محصولات فعال‌سازی نوترون نیز خود به دو گروه محصولات خورنده و عناصر ترانس اورانیک تقسیم می‌شوند. از هسته‌های پرتوزای گروه اول، می‌توان به ^۶۰Co با نیمه‌عمر ۳/۵ سال و از عناصر ترانس اورانیک به ^۲۳۹Pu با نیمه‌عمر ۱۰^۴*۴/۲ سال، ^۲۳۰Pu با نیمه‌عمر ۸/۸۷ سال، ^۲۴۰Pu با نیمه‌عمر ۶۵۶۳ سال، ^۲۳۱Pu با نیمه‌عمر ۹/۱۴ سال و ^۲۴۱Am با نیمه‌عمر ۴۳۳ سال اشاره نمود. ( ابراهیم کارخانه ای ، ۱۳۸۱ ، ص ۳۶۹ )

هسته پرتوزای ^۱۳۴Cs با نیمه‌عمر ۷۵۲ روز از دیگر محصولات فعال‌سازی می‌باشد که میزان پرتوزائی آن در راکتورهای هسته‌ای تقریباً معادل نصف پرتوزائی ^۱۳۷Cs می‌باشد.

در خلال کار عادی نیروگاه های اتمی کسر کوچکی از مواد پرتوزا از طریق هوا و آب‌های خروجی به محیط زیست وارد می‌شود که عمدتاًً شامل ^۳H ، ^۱۴C ، گازهای نادر و ید پرتوزا می‌باشد.

ب- بازفرابری سوخت هسته‌ای : اورانیم و پلوتونیم موجود در سوخت‌های هسته‌ای پرتودیده مجدداً در کارخانه‌ها بازفرابری بازیافت می‌گردند. قبل از جداسازی شیمیائی، میله‌های سوخت معمولاً به مدت ۴ تا ۵ ماه انبار می‌شوند تا پرتوزائی هسته‌های پرتوزای با نیمه‌عمر کوتاه مانند ^۱۳۱I ، کاهش یابد. ‌بنابرین‏ در اینگونه کارخانه‌ها، پسمان اصلی از نوع مایع بوده و معمولاً شامل هسته‌های پرتوزای با نیمه‌عمر بلند مانند ^۱۳۷Cs ، ^۹۰Sr ، ^۳H می‌باشد. میزان پرتوگیری ناشی از فعالیت اینگونه کارخانه‌ها به مراتب بیشتر از مراحل دیگر چرخه سوخت هسته‌ای است.

ج- ریزش ناشی از حوادث : بهره‌برداری از انرژی هسته‌ای در رشته‌های گوناگون بدون حادثه نبوده است. تعدادی از اینگونه حوادث که باعث پخش مواد پرتوزا به محیط زیست گردیده‌اند عبارتند از: انفجارات اتمی، متلاشی شدن ماهواره‌ها در فضا، انفجار در راکتورهای اتمی و از جمله وقوع حادثه در نیروگاه اتمی چرنوبیل . در سال ۱۹۸۶ میلادی، نابود شدن زیردریائیهای اتمی و انفجار در ظروف پسمان حاوی مواد پرتوزا ، به دنبال وقوع حادثه فوق، هسته‌های پرتوزایی نظیر ^۹۵Zr ، ^۱۴۴Ce،^۱۳۱I ، ^۱۳۷Cs ، ^۸۹Sr ، ^۹۰Sr ، ^۲۳۸Pu ، ^۲۳۹Pu ، ^۲۴۱Am به سطح زمین ریزش کرده‌اند .

منابع دیگر: تخلیه پسمانهای مایع ناشی از فعالیت کارخانه‌ها بازفرابری سوخت هسته‌ای، یکی از مهمترین منابع پرتوزای مصنوعی آلاینده محیط زیست محسوب می‌گردد. به علاوه، هسته‌های پرتوزای مورد استفاده در صنایع،‌ پزشکی و غیره نیز جزء آلاینده‌های پرتوزا در محیط زیست می‌باشند. هسته‌های پرتوزای مورد مصرف برای این مقاصد، نظیر ^۹۹mTc و ^۱۳۱I دارای نیمه‌عمر کوتاه هستند.

پرتوگیری از منابع پرتوزای مصنوعی: مواد پرتوزای مصنوعی می‌توانند از راه‌ها و مسیرهای مختلف به محیط زیست وارد شده شده و نهایتاًً انسان را در معرض پرتوگیری خود قرار دهند. اینگونه مواد، بسته به نوع منبع اولیه پرتوزا و محل آن، می‌توانند از طریق مختلف به انسان سرایت نمایند. در زیر ‌به‌اختصار به شرح بعضی از این مسیرها پرداخته می‌شود.

• • پخش اتمسفری: در صورتی که منابع پرتوزای مصنوعی اولیه ناشی از آزمایشات مربوط به انفجارات اتمی، حوادث بزرگ در نیروگاه‌های اتمی یا کارخانه‌ها بازفرابری و غیره باشد، مواد پرتوزا از طریق پراکندگی در اتمسفر، نشست و توزیع مجدد مواد پرتوزا در محیط می‌توانند باعث پرتوگیری داخلی و خارجی گردند. شدت پرتوگیری‌‌ها، به شرایط جوی زمان حادثه یا انفجار و عوامل دیگر از قبیل رقیق شدن حاصل از جابجایی توده ابر تولید شده، نشست برروی منابع غذایی، آشامیدنی بستگی دارد.

