یکی از مهمترین و کهن ترین عوامل و انگیزه های مسافرت انسان باورهای مذهبی و احساسات دینی بوده است.انسان از ابتدای تاریخ مکان هایی را مقدس می دانسته است.مثلاکعبه بتخانه اعراب پیش از اسلام بوده و با پیدایش اسلام زیارتگاه میلیون‌ها مسلمان شده است.‌بنابرین‏ جهانگردی با این انگیزه رونق فراوان یافت.(سقایی،مهدی، سایت آفتاب، ۲۰دی ۱۳۸۶)

۱۷ـ گردشگری جنسی

برخی از گردشگران تنها ‌به این منظور به دیگر نقاط سفر می‌کنند تا بتوانند بخشی از نیازها و غرایز جنسی خود را برآورده سازند. رقم دقیقی از تعداد این گونه گردشگران در دسترس نیست اما با اطمینان می‌توان گفت سالانه میلیون‌ها نفر از گردشگران را این دسته تشکیل می‌دهند. در پاسخ به نیازهای آنان برخی کشورها و یا نواحی سعی کرده‌اند با فراهم اوردن زمینه‌ها و امکانات لازم اقدام به جذب تعداد بیشتری از آنان نمایند .در این خصوص می‌توان به کشور تایلند اشاره کرد که گردشگری جنسی را اصلی‌ترین هدف خود اعلام ‌کرده‌است.

۱۸ـ گردشگری هوافضا

نوع دیگری از گردشگری مسافرت به فضا است که در سال‌های اخیر آغاز شده است .تاکنون تعدادی از افراد با هزینه خودشان از طریق سایت‌هایی در آمریکا و روسیه به فضا رفته‌اند و مدتی را در آنجا به همراه فضانوردان حضور ‌داشته‌اند. یکی از این گردشگران با نام انوشه انصاری که ایرانی است به عنوان اولین گردشگر زن تاریخ مدتی را در فضا گذراند. به نظر می‌رسد این گردشگران هزینه های گزافی را بابت سفر به‌فضا می‌پردازند و این خود می‌تواند به عنوان حمایت مالی گسترش تحقیقات مؤثر باشداین نوع گردشگری در سال‌های آتی رشد شتابنده خواهد گرفت.

۱۹ـ گردشگری الکترونیکی

گسترش و رواج امکانات و وسایل الکترونیکی نظیر تلویزیون‌ها، ماهواره و اینترنت موجب شده است تا مردم هر چه بیشتر و به‌راحتی با دیگر نقاط دنیا ارتباط برقرار کنند همچنین دیگر نقاط را مورد شناسایی قرار دهند. تقریباً تمامی شرکت‌های گردشگری، هواپیمایی‌ها، آژانس‌های مسافرتی، اماکن تفریحی، تاریخی و … در نقاط مختلف دنیا دارای وب‌سایت،‌ پست الکترونیک و برخی از آن‌ ها دارای شبکه های تلوزیونی- ماهواره‌ای می‌باشند و بدین طریق خود را به مردم مناطق مختلف دنیا معرفی می‌نمایند.(همان منبع، ۱۳۸۶)

۲۰ـ گردشگری مجازی

گردشگری مجازی (-tourism E^[16]) حضور در سرزمین دیجیتالی وب^[۱۷] و مشاهده داده های صوتی، متنی و تصویری از دنیای فیزیکی پیرامون ما است. دور دنیا با یک کلیک، آرزویی بود که امروزه از مرحله آرزو به حقیقتی غیر قابل انکار مبدل شده است. با بهره گرفتن از سایت‌های کاخ موزه‌ها، اماکن باستانی جهان می‌توان به دنیایی اطلاعات متنی و تصویری از نمادهای تاریخ باستان دست یافت.

۲۱ـ گردشگری بیابانی

گردشگری بیابانی برای آن دسته از گردشگران که علاقه به سفر به نواحی خشک و گرمسیر را دارند و رویای سفر بر کوهان شتر را در سر می‌پرورانند یا قصد تحقیق ‌در مورد خاک، موجودات زنده و آب و هوای نواحی بیابانی را دارند اهمیت دارد. مثلاً ایران با دار بودن دو صحرای بزرگ لوت و دشت کویر از این لحاظ نیز برای گردشگری جاذب است.

۲۲ـ گردشگری آموزشی و علمی و گردهمایی

این نوع گردشگری‌ها به منظور تحقیقات یا شرکت در همایش‌های علمی است. سالانه همایش‌های بین‌المللی بسیاری در جهان بخصوص در کشورهای توسعه یافته برگزار می‌شود.( همان منبع،۱۳۸۶)

۲-۲-۶ جایگاه ایران در صنعت گردشگری

صنعت گردشگری تا پایان دهه آینده در صدر جدول منابع پردرآمد جهان قرارمی‌گیرد و انتظار می‌رود بیش از نیمی از اشتغال جهان را به خود اختصاص دهد.

