۳٫ در هر گام تکلیفی مشخص می شود که باید از راه انجام آن به ‌هدف‌های‌ رفتاری رسید.

۴٫ در هر گام معلومات جدیدی به معلومات قبلی شاگردان افزوده می شود.

در هر مرحله توجه شاگردان فقط به مقدار محدودی از مطالب درسی معطوف و یادگیری تسهیل می شود و همچنین، یادگیری شاگردان با دریافت فوری بازخورد تقویت می شود. اما این روش به آموزش معلم و صرف وقت و هزینه قابل توجهی نیاز دارد و تعداد فراگیرندگان هم باید محدود باشد(خنیفر،۱۳۸۱،ص۱۸۵).

۲-۲۵-۴ آموزش به وسیله رایانه (CAI)

در این روش رایانه هایی به کار می‌روند، از قبل برنامه ریزی شده اند که از آن ها با هدف خاص آموزی استفاده می شود. به عبارت دیگر رایانه ها ماشین آموزشی به شمار می‌روند. در این روش، روش تدریس برنامه ای توسط ماشین در اختیار شاگردان قرار می‌گیرد(همان منبع ،ص۱۸۶).

‌بنابرین‏ تدریس با ماشین آموزشی همان تدریس برنامه ای است با این تفاوت که در تدریس برنامه ای چاپی، شاگرد خود به ورق زدن مطالب می پردازد و مقدار مطالبی که مطالعه می‌کند به اختیار خود اوست، ولی در ماشین‌های آموزشی پیشرفت در مطالعه در کنترل ماشین است و فقط زمانی که شاگرد در یک مرحله از آموزش موفق شود، اجازه پیشرفت و دریافت مطالب تازه به او داده می شود. ‌بنابرین‏ ماشین‌های آموزشی CAI وسایلی هستند که آموزش را به طریق منظم عرضه می‌کنند و موجب فعالیت شاگرد و بازخورد فوری و آموزش انفرادی می‌شوند. ماشین‌های آموزشی ‌بر اساس نظریه های اسکینر شکل گرفته است و تمام اصول شرطی شدن فعال در آن به کار رفته است. مشخصات ماشین‌های تدریس به طور خلاصه عبارتند از:

۱ـ پاسخ را فوراً تقویت می‌کند.

۲ـ شاگرد ‌بر اساس استعداد و توانایی خود برنامه را دنبال می‌کند.

۳ـ مفاهیم با یک سیر منطقی در آن تنظیم شده اند.

۴ـ پرسشها به صورت زنجیره ای به یکدیگر وابسته اند.

۵ـ شاگرد در صورتی می‌تواند به برنامه ادامه دهد که مراحل قبل را آموخته باشد.

۶ـ اطلاعات مربوط به پاسخهای شاگردان، در آن نگهداری می شود.

۷ـ اطلاعات از طریق غیرکلامی (تصاویر، نمودار و تصاویر متحرک) نیز به شاگردان ارائه می شود.

۸ـ ماشین برخلاف انسان دچار عوارضی مانند بی حوصلگی، عصبانیت و ناراحتی نمی شود.

باید توجه داشت که ماشین‌های آموزشی خود به خود دارای ارزش نیستند، آنچه اهمیت و ارزش دارد برنامه ای است که به ماشین داده می شود. چنانچه برنامه ضعیف باشد و اصول یادگیری و تدریس در آن رعایت نشود، هدف آموزشی تأمین نخواهد شد. بعلاوه، ماشین با تمام مزایای خود هرگز نمی تواند جانشین معلم شود و معلم همیشه نقش حساس خود را در آموزش خواهد داشت، زیرا وی علاوه بر آموزش، رابطه عاطفی و انسانی نیز با شاگرد برقرار می‌کند. در حالی که ماشین از برقراری چنین رابطه ای ناتوان است. شاید در بعضی موارد، مانند آموزش عقب ماندگان ذهنی، ناسازگاران اجتماعی، دیرآموزان و کندآموزان که مستلزم صبر و حوصله بیشتری است، ماشین بتواند نقش آموزشی را بهتر ایفا کند. ولی نکته قابل ملاحظه این است که روابط اجتماعی و انسانی این افراد مهمتر از آموزش آن ها‌ است و معلم می‌تواند در ایجاد چنین روابطی به آن ها کمک کند، در حالی که ماشین فقط نقش آموزشی خود را ایفا می‌کند(شعبانی، ۱۳۸۵).