• • منابع و توزیع مواد پرتوزا در محیط دریا: مواد پرتوزا می‌توانند از طریق اتمسفر بر سطح دریاها ریزش نمایند و یا اینکه مستقیماً از طریق تأسیسات هسته‌ای به محیط دریا راه یابند. این مواد پس از طی مسیرهای مختلف در محیط دریا و از طریق پخش و توزیع افقی و عمودی در این محیط، به زنجیره غذایی انسان راه می‌یابند. این امر در نهایت می‌تواند باعث پرتوگیری داخلی انسان از طریق بلع (مصرف آب و مواد غذایی دریایی) و پرتوگیری خارجی گردد. بدیهی است که عوامل انتقال از آب به رسوبات، ماهیان و غیره و همچنین عوامل پخش در مسیر، نقش اصلی را در چرخه انتقال ایفا می‌نمایند.

• • انتقال مواد پرتوزا از اکوسیستم کشاورزی: اکوسیستم کشاورزی شامل آن قسمت از محیط می‌شود که مورد استفاده انسان برای تولید منظم مواد غذایی است و دربرگیرنده‌ی زمین، محصول و حیوانات محلی که از این محصول تغذیه می‌نمایند، می‌شود. به دلیل آنکه این سیستم در معرض اتمسفر قرار دارد، لذا آلودگی‌های مواد پرتوزا از منابع مختلف می‌تواند به طور مستقیم و از طریق نشست خشک مواد پرتوزا و یا از طریق باران، برف و غیره وارد آن شود. مواد پرتوزای یاد شده می‌‌توانند بدین ترتیب باعث پرتوگیری داخلی و یا خارجی و یا هر دو شوند. هسته‌های پرتوزای مصنوعی در این اکوسیستم و یا از طریق مصرف گوشت و شیر حیوانات اهلی، به بدن انسان راه می‌یابند.

• • انتقال مواد پرتوزا از طریق اکوسیستم‌های آب شیرین: این سیستم شامل آب دریاچه‌ها، رودخانه‌ها و دیگر آب‌های سطحی می‌شود. منابع آلاینده پرتوزای مصنوعی می‌توانند از طریق نشست مستقیم (بار اولیه) و یا به وسیله عمل تمرکز و حمل و انتقال به وسیله آب‌های سطحی (بار ثانویه) ‌به این اکوسیستم راه یابند.

• انتقال مواد پرتوزا از طریق مصرف مواد غذایی و آشامیدنی: پرتوگیری ناشی از هسته‌های پرتوزای مصنوعی و از طریق مصرف مواد غذایی و آشامیدنی، بر پایه غلظت هسته‌های پرتوزای مورد نظر در بافت‌هی مختلف، نوع و انرژی پرتو، نیمه‌عمر بیولوژیکی و رفتار متابولیک هسته‌ پرتوزای مورد نظر و هسته‌های پرتوزای دختر و خصوصیات آن ها تعیین می‌گردد.

بدیهی است که میزان مصرف ماده غذایی، غلظت هسته‌های پرتوزا در ماده غذایی و یا آشامیدنی و ضریب دُز، نقش اساسی را در این رابطه ایفا می‌نمایند . آلودگی مواد غذایی به وسیله مواد پرتوزا را می‌توان بر پایه مدل‌های محاسباتی تنظیم شده برای شرایط حاکم در منطقه مورد نظر پیش‌بینی کرد. نظارت بر میزان پرتوزایی در مواد غذایی به تدریج به بهبود مدل و برای رسیدن به تصویری قابل اعتماد از مسیرهای مختلف پرتوگیری کمک می‌کند. گروه‌های مواد غذایی که انتظار می‌رود در وضعیت حوادث هسته‌ای (ریزش مواد پرتوزا در اتمسفر) به طور وسیعی آلوده گردند عبارتند از: شیر، گوشت، حبوبات، سبزیجات و میوه، ماهی و قارچ.

فصل دوم :

ادبیات و پیشینه تحقیق

۲ -۱ مقدمه

۱-۴-۵ :برش ولتاژ:

به حالت‌های گذرای متناوب در شکل موج ولتاژ که در اثر بروز اتصال کوتاه دو فاز که ناشی از فرایند تبدیل مبداهای AC-DC به وجود می‌آید برش ولتاژ گویند.شکل (۱-۷)نمونه ای از شکل موج مذبور را نشان می‌دهد.لبه ای تیز به وجود آمده در زمان‌های کلید زنی حاوی نوسانات فرکانس بالا هستند که تاثیر زیادی در تداخل هماهنگی عایقی تجهیزات دارند.این تاثیرات گذرا را می توان با نصب مدارهای میراکننده در تجهیزات کلید زنی به حداقل خود کاهش داد.

شکل(۱-۷):شکل موج برش ولتاژ

۱-۴-۶ :نوسانات ولتاژ:

نوسانات ولتاژ به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند:

• تغییرات پله ای در ولتاژ با قاعده زمانی منظم و یا نامنظم همانند آنچه که توسط دستگاه های جوشکاری،نورد یا ماشین‌های حفارری ایجاد می شود.(شکل (۱-۸))

شکل (۱-۸):تغییرات پله ای مقدار مؤثر ولتاژ

• تغییرات تناوبی یا تصادفی ولتاژ که حاصل تغییرات متناظر در امپدانس بار می‌باشند.شکل(۱-۹)نمایشی از تغییرات مقدار مؤثر ولتاژ کوره قوس الکتریکی که بارزترین عامل به وجود آورنده این نوع نوسانات ولتاژ است را نشان می‌دهد.

شکل (۱-۹):تغییرات تصادفی مقدار مؤثر ولتاژ

از جمله نتایج نوسانات ولتاژ می توان به کاهش کارائی در تجهیزات دارای خازن،ایجاد اغتشاش در سیستم‌های کنترلی و بروز ناپایداری داخلی ولتاژ و جریان تجهیزات الکترونیکی اشاره کرد.به طور کلی تا زمانی که دامنه نوسانات ولتاژ از حد ۱۰ % + فراتر نرود اغلب تجهیزات تحت تاثیر این اغتشاشات قرار نمی گیرند. مسئله اصلی نوسانات ولتاژ اثر آن در ایجاد پدیده فلیکر است که در قسمت بعد به آن می پردازیم.