«طبق آمار منتشر شده توسط سازمان جهانی گردشگری تا سال ۲۰۲۰ میلادی تعداد گردشگران در سراسر دنیا به رقمی حدود ۶/۱ میلیارد نفر خواهد رسید. این امر نشان‌ دهنده گسترش روزافزون صنعت گردشگری است. به‌طوری که هم‌اکنون صنعت گردشگری پس از صنایع نفت، خودروسازی ومواد شیمیایی چهارمین صنعت بزرگ دنیا به حساب می‌آید و پیش‌ بینی می‌شود تا سال ۲۰۱۰ میلادی با پشت‌سر گذاشتن آنهابه بزرگ‌ترین صنعت دنیا بدل گردد.

درآمد صنعت گردشگری در سال ۲۰۱۳ میلادی رقمی معادل ۱۲۵۰ میلیارد دلار و تعداد گردشگران نیز در همین سال رقمی حدود ۱٫۰۸۷٫۰۰۰٫۰۰۰ نفر اعلام شده است. در سال ۲۰۱۳ میلادی گردشگری توانست با حدود ۲۶۴ میلیون شغل بیش از ۲/۱۰ درصد از کل شاغلان به کار دنیا را به خود اختصاص دهد.»(گزارش هایلایت ۲۰۱۳ سازمان جهانی گردشگری) این ارقام که نشان دهنده حجم عظیم درآمد اقتصادی توأم با اشتغال است بیانگر این است که توجه به صنعت گردشگری و چگونگی مدیریت و بهره‌برداری مؤثر از آن باید جزو اولویت‌های اصلی نظام اقتصادی ـ اجتماعی کشورهای دارای پتانسیل گردشگری قرار گیرد تا با بهره گرفتن از اثرات بی‌شمار اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و… آن گام مؤثری در توسعه‌ همه جانبه یک ناحیه، منطقه یا کشور برداشته شود.

چنان که کشورهای تراز اول در صنعت توریسم چون فرانسه، اسپانیا، آمریکا، آلمان و… با پی‌بردن ‌به این مهم، برنامه‌ریزی و اتخاذ سیاست‌های اقتصادی مناسب هر یک بنا به توانمندی‌های طبیعی، فرهنگی و تاریخی خود سرمایه‌گذاری کرده و اکنون شاهد به بار نشستن تلاش‌هایشان هستند.(( این کشورها با اعمال سیاست‌ها، مقررات و حمایت‌های مناسب اکنون نیمی از بازار توریسم و در عین حال ۵۰ درصد از درآمد حاصل از گردشگری را به خود اختصاص داده‌اند.)) (گزارش هایلایت۲۰۱۳ سازمان جهانی گردشگری)

ایران به ‌عنوان یکی از کشورهای دارای پتانسیل بالای گردشگری می‌تواند جایگاه شایسته‌ای را برای خود رقم بزند. به خوبی آشکار است که کشورمان با تمدن کهن و طبیعت چهار فصل، با در اختیار داشتن صدها مؤلفه ی گردشگری، یکی از بی‌نظیرترین کشورهای جهان در حوزه گردشگری به شمار می‌آید.

جای جای ایران سرشار از جاذبه‌های اماکن مذهبی است که می‌تواند یک پتانسیل مهم در جذب گردشگر باشد. ایران به لحاظ پدیده‌های طبیعی جزو شگفت‌انگیزترین کشورهای جهان به شمار می رود. با وجود مرتفع‌ترین هرم‌های ماسه‌ای، گرم‌ترین نقطه جهان در کویر لوت، قله دماوند به عنوان بلندترین قله مخروطی دنیا، بالاترین دریاچه‌ی آب شیرین جهان در قله سبلان، چشمه‌های جوشان آب معدنی و… نیز یک انتخاب خوب به شمار می‌رود.

آثار تاریخی پاسارگارد، تخت جمشید، گنبد سلطانیه، تخت سلیمان، بیستون، معبد چغازنبیل، میدان نقش جهان ۷۰۰۰ سال تاریخ این سرزمین را به نمایش می‌گذارند و میراث بشریت محسوب می‌شوند.

صنعت قالی، قالیچه و گلیم با طرح و رنگی که فرهنگ غنی ایرانی را به تصویر می‌کشاند؛ کاشی‌سازی، مقرنس‌های زیبای استادکاران ماهرکه بهترین تجلی خود را در نمای هندسی مساجد و بناهای تاریخی نشان داده‌اند؛ چرم‌سازی که به شکل‌های زیبا و هنرمندانه در طرح‌های گوناگون به بازار عرضه می‌شوند. صنایع دستی فلزی و چوبی مانند محصولات برنجی و مسی، نقره‌کاری، قلم‌کاری، معرق، منبت، خاتم، گیوه‌های دست‌دوز، ابریشم‌دوزی‌ها و صدها از این دست، صنایع دستی ایران که برگرفته از ذوق و هنر ایرانی است همگی شاهدی براین مدعا است که گردشگری می‌تواند حداکثر بازدهی اقتصادی و فرهنگی را برای ما به ارمغان بیاورد .