بر طبق نظر خیلتاش و همکاران، کیفیت زندگی برداشت هر شخص از وضعیت سلامتی خویش و میزان رضایت او از این وضع می‌باشد (خیلتاش، آزیتا؛ منتظری، علی؛ نبوی، بهروز، ۱۳۸۵).

۱-۵-۱-۴ تعاریف مفهومی پنج عامل اصلی شخصیت

شخصیت در امتداد پنج بعد یا عامل اصلی شامل روان رنجورخویی، برون گرایی، تجربه پذیری، باوجدان بودن و توافق جویی توصیف می شود (کاستا و مک کرا^[۵۲]،۲۰۰۱،ص ۳۲۵).

روان رنجوری^[۵۳]به تمایل برای تجربه ی اضطراب، تنش، خودخوری، تکانشوری، تفکرغیرمنطقی، افسردگی و عزت نفس پاین اطلاق می شود.

برون گرایی^[۵۴]به تمایل برای مثبت بودن، قاطعیت، تحرک، مهربانی و اجتماعی بودن گفته می شود.

تجربه پذیری^[۵۵]عبارت است از تمایل به کنجکاوی، هنرنمایی، خردورزی،انعطاف پذیری، ‌روشن‌فکری و نوآوری.

توافق جویی^[۵۶](مطلوبیت) عبارت است از تمایل برای گذشت، مهربانی، سخاوتمندی، اعتمادورزی، همدلی، فرمانبرداری، فداکاری و وفاداری اطلاق می شود.

باوجدان بودن^[۵۷](وظیفه شناسی) عبارت است از تمایل به سازماندهی، کارآمدی، قابلیت اعتماد، خویشتن داری، پیشرفت گرایی، منطق گرایی و تعمق (کاستا و مک کرا، ۱۹۹۸، ص ۳۲۷و ۳۲۸ ).

۱-۵-۲ تعاریف عملیاتی

۱-۵-۲-۱ تعاریف عملیاتی ورزش ایروبیک

ایروبیک یعنی فعالیتی که عضلات بزرگ را به کار می‌گیرد حداقل ۱۲ دقیقه با حالت ریتمیک و موزون. در شرایطی که سرعت و شدت تمرین قابل تحمل است و نیاز بدن به استفاده از اکسیژن برای مدتی افزایش می‌یابد، این فعالیت انجام می‌گردد.

۱-۵-۲-۲ تعاریف عملیاتی شادکامی

در این پژوهش نمره ای است که افراد در پرسشنامه ۲۹ ماده ای شادی آکسفورد به دست آورده اند.

۱-۵-۲-۳ تعاریف عملیاتی کیفیت زندگی

در این پژوهش نمره ای است که افراد در پرسشنامه ۲۶ ماده ای کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت به دست آورده اند.

از نظر پزشکی، این ورزش سیستم قلب، عروق، تنفس را تعلیم می‌دهد و با سرعت و بازدهی بالا اکسیژن را می‌گیرد و به قسمتهای مختلف بدن می‌دهد، تنفس یکنواخت از دهان و بینی توأم انجام می‌شود و باعث تبادل اکسیژن و دی اکسید کربن، کنترل قند خون، کنترل فشار خون و کم کردن وزن اضافی بدن خواهد شد. www.iranianasp.com

۱-۵-۲-۴ تعاریف عملیاتی پنج عامل اصلی شخصیت

ابعاد ‌پنج‌گانه شخصیت در این پژوهش به کمک نمره هایی که فرد در پاسخ به سوالات هر یک از بخش های روان رنجورخویی، برون گرایی، تجربه پذیری، باوجدان بودن و توافق جویی در فرم کوتاه پرسشنامه شخصیتی نئو که شامل ۶۰ سوال است، به دست آورده اند سنجیده شده است.

فصل دوم

ادبیات پژوهش

۲-۱ مقدمه

در این فصل ابتدا مبانی نظری متغیر های اصلی پژوهش (ایروبیک، شادکامی، کیفیت زندگی، شخصیت) بیان شده، سپس بازنگری پژوهش های مشابه انجام شده در داخل و خارج کشور مطرح می شود و در پایان، خلاصه و جمع بندی فصل ارائه می شود.

۲-۲ مبانی نظری

۲-۲-۱ ایروبیک

۲-۲-۱-۱ تاریخچه ایروبیک

بیش از چهل سال است که نوعی تمرین هوازی به نام ایروبیک یا حرکات موزون به شکل فزاینده در اکثر جوامع به ویزه در میان بانوان رواج پیدا ‌کرده‌است. در سال ۱۹۶۹ شخصی به نام جکی سورنسن^[۵۸] در آمریکا این فعالیت بدنی را ابداع کرد. او هنرمندی مشهور بود که عقیده داشت این روش تمرین هوازی بهترین روش برای دستیابی به آمادگی جسمانی مطلوب است. او این روش را جازر سایز^[۵۹] یا دنسرسایز^[۶۰] نامید، که اکنون به عنوان ایروبیک شناخته شده و شکل دیگری از حرکات موزون است.