۱-۴-۷ :فلیکر ولتاژ:

فلیکر ولتاژ عبارت است از”ایجاد نوسان در روشنایی یا رنگ تصاویر،زمانی که محرک منبع نور،تغییر فرکانس از مقادیر چند هرتز تا فرکانس ترکیبی نصاویر (فرکانس بدون لرزش)را داشته باشد”این تعریف بیان جامع و معینی نیست زیرا عبارت “فرکانس ترکیبی تصاویر”برای هر کس تعریف خاص خود را داشته و به عوامل متعددی بستگی دارد . نوسانات در ولتاژ سیستم (علی الخصوص در مقدار مؤثر)با توجه به فرکانس تغییرات،می‌تواند باعث ایجاد لرزش های محسوس (فرکانس پایین)منبع نور شود. از این رو مهندسین برق این نوع اغتشاش را فلیکر ولتاژ می‌نامند و چنین تعریف می‌کنند:”فلیکر ولتاژ عبارت است از تغییرات متناوب با تصادفی دامنه ولتاژ در محدوده ۱۰% مقدار نامی.”[۹] نتایج تحقیقات در مقالات مختلف دامنه این تغییرات را در فرکانسی بین ۵/۰ تا ۳۵ هرتز بیان کرده‌اند. این مقالات حساسترین فرکانس نوسانات را که باعث لرزش قابل محسوس نور می‌شوند بین ۶ تا ۱۰ هرتز بیان نموده اند.شکل (۱-۱۰)یک مورد ساده از فلیکر ولتاژ را نشان می‌دهد که در آن مدولاسیون دامنه ولتاژ AC با موج سینوسی به صورت پوش شکل موج ولتاژ قابل مشاهده است. ساده ترین معادله ولتاژ که می‌تواند مدل خوبی برای یک فلیکر ساده ولتاژ باشد به صورت رابطه (۱-۱)بیان می شود:

شکل (۱-۱۰):شکل موج فلیکر

• 1. V(t)=v(1+mcos())cos(

که در این رابطه:

فرکانس اصلی سیستم قدرت

فرکانس موج سینوسی مدولاسیون

Vدامنه نامی ولتاژ AC

m = ضریب مدولاسیون می‌باشد.

پدیده‌های غیر متناوب همچون کلید زنی،هارمونیک های میانی و هارمونیک های مدولاسیونی نیز می‌توانند باعث بروز فلیکر شوند.لذا هر تغییر قابل درک و بالقوه در درخشندگی را بایستی به نوعی فلیکر نامید.

۱-۴-۷-۱ :عوامل ایجاد فلیکر:

عوامل اصلی ایجاد فلیکر بارهایی هستند که مقادیر بالایی جریان الکتریکی متغییر می کشند. با در نظر گرفتن امپدانس سیستم قدرت(ژنراتور ها،ترانسفورماتورها و خطوط انتقال)این تغییرات جریان باعث ایجاد مدولاسیون دامنه ولتاژ در شینه های میانی و حتی در شینه های انتهایی می‌شوند. به عنوان مثال شکل(۱-۱۱)ولتاژ ثبت شده در ثانویه ترانس تغذیه کننده کوره قوس الکتریک را نمایش می‌دهد. کوره های قوس الکتریک و دستگاه های جوش قوس الکتریک یکی از شایعترین عوامل بروز فلیکر در شبکه می‌باشند[۱۰] کوره های قوسی ،بارهایی غیر خطی و متغییر یا زمان می‌باشند که اغلب موجب ایجاد نوسانات شدید ولتاژ و اعوجاجهای هارمونیکی می‌گردند.بیشترین نوسانات جریان در ابتدای فرایند ذوب اتفاق می افتد،در طی این فرایند،تکه های فولاد بین الکترود ها باعث ایجاد اتصال کوتاه دو الکترود می‌گردند که موجب کشیدن جریان زیاد و نامنظم می شود و معمولا فلیکری با فرکانس ۱ تا ۱۰ هرتز را ایجاد می‌کند.

یکی دیگر از منابع معمول فلیکر،راه اندازی موتورهای الکتریکی به علت جریان هجومی زیاد و ضریب توان کم هنگام راه اندازی می‌باشد همچنین عملکرد موتورها در مواردی که به گشتاورهای غیر عادی و خاص نیاز دارند نیز به نوعی مسئله ساز است.موتورهای الکتریکی در محدوده وسیعی از کاربردهای خانگی گرفته (مانند ماشین‌های لباسشویی ،یخچالها و…)تا تجهیزات قوی تر همچون پمپهای آب گرم و نورد فولاد مورد استفاده قرار دارند. شکل موج فلیکر حاصل عمدتاً مثلثی بوده و ممکن است متناوب باشد مانند کمپرسورها ،یا غیر متناوب مانند راه اندازی حالت خاص در موتور های خیلی بزرگ. این منابع فلیکر با ایجاد مدولاسیون دامنه ولتاژ تغذیه باعث ایجاد نوساناتی در روشنایی می‌شوند.‌هارمونیک‌های میانی موجوددر طیف ولتاژ نیز می‌توانند به نوعی باعث ایجاد لرزش نور فرکانس پایین شوند این پدیده ها با برخورد با مؤلفه‌ اصلی سیستم قدرت،دیگر هارمونیک ها و یا توسط هارمونیک های میانی که ممکن است در سیستم وجود داشته باشند،ایجاد می‌گردد[۸] به عنوان مثال یک هارمونیک ۱۰۰هرتز همراه با یک هارمونیک میانی با ۹۰ هرتز می‌توانند فلیکری با فرکانس ۱۰ هرتز ایجاد کنند. همچنین با گسترش استفاده از تولیدات پراکنده ،در هنگام اتصال ژنراتورها به شبکه ،به علت هماهنگ نبودن ولتاژ و فرکانس این ژنراتورها با شبکه و نیز در صورت نوسان توان خروجی آن ها ممکن است باعث ایجاد نوسانات ولتاژ و بروز پدیده فلیکر گردند.[۱۱]