۲-۲۵-۶ آموزش انفرادی تجویز شده (IPI)

در این روش واحدهای گوناگون موضوع از درس استخراج می شود و هر واحد را برای جلسه ای در نظر می گیرند تا تدریس شود. برای اینکه مدارس موقعیت شاگردان خود را بدانند در آغاز نوعی ارزشیابی تشخیص از شاگرد به عمل می آورند، ‌به این ترتیب نقطه شروع فعالیت یادگیری بر اساس درجه علمی فراگیرنده مشخص می شود معلم موضوع مناسب را برای فراگیرندگان تعیین می‌کند و آن ها به تنهایی ‌در مورد موضوع تعیین شده دست می‌زنند، وقتی یادگیری آن واحد به پایان می‌رسد معلم از فراگیرنده امتحان می گیرئ ونتیجه را بلافاصله پس از تجزیه و تحلیل اعلام می‌کند و در صورتی که نتیجه در حد مطلوب باشد واحد بعدی به دانش آموز عرضه می شود(خنیفر۱۳۸۱،ص ۱۷۸).

چنین فعالیتی روزانه تکرار می شود و تقریباً نیمی از زمان آموزش شاگرد را پُر می‌کند. بقیه زمان آموزشی روزانه به فعالیت‌های مرسوم از جمله شرکت در بحث گروهی، ورزش، سرود و هنر اختصاص می‌یابد. در این روش، هر شاگرد ‌بر اساس توانایی خود حرکت می‌کند. رقابت بین شاگردان در این روش به حداقل خود می‌رسد و از بین می رود و به جای اینکه شاگرد هنگام فعالیت شاگردان دیگر ساکت بنشیند و منتظر بماند، به طور فعال و کامل به وظیفه یادگیری اش می پردازد. معیار ارزشیابی در سطحی بسیار بالا است. به طوری که شاگرد در صورتی می‌تواند واحد بالاتر را اخذ کند که ۸۰ درصد یادگیری را کسب کرده باشد. در این نوع آموزش، گذراندن امتحان به مفهوم تسلط بر محتوای یادگرفته شده است، نه بهتر از دیگران بودن. در این نوع آموزش، اگر شاگردی مثلاً جبر سال دوم نظری را خوانده باشد، به وی اجازه داده می شود که در درس جبر سال سوم شرکت کند. در حالی که در مدارس معمولی چنین امکاناتی تا شروع سال تحصیلی بعد وجود ندارد. مثلاً شاگرد سال سوم راهنمایی ممکن است ریاضی سال دوم نظری، انگلیسی سال اول نظری یا تعلیمات اجتماعی سال چهارم نظری را با هم بگذراند. در این نوع آموزش، ‌هدف‌های‌ آموزشی حتماً باید توسط متخصصان برنامه ریزی و روانشناسان تربیتی، به صورتی مستمر و تسلسلی، تنظیم و طراحی شود تا پایه تحصیلی مانع پیشرفت چنین آموزشی نشود(شعبانی،۳۸۵).

۲-۲۵-۷ آموزش انفرادی هدایت شده (IGE)

روش آموزش انفرادی هدایت شده یکی دیگر از روش های آموزش انفرادی است. این روش بیشترین کاربرد را برای آموزش معلمان و هدایت برنامه های دانشجو – معلم دارد. در این نوع آموزش، مدارس مانند شیو ه های مرسوم و معمول کلا س بندی نشد ه اند، بلکه شاگردان سطوح مختلف می‌توانند در یک بخش شرکت کنند و هر بخش دو یا سه معلم که باهم کار می‌کنند به صورت آموزش گروهی اداره می‌کنند(خنیفر، ۱۳۸،ص ۱۸۸).

ویژگی‌های روش آموزش انفرادی هدایت شده عبارتند از:

۱ـ کلاس‌های بدون پایه : کلاس‌های بدون پایه به شاگردان فرصت می‌دهد که در سطح خودشان فعالیت‌ها را در مدرسه ادامه دهند. مثلاً شاگردانی که در ماه آذر درسشان تمام شده است، می‌توانند در ماه دی بدون وقفه به کلاس بروند.

۲ـ آموزش گروهی : آموزش گروهی به روشی اطلاق می ود که چندین معلم برای بهبود کار انفرادی شان با هم همکاری و تعداد زایدی شاگرد تربیت کنند. آنان دسته جمعی طرح می ریزند و اجرا و ارزشیابی می‌کنند. هر واحد درسی از چند بخش تشکیل شده است. یک تیم شامل گروهی از معلمان است که اطلاعات شاگردان خود را تحلیل می‌کنند و درباره ‌هدف‌های‌ آموزشی آنان تصمیم می گیرند. با این روش، هر معلم احساس می‌کند که از دوستان خود و امکانات آنان بهتر استفاده ‌کرده‌است و وقت بیشتری برای آماده شدن دارد و وقتی را که باید صرف همه شاگردان کند، صرف یک نفر می‌کند.