این پژوهشها ساختاری جهت تبدیل سیستم از یک مدل ذهنی به یک مدل کامپیوتری مبتنی بر متغیرهای حالت و جریان ارائه میگردد. آزمایشهای بیشتر که شامل تعدادی از سناریوهای طراحی شده میباشد، بر روی مدل انجام و نتایج نهایی رفتار سیستم گزارش می شود. برتری سیستم های پویا نسبت به مدلهای ریاضی در بررسی سیستمهای پیچیده و با تعداد متغیرهای زیاد و همچنین به علت پویایی محیط و روابط متقابل بین متغیرها میباشد، لذا سیستم های پویا برای بررسی عملکرد زنجیره تأمین روش مطلوبی است [۲۵]. [۳۳]
وجود تاخیرات زمانی در زنجیره های تامین و نیز کنشها و واکنشهای بین حلقههای زنجیره باعث شده که تکنیک پویاییهای سیستمی به خوبی بتواند زنجیره تامین را مورد بررسی و واکاوی قرار دهد. مدلهای پویایی سیستمها، امکان وارد کردن متغیر های کیفی و کمی را به طور همزمان، در سیستم فراهم می کند و این امتیاز مهمی است که در مدل های ریاضی پیاده سازی آن بسیار مشکل است [۲۶]. [۳۹]
۳-۸ متغیرهای کلیدی زنجیره ارزش صنعت مرغ
ابتدا متغیرهایی که عملکرد صنعت با آنها سنجش می شود معرفی و محدودیتهایی که منجر به عدم مطلوبیت در این شاخص ها می شود، تشریح و مورد بررسی قرار میگیرد. شاخص های مهم صنعت مرغ ایران میزان تولید، قیمت مرغ میباشد.
موضوعات: بدون موضوع
لینک ثابت