شکل(۱-۱۱):شکل موج فلیکر ولتاژ حاصل از کوره قوس الکتریک

۱-۴-۷-۲ :اثرات فلیکر:

مبحث اول:مبانی وکلیات نظام پارلمانی

استقرارنظام پارلمانی بدین معنا نیست که هر کشوری که دارای پارلمان است، به طبع آن دارای نظام پارلمانی است.آنچه نظام پارلمانی و ریاستی را ازهم متمایز می‌سازد،مربوط به روابط دو قوه مقننه ‌و مجریه است. علت اینکه حقوق اساسی بیشتر درباره روابط قوه مقننه وقوه مجریه بحث می‌کند آن است که در سیاست،نقش اساسی با این دو قوه،و نحوه عمل و موضع گیری آن ها در برابر یکدیگر است،و قوه قضائیه در واقع نوعی عمل اجرایی است،زیرا اجرای قانون دو جنبه دارد.ترافعی وغیر ترافعی که اولی با قوه قضائیه و دومی با قوه مجریه است.

گفتار اول:مفاهیم

«این رژیم در حقیقت از تفکیک نسبی قوا به دست می‌آید.در شیوه تفکیک نسبی قوا، نظر به اینکه حاکمیت ملی از سوی مردم واز رهگذر انتخابات به نمایندگان پارلمان سپرده می شود.واز پارلمان به دستگاه و اشخاص کارگزار و سایر قوا منتقل می‌گردد، لذا دستگاه های قوا به یکدیگر وابسته اند، یعنی در عین تمایز وتفکیک باید، پاسخگو ‌و مسئول دستگاهی باشند، که از آن ناشی شده اند. لذا در اینگونه رژیمها نوعی وابستگی ارگانیک به چشم می‌خورد وسخن از استقلال ‌و انفصال مطلق در میان نیست. برخی از حقوق ‌دانان اساسی از اصطلاح«همکاری قوا» نیز استفاده می‌کنند»(قاضی،۱۳۷۷،ص۱۷۶).

«رژیم پارلمانی نوعی حکومت است که بر اساس تفکیک خفیف و نسبی قوا، یعنی بر اساس همکاری قوا قرار دارد. در این رژیم، قوه مجریه شامل یک رییس کشور(رییس جمهور یا پادشاه) ویک هیئت وزیران است واین هیئت وزیران در برابر پارلمان مسئولیت دارد»(طباطیایی موتمنی،۱۳۸۸،ص۱۳۸).

«نظام پارلمانی نظامی است که در آن، دولت همواره باید آماده جلب اعتماد اکثریت پارلمانی باشد. این شیوه حکومتی بیانگر عدم استقلال قوه مجریه در مقابل پارلمان واز مبانی ساختاری آن: دو رکنی بودن قوه مجریه ‌و جدایی نهادهای اجرایی وریاست کشور، مسئولیت سیاسی دولت ‌و همکاری دولت وپارلمان قابل توجه می‌باشد»(هاشمی ،۱۳۸۰،ص۲۴۶).

گفتار دوم:پیشینه

درباره پیشینه نظام پارلمانی، ناگزیر باید به پیشینه ‌و نظریات در باب تفکیک قوا ‌و نظریات ‌در مورد تحدید قدرت رجوع کرد.

بند اول: پیشینه ‌و نظریات در باب تفکیک قوا ‌و مهار قدرت

بحث روی مکانیسم‌های کنترل قدرت دولت در طول تاریخ سیاست از مسائل مهم و بحث‌انگیز این رشته از علوم انسانی بوده است. متفکران علوم سیاسی و حقوق، همیشه در پی پیدا کردن راه حل‌هایی برای بهتر اداره کردن کشور بوده‌اند. و برای بهتر اداره کردن کشور قدرت عالی را برای دولت، تجویز کرده‌اند. زیرا بدون داشتن قدرت عالی، دولت قادر نخواهد بود امنیت و اعمال حاکمیت را در داخل محدوده سرزمینی ایجاد کند. اما این قدرت که توان سرکوب همه متجاوزین به حقوق مدنی (به‌معنای عام مدنیت) را دارا شده است ممکن است به فساد بیفتند و خود متجاوز به حقوق افراد جامعه شود.

در ادوار مختلف همیشه این دغدغه برای اندیشمندان سیاسی و حقوقی مطرح بوده که چه راهکارهایی باید برای کنترل قدرت دولت در حد اعمال فلسفه وجودی آن اندیشید؟

عده از دانشمندان در این راستا، دولت را مطلق و حتی مقدس کرده و قدرت نامحدود و غیر مشروطه را برای آن قائل شده‌اند. عده‌ای دیگر از دانشمندان استدلال کرده‌اند، که قدرتی که توان سرکوب همه متجاوزین به حقوق مدنی را دارا شده است، ممکن است به فساد بیفتد‌ و خود متجاوز به حقوق افراد بشود. و لذا لازم است حد و حدود قدرت، و وظایف دولت مشخص شود و با مکانیسم‌های کنترلی فقط در حد و حدود وظایف خود عمل نماید. تا از این رهگذر، حقوق افراد تأمین و امنیت واقعی، که لازمه یک جامعه مدنی است، برقرار گردد.

هرچند که نظریه تحدید قدرت دولت در، از منه تاریخ مطرح بوده است، اما بروز و ظهور جدی این نظریه ها و به کارگیری وسیع آن‌ ها در دوران معاصر با اعلام رسمی و حقوق و آزادی‌های فردی در جوامع گوناگون و تبیین حقوق فرد، که خود نوعی تحدید قدرت دولت به طور اصولی می‌باشد، تجلی پیدا ‌کرده‌است. ابتدا به دسته‌بندی روش‌های جدید کنترل قدرت دولت، که به دنبال تبیین حقوق و آزادی‌های فردی و برای دفاع از آن مطرح شده است می پردازیم، که از مهم‌ترین بحث‌های این رشته از علوم (سیاسی و حقوق) در دوران معاصر می‌باشد.

