۲-۲-۷ مدل­ها و روش­های اندازه گیری سرمایه فکری

مدیریت سرمایه فکری، نیازمند به کارگیری مِتُدها و روش­هایی است که بتواند بر اساس شاخص­ های بیان شده، سهم مدیریت دانش را در تحقق استراتژی و برنامه مدیریت دانش، ارزیابی نماید.

در ادبیات سرمایه فکری، مدل­های مختلفی برای اندازه ­گیری سرمایه فکری پیشنهاد شده است. برخی از آن ها مدل­های خاصی هستند که در یک شرکت خاص طراحی و اجرا ‌شده‌اند. برخی دیگر صرفاً مدل­های نظری هستند که بیشتر آن ها به عنوان یک مدل اندازه ­گیری سرمایه فکری، پذیرفته شده و معتبر مطرح نیستند. به عبارت دیگر، هیچ یک از این مدل­ها به طور نظام مند برای اندازه ­گیری سرمایه فکری در سطح ملی و بین‌المللی به کار برده نمی­شوند. (استوارت ،۱۹۹۷ وسویبی ، ۱۹۹۸ ،صص۶-۱۷)[۱۸۹].

در محیط تجاری کنونی اندازه ­گیری ارزش سازمانی با بهره گرفتن از روش­های سنتی با ارزش اقتصادی امروز آن ها، نامربوط ‌می‌باشد. روش­های سنتی؛ ارزش نهفته در مهارت، تجربه، قابلیت ­های یادگیری افراد و هم چنین ارزش موجود در شبکه ارتباطات میان افراد و سازمان­ها را، نادیده ‌می‌گیرد.

هستند که بیشتر آن ها به عنوان یک مدل اندازه ­گیری سرمایه فکری، پذیرفته شده و معتبر مطرح نیستند. به عبارت دیگر، هیچ یک از این مدل­ها به طور نظام مند برای اندازه ­گیری سرمایه فکری در سطح ملی و بین‌المللی به کار برده نمی­شوند. (استوارت ،۱۹۹۷ وسویبی ، ۱۹۹۸ ،صص۶-۱۷)[۱۹۰].

در محیط تجاری کنونی اندازه ­گیری ارزش سازمانی با بهره گرفتن از روش­های سنتی با ارزش اقتصادی امروز آن ها، نامربوط ‌می‌باشد. روش­های سنتی؛ ارزش نهفته در مهارت، تجربه، قابلیت ­های یادگیری افراد و هم چنین ارزش موجود در شبکه ارتباطات میان افراد و سازمان­ها را، نادیده ‌می‌گیرد.

تلاش­ های زیادی جهت تشریح تفاوت میان ارزش بازاری شرکت­ها انجام گرفته است. مشهورترین این روش ها، روش ترازنامه نامرئی، کنترل دارایی­ های ناملموس و کارت امتیازی متوازن می‌باشد. روش ارزش افزوده اقتصادی، روش شاخص سرمایه فکری، روش کارگزار تکنولوژی، روش نرخ بازده دارایی­ ها، روش تشکیل سرمایه بازار، روش سرمایه فکری مستقیم، روش جهت‌یابی تجاری اسکاندیا، روش­های مالی و مدل مدیریت سرمایه فکری، ضریب ارزش افزوده فکری(VAIC)، روش جویا Joia و روش q Tobin که در زیر به تحلیل ویژگی­های هر یک از این روش­ها خواهیم پرداخت (رادو و لیلیرات ،۲۰۰۲،ص۱۷۴)[۱۹۱].

به طور کلی مدل­های سنجش سرمایه فکری را ‌می‌توان در دو گروه طبقه ­بندی کرد:

    • مدل­هایی که سرمایه فکری را به صورت غیر پولی ارزیابی ‌می‌کنند.

  • مدل­هایی که سرمایه فکری را به صورت پولی و مالی ارزیابی ‌می‌کنند (تان ،۲۰۰۷،صص ۹۵-۷۶)[۱۹۲] .