ریشه این نوع ورزش به اجرای موزون محلی و سنتی جوامع اروپایی مربوط می­ شود. ‌به این ترتیب با وجود اینکه الگوی این ورزش از جوامع اروپایی گرفته شده است اما این ورزش به طور گسترده تری در ایالات متحده رواج پیدا کرد. اجرای حرکات بدنی در این رشته ورزشی با آهنگ­های شاد و ریتم دار انجام می­ شود. در واقع ضربه آهنگ در این نوع ورزش به عنوان راهنما برای شمارش تعداد و یا شدت حرکات بدنی است. با ضربه آهنگ، اجراکننده با روانی بیشتری حرکات را انجام می­دهد. به سبب آنکه اجراهای ایروبیکی به نوعی موجب توسعه و افزایش ظرفیت قلبی- عروقی و عضلانی و سوخت چربی­های اضافی بدن می­ شود، ورزشی پرجاذبه و پرطرفدار معرفی شده است. ایروبیک ورزش مردم پسندی است که تلفیقی از حرکات متنوع و موزون همراه با موزیک ‌می‌باشد. طبق آمار هر سال چهل میلیون نفر در کلاس­های گروهی ایروبیک شرکت می‌کنند و این ورزش جزء ششمین فعالیت ورزشی مورد پسند جهان است. هم اکنون این رشته ورزشی حدود سیزده سال است که در میان بانوان ایرانی رواج پیدا ‌کرده‌است و مسابقات آن در سطوح کشوری و برون مرزی برگزار شده است. اما در رده آقایان این رشته، رشته نوپایی است که هنوز قدمت آن به ده سال نرسیده است، اما روز به روز در حال گسترش است. با توجه به اینکه این رشته یکی از رشته­ های اصلی ورزش­های همگانی است، در نتیجه محدودیت سنی نداشته و تمام اقشار جامعه از قبیل کودکان، نوجوانان و بزرگسالان می ­توانند در این رشته ورزشی فعالیت کنند (کورش ویسی، ۱۳۸۸: ایروبیک، آموزش و فواید آن: بامداد کتاب، ص ۵).

۲-۲-۱-۲ معرفی و تعریف ایروبیک

۲-۲-۱-۲-۱ تعریف علمی ایروبیک

از نظر علمی ایروبیک یک نوع تمرین هوازی است. به فعالیت­های بالای دو دقیقه با مدت زمان زیاد و شدت نسبتا کم ایروبیک می‌گویند مانند دویدن، راه رفتن، شناکردن و … . ورزش ایروبیک مجموعه حرکات پیچیده و هماهنگی است که با موسیقی سنتی همراه است. از آنجا که مردم حرکات و فعالیت­های گروهی را می­پسندند، به کلاس­های ایروبیک مراجعه ‌می‌کنند و خود را با کارهای گروهی تطبیق داده و بیشتر از تمرین بدنی لذت می­برند (همان منبع، ص ۱۲).

۲-۲-۱-۲-۲ ایروبیک به چند گروه تقسیم می­ شود

های ایمپکت ایروبیک^[۶۱]: شامل حرکات قدیمی ایروبیک باجهش و پرش است، زیرا پاها کاملا از زمین فاصله دارند.این حرکات توسط یک رقصنده کانادایی ابداع شد. با اینکه روی تکنیک انجام می­شد اما متوجه شدند که باعث بروز صدماتی از قبیل زانو درد درد در ناحیه ساق پا و کشیدگی تاندون آشیل و کمردرد می­ شود.

لوایمپکت ایروبیک^[۶۲]: شامل حرکت­های غیر پرشی یا پرشی با کنترل است و ‌به این معنی نیست که فشار کار کم است، بلکه سبب کاهش درد و کشیدگی در ساق پا، زانو و باسن می­ شود. این روش بسیار متداول است و همیشه یک پا روی زمین تکیه دارد و دست­ها بیشتر در سطح پایین حرکت می‌کنند. ضربان قلب در این حالت بین ۶۰ تا ۷۵ درصد ضربان قلب بیشینه فرد است. یعنی ضربان نرمال برای انجام تمرینات استقامتی یا هوازی است و برای اشخاص مختلف قابل اجراست. چربی سوزی به بهترین شکل ممکن از این حالت طریق صورت ‌می‌گیرد، زیرا منبع اصلی انرژی بدن در این نوع ایروبیک چربی است.و برای افرادی که قصد کاهش وزن دارند خوب است. باید توجه شود که این تمرینات باید حد اقل سه جلسه در هفته و حداقل ۳۰ دقیقه انجام شوند تا فرد از خواص فیزیولوژیک آن بهره مند شود. اگر این تمرینات نیز با تکنیک و اصول انجام نشود، سبب آسیب دیدگی می­شوند.