که ما در اینجا به طور مختصر به آن اشاره می‌کنیم

۱-نظریه های مربوط به ماهیت و علل تحدید قدرت دولت

۱-۱-نظریه اصالت فرد

در این دیدگاه فرد است که حقیقت اولی و موجودیت اساسی را تشکیل می‌دهد. محور حیات اجتماعی نیز فرد است، انسان برای تشکیل جامعه سیاسی از طریق قرارداد عمل نموده، اما صرف حیات اجتماعی، تأمین کننده نیازها و اهداف نبوده است ، بلکه ضمانت اجرایی دیگری نیز ضروری بود، که موجب قرارداد دوم، برای تشکیل دولت و حکومت شد. ‌بنابرین‏ حکومت برای تأمین اهداف خاص به ویژه تضمین حقوق فردی پدید آمده است، به عبارت دیگر کارکرد حکومت، خدمت به منافع و مصالح یکایک شهروندان و ارتقای آزادی شان است.(عالم، ،۱۳۷۳،ص۱۹۳-۱۹۴)

«وظایف زمامداران عبارت است از: حفظ علایق اجتماعی که برای نمو و تکامل هر انسان لازم است»(دوورژه ^[۱]، ،۱۳۵۲،ص ۶۸).

۱-۲- اصالت و قانون طبیعت

اندیشمندان یونانی به قوانین نامکتوبی معتقدند که به نظر آن‌ ها در طبیعت و به ویژه در نهاد آدمی نهفته است، این قوانین به عنوان نظمی هنجاری تلقی شده است، که به وسیله نوعی قدرت ماوراء طبیعی ایجاد و توصیه شده و یا در قوای عاقله و خرد آدمی نهفته است. انسان نیز موجودی است اجتماعی؛ اجتماع و زندگی لازمه رشد آدمی بوده، و زندگی اجتماعی، آرمانی و مطلوب نیز قابل تأیید و تحقق به شمار می‌رود.

«اما زندگی دارای برخی اصول غیرتاریخی تغییرناپذیر و عقلانی است، که به موجب این اصول اخلاقی، ما می‌توانیم رفتار خود را ارزیابی کنیم» (وینسنت ^[۲]، ۱۳۷۶، ص ۱۶۳).

حکومت یک قیمومیت است، و موظف به رعایت قوانین و حقوق طبیعی است، چنانچه نتواند این حقوق را کشف و اعمال و حفظ و حراست نماید. در حقیقت از عمل به «خیر عمومی» و اداره و رهبری جامعه در چارچوب قانون کل بازمانده است. لذا مشروعیت خود را از دست می‌دهد، و مردم حق دارند آن را براندازد. حکومت، کارگزار دولت برای عملی کردن اراده اجتماعی مردم، مبتنی بر حقوق طبیعی است.

۱-۳- اصالت و حاکمیت خداوند

در این نگرش خداوند، خالق هستی، موجودات و انسان است. ایجاد رشد، تربیت و هدایت همه موجودات به دست اوست، او می‌تواند در تمام شئون مخلوقات خویش تصرف کند، او به مصالح دین و دنیا و حال و آینده جهان و انسان واقف، و در خلقت و تشریع حکم آگاه است. و پیامبران می‌توانند قوانین الهی را دریافت کنند، و ایشان تجسم حاکمیت حقوقی خداوندند، ‌بنابرین‏ تمام قواعد و افعال دولت بایستی در چهارچوب این قواعد ارسالی تنظیم گردد.

۲- سیر تکاملی اقدامات عینی برای تحدید قدرت

۲-۱-نهادینه شدن قدرت و ایجاد حقوق

از ابتدایی‌ترین اشکال تحدید قدرت در سیر تکاملی آن ، نهادینه شدن قدرت می‌باشد. که نحوه تحقق آن بدین شکل است که، قدرت در مرحله سلطه‌گری از کلیه وسایل و ابزارهای عملی استفاده می‌کند و در این روند قاعده و قانونی نمی‌شناسد، ولی تسلط صرف، موقتی و ناپایدار، هدف نهایی قدرت نیست، بلکه قدرت در آخرین تحلیل می‌خواهد «استقرار نهایی» یابد.

۱-۱۱-الگوهای مورد استفاده در تحقیق

برای ارزیابی گزارشگری مالی متهورانه از مدل (۱) استفاده خواهدشد: (کوهن (۲۰۰۶))

که در آن:

: جریان وجه نقد حاصل از عملیات برای شرکت i در سال t

: تغییر در حساب‌ها و اسناد دریافتنی تجاری برای شرکت i در سال t

: تغییر در حساب موجودی کالا برای شرکت i در سال t

: تغییر در حساب‌ها و اسنادپرداختنی تجاری برای شرکت i در سال t

: هزینه استهلاک برای شرکت i در سال t

: خالص کلیه سایر اقلام تعهدی (پیش پرداخت هزینه ها و پیش دریافت‌ها و سایر حسابهای دریافتنی و پرداختنی)

: ضریب خطای فرض شده برای داشتن میانگین صفر و واریانس ثابت مدل.

همه متغیرها با میانگین جمع داراییها همگن خواهندشد.

در این تحقیق باقیمانده مدل معرف کیفیت گزارشگری مالی است.