۲-۲-۷-۱ مدل­های سنجش غیرمالی سرمایه فکری

  1. ترازنامه نامرئی (ناملموس)

این روش به منظور نشان دادن دارایی­ های شرکت­های مبتنی بر دانش طراحی شده است. این روش در واقع توسعه­ای در حسابداری منابع انسانی به شمار می ­آید. در این نگرش، سرمایه فکری شرکت به دو دسته سرمایه فردی و سرمایه ساختاری تقسیم می شود. شاخص اصلی سرمایه فردی همان شایستگی های حرفه ای کارکنان کلیدی که استراتژی یک شرکت را تشریح ‌می‌کنند، می‌باشد. سرمایه ساختاری نیز شامل؛ مزیت رقابتی یک شرکت و توانایی‌های کارکنان آن مانند: شهرت، تجربه و روش­های خاص تولیدی ‌می‌باشد. این مدل، مبتنی بر معیارهای کیفی است و توانایی ارزیابی کمّی ارزش سرمایه فکری را ندارد (آنل ،صص۱۹۸۹، ۶۵-۵۰)[۱۹۳].

  1. کنترل دارایی­ های ناملموس

این روش در پی اندازه ­گیری دارایی­ های ناملموس شرکت، یک روشی ساده می‌باشد. در این راستا معیارهای مناسب متعددی را معرفی نموده و هدف از آن، ایجاد بینش و دیدگاهی جامع از موقعیت سرمایه فکری شرکت ‌می‌باشد. در این روش؛ ضروری است تا معیارها با واقعیت­های هر شرکت مطابقت داده شده و تعدیل شوند. اِشکال عمده این روش در آن است که با تمامی شرکت­ها و موقعیت­ها، قابل انطباق نمی ­باشد. از

    1. Correlation. ↑

    1. Regression. ↑

    1. Least squares . ↑

    1. . نوری بروجردی پیمان و همکاران ، (۱۳۸۹) ، مجله حسابداری، سال سوم، شماره پنجم. ↑

    1. . Human capital(HC) ↑

    1. . Maaloul,2010 ↑

    1. . Pulic ↑

    1. . رضایی، فرزین و همکاران ، (۱۳۸۹) ، تحقیقات حسابداری ‌و حسابرسی، شماره هفتم. ↑

    1. . Blair ↑

    1. . Kochan ↑

    1. Holland. ↑

    1. . Intangible assets ↑

    1. Information asymmetry. ↑

    1. Barth. ↑

    1. Kasznik. ↑

    1. Mcnichols. ↑

    1. Garcia. ↑

    1. Ayuso . ↑

    1. . Wen-Chung Guo (Taiwan), Shin-Rong Shiah-Hou (Taiwan), Shih-Hua Pan (Taiwan), Investment Management and Financial Innovations, Volume 8, Issue 4, 2011 ↑

    1. Aboody . ↑

    1. Lev. ↑

    1. Business risk. ↑

    1. . Agency problems ↑

    1. Wyatt. ↑

    1. . Healy ↑

    1. . Palepu ↑

    1. Reliability. ↑

    1. Abdullaha, D. & Sofiana,S.(2012) . ↑

    1. competitive advantage. ↑

    1. Strategic Management. ↑

    1. . رضایی، فرزین و همکاران ، (۱۳۸۹) ، تحقیقات حسابداری ‌و حسابرسی، شماره هفتم. ↑

    1. Intellectual capital growth rate. ↑

    1. . Intellectual action ↑

    1. . Roos, (1997) ↑

    1. Ulrich. ↑

    1. Marr & Schiuma. ↑

    1. Marr & Schiuma. ↑

    1. . Bollen ↑

    1. Bontis. ↑

    1. Brooking. ↑

    1. . رضایی، فرزین و همکاران ، (۱۳۸۹) ، تحقیقات حسابداری ‌و حسابرسی، شماره هفتم. ↑

    1. Accounting performance . ↑

    1. Market performance. ↑

    1. financial performance. ↑

    1. . نوری بروجردی پیمان و همکاران ، (۱۳۸۹) ، مجله حسابداری، سال سوم، شماره پنجم. ↑

    1. Office of Community and Economic Development (OCED) The Fairport . ↑

    1. Bontis et al,1998 . ↑

    1. Chen, et al,2004. ↑

    1. Ngugi, John Karanja et al,2012 . ↑

    1. . Abdullah & Svfyana,2012 ↑

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...