مدل کلی آزمون فرضیه های تحقیق:

که در آن:

:اندازه حسابرس

:اندازه شرکت

: بین‌المللی بودن شرکت

: اهرم مالی

: نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری

: بازده دارایی

: تغییرات نقدینگی

: زیان دهی

: مدیریت سود

:گزارشگری مالی متهورانه

چنانچه در الگوی رگرسیون فوق ۰ < 12α و معنا دار باشد، در نتیجه شرکت‌های که اجتناب مالیاتی دارند با احتمال بیشتری گزارشگری مالی متهورانه دارند و در صورتی که ۰ > 12α و معنا دار باشد، شرکت‌های که اجتناب مالیاتی دارند با احتمال کمتری گزارشگری مالی متهورانه دارند و در صورتی که =۰۱۲α باشد هیچگونه ارتباط خطی بین اجتناب مالیاتی و گزارشگری مالی متهورانه وجود ندارد.

1. 1. برای آزمون فرضیه اول از الگوی رگرسیون چند متغیره زیر استفاده خواهد شد.

1. 1. برای آزمون فرضیه دوم از الگوی رگرسیون چند متغیره زیر استفاده خواهد شد.

1. 1. برای آزمون فرضیه سوم از الگوی رگرسیون چند متغیره زیر استفاده خواهد شد.

که تعاریف عملیاتی متغیرهای فوق در جدول (۲-۳) در فصل سوم تحقیق بیان شده است.

۱-۱۲ساختار تحقیق

در این فصل کلیات تحقیق شامل بیان مسئله، اهمیت و ضرورت تحقیق، اهداف تحقیق، فرضیه‌ها و روش تحقیق، قلمرو تحقیق و الگوهای مورد استفاده در تحقیق مورد بحث قرار گرفت. در ادامه ی این تحقیق، ابتدا در فصل دوم به مباحث نظری تحقیق پرداخته می شود و سپس اطلاعاتی از پیشینه ی موضوع تحقیق ارائه می‌گردد. در فصل سوم، روش تحقیق و جمع‌ آوری داده ها، شامل الگو و متغیرهای تحقیق، نحوه‎ی آزمون فرضیه‌ها، جامعه ی آماری و نمونه ی تحقیق معرفی می‌شوند. فصل چهارم اختصاص دارد به تجزیه و تحلیل اطلاعات و آزمون فرضیه های آماری تحقیق و سرانجام در فصل پنجم، تحلیل نتایج حاصل از آزمون فرضیه های تحقیق به همراه پیشنهادات تحقیق بیان می شود.

فصل دوم:

مبانی نظری و

مروری بر پیشینه تحقیق

۲-۱- مقدمه

توسعه اقتصادی از عمده ترین اهداف اقتصادی کشورهای در حال توسعه است. در این راستا سیاست های مالی نیز از طریق تاثیر بر تخصیص عوامل تولید، توزیع درآمد و ثروت، بهبود بازدهی نیروی کار و در نهایت تامین مالی سیاست های توسعه اقتصادی به تحقق این هدف کمک می‌کند. سیاست های مالیاتی نیز بخش مهمی از سیاست های مالی است که در چارچوب نظام اقتصادی کشور قرار دارد و به صورت هماهنگ با سایر سیاست های اقتصادی به کار گرفته می شود. نظام مالیاتی کارا در واقع امکان رشد هماهنگ بخش‌آموزش‌ها و توسعه اقتصادی را به وجود می آورد. به طور کلی شاید سیاست مالیاتی را بتوان سیاستی در جهت افزایش تحرک، پویایی و حرکت جامعه به سمت توسعه تلقی نمود. (۱۳۸۵ کمیجانی و فهیم یحیایی)

درآمد های مالیاتی یکی از منابع مهم بودجه سالانه کشورها محسوب می شود. اگرچه در کشور ما به واسطه وجود درآمدهای نفتی توجه عمده ای به درآمدهای مالیاتی نمی شود. توافق نظری و تئوریک در میان صاحب نظران اقتصادی به روشنی جایگاه اهمیت و نقش مالیات را در بودجه های سالانه نشان می‌دهد. همچنین تدوین و تنظیم سیاست های مالیاتی مناسب ایفای توزیع درآمد بین دهک های اقتصادی جامعه را میسر می‌سازد. یکی از فرض های اساسی در ادبیات مدیریت مالی آن است که هر شرکتی با هدف حداکثر ساختن ثروت سهام‌داران خود فعالیت می‌کند و به منظور دستیابی به هدف مذکور، مدیریت شرکت باید در تصمیم گیری های خود به عامل بازده توجه داشته باشد. وجود مالیات بر درآمد شرکت ها باعث کاهش عایدات آتی شرکت می‌گردد. ‌بنابرین‏ یکی از اقداماتی که می‌تواند در جهت حداکثر ساختن ارزش شرکت و ثروت سهام‌داران انجام پذیرد، استفاده از راه کارهایی است که از طریق آن ها مالیات پرداختنی شرکت کاهش یابد. اجتناب مالیاتی به عنوان راهکار کاهش میزان مالیات تعلق گرفته به سود حاصل از عملکرد واحدهای تجاری تعریف می شود، اما هیچ تعریف علمی پذیرفته شده ای در تحقیقات حسابداری از اجتناب مالیاتی به چشم نمی خورد. تحت این تعریف، اجتناب مالیاتی شامل زنجیره ای از برنامه های استراتژیک و فعالیت های انجام شده ای است که کاملاً قانونی و پیش رونده در اخذ معافیت مالیاتی بوده و منجر به وجود آمدن فضای خاکستری در ارائه اطلاعات و گزارش های مالی و مالیاتی به افراد برون سازمانی می‌گردد. (هانلون و هیتزمن، ۲۰۰۹)^[۳]

۲-۲- بخش اول: کلیات

۲-۲-۱ اهمیت مالیات

اصولاً مالیات از ابزار اصلی اداره حکومت می‌باشد. یعنی دولت و حکومت بدون پدیده مالیات غیر معقول می‌باشد. از سوی دیگر مالیات در حال حاضر در زندگی روزمره مردم یک امر عادی و لازم تلقی می شود. (۱۳۷۵، حاتمی)

مقوله مالیات از ابعاد مختلف اقتصادی، سیاسی و اجتماعی باید مورد توجه قرار گیرد و همچنین برخوردهای شفاف و اصولی را می طلبد زیرا مالیات به ‌عنوان یک عنصر اثرگذار در اقتصاد کشورها، تلقی شده که در صورت عدم توجه، موجب بروز مشکلاتی در همان اقتصاد خواهد شد. در خصوص اهمیت مالیات از جنبه‌های گوناگون اعم از سیاسی و اجتماعی ذکر این نکته کافی است که پیدایش حقوق اساسی و حکومت مشروطه در انگلستان و نیز کسب استقلال آمریکا بدان نسبت داده شده است. (۱۳۸۵ موحد).

مالیات یکی از منابع مهم بودجه ای دولت ها می‌باشد و تامین هزینه های دولت از محل مالیات منجر به پویایی و رشد اقتصادی می شود. از طرفی هزینه تحمیلی ناشی از مالیات خوشایند سرمایه گذاران و مالکان نمی باشد، چون باعث کاهش بازده و انتقال منابع از مالکان به سوی دولت می شود. لذا واحدهای تجاری برای جلوگیری از کاهش رغبت سرمایه گذاران برای سرمایه گذاری، به اجرای برنامه های اجتناب مالیاتی با هدف تعدیل هزینه های ناشی از مالیات و افزایش ثروت سهام‌داران روی می آورند. اما چون برنامه های اجتناب مالیاتی همراه با ابهام و پنهان کاری است، احتمال سوء استفاده مدیریت فرصت طلب از ابهام ایجاد شده وجود دارد. بنابرابن سوال این است که آیا اجتناب مالیاتی با شفافیت گزارشگری و ارزش شرکت‌ها رابطه معکوس دارد یا خیر؟

۲-۲-۲ نقش مالیات در جامعه:

لورنتز (۲۰۰۲) در یک مطالعه طولی ارتباط بین تقاضا / اجتناب و تغییرات رضایت را در ۴۶ زوج مورد بررسی قرار داد. نتایج حاکی از همبستگی بین الگوی تقاضا / اجتناب و عدم رضایت زناشویی بود که تا حدی دوام پیدا می‌کند، اما این الگو همچنین افزایش رضایت در همسران را نیز پیش‌بینی می‌کند.

بعضی از تحقیقات نشان می‌دهند که الگوی تقاضای شوهر / کناره گیری زن، رضایت بیشتر زن را به همراه دارد. همچنین شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد که تقاضای شوهر / اجتناب زن به طور معکوس با رضایت زناشویی همسران، همزمان یا چند سال بعد مرتبط می‌باشد (هیوی و همکاران، ۱۹۹۶).

زوجین باید با آگاه بودن از تفاوت‌های جنسیتی موجود از افتادن در الگوهای مخرب ارتباطی اجتناب نمایند، کوردک^[۲۳] (۱۹۹۵) دریافت که همسران به علت تفاوت‌های جنسیتی اغلب در یک الگوی مخرب تقاضا / اجتناب می افتد و این وقتی است که یک همسر غر می زند یا شکایت می‌کند در حالی که دیگری کناره گیری و اجتناب می‌کند. تفاوت‌های فردی یا شخصیتی ممکن است نقش مهمی در الگوهای ارتباطی تقاضا / اجتناب ایفا کند (همان منبع).

کوقلین^[۲۴] و ونجلیستی^[۲۵] (۲۰۰۰) تصدیق کردند دلایلی که در پس الگوهای ارتباطی مخرب وجود دارند، کاملا واضح نیستند. تقاضا / اجتناب ممکن است بخشی از سبک ارتباطی زوجین شود. در برخی از زوجین به جای اینکه فقط یک همسر تقاضا کند و دیگری اجتناب کند، الگویی تشکیل می‌دهند که در آن هر نفر به نوبت شکایت و تقاضا می‌کند، در حالی که دیگری اجتناب و خودداری می‌کند؛ داده های به دست آمده از زنان و شوهران دائما و قویا از تفاوت‌های جنسیتی ‌در مورد رفتار تقاضا / اجتناب حمایت می‌کند.

هیوی، کریستنسن و مالاموت^[۲۶] (۱۹۹۵) بیان می‌کنند که رفتار تقاضا / کناره گیری بخصوص هنگامی که زن تقاضا می‌کند در حالی که شوهر کناره گیری می‌کند پیش‌بینی کننده افت رضایت زناشویی است؛ بر این اساس گاتمن و لونسون^[۲۷] (۲۰۰۰) اظهار می دارند که افت رضایت در نهایت به طلاق منتهی خواهد شد (نقل از کوقلین، ۲۰۰۰).

محققان، الگوی تقاضا / کناره گیری در ارتباط زناشویی را با نارضایتی زناشویی، افسردگی، اضطراب و طلاق مرتبط دانسته اند (فورگارتی^[۲۸] ۱۹۷۶، پترسون^[۲۹] ۱۹۷۹، نولر، فینی، بونل و کالان^[۳۰]، ۱۹۹۴؛ به نقل از کوقلین و ونجلیستی، ۲۰۰۰).

گوردن^[۳۱] و دیگران (۱۹۹۹) دریافتند که برای اغلب زنان ‌در رفتار ارتباطی با سازگاری و رضایت زناشویی آن ها ارتباط بالایی دارد. زنان گرایش دارند که اهمیت بیشتری برای موضوعات کلامی در زندگی زناشویی قائل شوند.

گوردن و دیگران (۱۹۹۹) همچنین در تحقیقی دریافتند که ارتباط بین رفتارهای حل تعارض و رضایت زناشویی با ثبات می‌باشد؛ برای مثال رضایت زناشویی هر یک از زوجین رابطه مثبت معناداری با تعداد دفعاتی که هر یک از آن ها استراتژیهای سازنده (مثل موافقت؛ کاوش متقابل مقصود و مصالحه) برای رفع تعارض به کار می‌برند، دارند. همچنین با تعداد دفعاتی که هر یک از زوجین از رفتاری مخرب (مشارکت در تعارض، کناره گیری، تدافعی بودن) استفاده می‌کنند، رابطه منفی معنی داری دارند. همچنین رضایت زناشویی با تعداد دفعاتی که زن در تعارض شرکت می‌کند یا تقاضا می‌کند و مرد کناره گیری می‌کند رابطه منفی معنا داری دارد.

گاتمن (۱۹۹۴) بیان می‌دارد که زنان در شرایطی که شوهرانشان از آن ها کناره گیری می‌کنند دارای مشکلات بیشتری می‌باشند و سلامت آن ها تهدید می شود و مردان نیز به احتمال قوی به رفتارهای کناره گیری دامن می‌زنند (نقل از شرفی، ۱۳۸۲).

بابکوک^[۳۲] و کولیاجویس^[۳۳] (۱۹۹۳) اولین کسانی بودند که نقش الگوی ارتباطی تقاضا / کناره گیری را در ایجاد خشونت همسران مورد بررسی قرار دادند. آن ها در تحقیقاتی ۹۵ زوج را بر اساس میزان پرخاشگری و سطح رضایت زناشویی انتخاب نموده و آن ها را به سه گروه زوجین دارای خشونت (۴۹n=)، زوجین دارای رضایت و بدون خشونت (۱۶(n= و زوجین درمانده پریشان بدون خشونت (۳۰n=) تقسیم نمودند. سپس با بهره گرفتن از پرسشنامه الگوهای ارتباطی (CPQ)؛ الگوهای تقاضای شوهر / کناره گیری زن و الگوی تقاضای زن / کناره گیری شوهر به وسیله مقیاس سه قسمتی مورد ارزیابی قرار دادند. نتایج نشان داد که الگوی تقاضای شوهر / کناره گیری زن به طور معنادار با خشونت فیزیکی مرد همبستگی دارد. علاوه بر آن، شوهران سوء استفاده گر بیشتر الگوی تقاضای شوهر / کناره گیری زن را (در مقایسه با مردان غیر خشن درمانده و غیر درمانده) گزارش نمودند، اما الگوی تقاضای زن / کناره گیری شوهر نیز مشخصه روابطی بود که در آن خشونت شوهر نسبت به زن اتفاق می افتاد، که این خود نشان می‌دهد که روابط خشونت آمیز اغلب به وسیله تعامل ناهماهنگ بین الگوی تقاضای شوهر / کناره گیری زن مشخص می شود؛ زوجین غیر خشن گزارش نمودند که الگوی تقاضا / کناره گیری یا اصلا وجود ندارد ویا یک الگوی ثابتی از یکی از این دو وجود دارد (یعنی شوهر کناره گیری می‌کند و زن همیشه تقاضا می‌کند و یا برعکس) (همان منبع).

ساگرستانو و کولیا جویس (۱۹۹۹) الگوهای ارتباطی تقاضای شوهر / کناره گیری زن و تقاضای زن / کناره گیری شوهر را مورد بررسی قرار دادند و رابطه این دو الگو را با پرخاشگری فیزیکی مردان و زنان در ۴۲ زوج مورد توجه قرار دادند. الگوهای تقاضا / کناره گیری با بهره گرفتن از سیستم سنجش که توسط کریستنسن و هیوی و مالاموت(۱۹۹۵) ساخته شده است مورد ارزیابی قرار گرفت. رفتار همسران مربوط به الگوی تقاضا / کنره گیری در این بحث ۱۰ دقیقه ای مشاهده و کد گذاری گردید، در این مبحث از زوج ها خواسته شده بود تا یک موضوع مورد اختلاف را به کمک یکدیگر حل کنند. نتایج نشان داد که الگوی تقاضای شوهر / کناره گیری زن به طور معنادار با خشونت فیزیکی و پرخاشگری کلامی مرد دارای همبستگی است و الگوی تقاضای زن / کناره گیری شوهر به طور معنا دار با بهره گرفتن از پرخاشگری فیزیکی توسط زن دارای همبستگی نبود. تحقیقات نشان می‌دهد روابطی که با خشونت فیزیکی همراه هستند، ثبات کمتری نسبت به روابط بدون خشونت دارند. تحقیقات در دهه اخیر تعاملات زناشویی منفی را قویترین عامل در ایجاد نارضایتی زناشویی می دانند (روبرتز^[۳۴]، ۲۰۰۰).

تئوری های ارتباط

نظریه ارتباطی واتزلاویک^[۳۵]

واتزلاویک و همکاران او درباره ارتباط به ویژه روابط اولیه بین مردم صحبت کرده‌اند. روابط توسط الگوهای ارتباطی پویا همچنان پایدار باقی می مانند، حتی وقتی عنوان تغییر می‌کند. هر ارتباط هم پاسخ به یک محرک جدید می‌باشد که به منظور حذف یک پاسخ طراحی می‌گردد (هر پاسخی همزمان محرکی است که پاسخ یا واکنش دیگری را بر می گزیند). بازخورد دو نوع است، بازخورد مثبت یا بازخورد منفی. بازخورد مثبت هر نوع ارتباطی است که منجر به تغییر در رابطه می‌گردد و بازخورد منفی هر نوع ارتباطی است که تغییری در رابطه ایجاد نکند. رفتار هر فرد به وسیله رفتار دیگری متأثر شده و بر آن تأثیر می‌گذارد زیرا ارتباط مداوم و زنجیره ای است (نقل از آذری، ۱۳۸۴).

واتزلاویک پنج واقعیت و اصل بنیادین را در تئوری خود مطرح ‌کرده‌است: