متغیرها

میانگین

واریانس

مینیمم

ماکسیمم

وجه نقد

۰۴۴/۰

۰۱۳/۰

۰۰/۰

۵۶/۱

ظرفیت بدهی

۲۴۰۷/۰

۰۷۴/۰

۰۲/۰

۵۴/۳

جریانات نقدی

۲۱۵۰/۰

۰۹۵/۰

۰۸/۰-

۸۴/۳

سرمایه در گردش خالص

۰۲۴۶/۰-

۲۱۶/۰

۵۷/۰-

۵۹/۵

فرصت های رشد شرکت

۳۳۱۳/۰-

۵۷۹/۰

۹۴/۰-

۰۸/۷

اندازه شرکت

۸۹۷۳/۵

۴۶۸/۰

۴۹/۴

۹۶/۷

ارزش دفتری بدهی

۴۶۷۱/۰

۱۵۰/۱

۱۰/۰

۰۴/۱۴

سود سهام ساختگی

۶۳۶۰/۰

۲۳۳/۰

۰۰/۰

۱

نوسانات جریان وجوه نقد

۶۷۸۷/۰

۳۰۱/۰

۰۰/۰

۴۶/۸

۴-۳) آمار استنباطی

۴-۳-۱)آزمون فرضیه‌ها

در آزمون فرضیه‌ها اول تا چهارم متغیرهای اندازه شرکت، ارزش دفتری بدهی، نوسانات جریان وجوه نقد و سود ساختگی به عنوان متغیر کنترلی در نظر گرفته شد.

۴-۳-۱-۱) فرضیه اول

در بررسی اینکه بین میزان وجه نقد نگهداری شده وظرفیت بدهی شرکت رابطه مثبت و معنی‌داری وجود دارد یا خیر، بدین منظور فرض صفر و مقابل به صورت زیر تعریف شد:

: بین میزان وجه نقد نگهداری شده شرکت و ظرفیت بدهی شرکت رابطه مثبت و معنی‌داری وجود ندارد( ).

: بین میزان وجه نقد نگهداری شده شرکت و ظرفیت بدهی شرکت رابطه مثبت و معنی‌داری وجود دارد( ).

برای آزمون فرض از رگرسیون استفاده شد. ‌بنابرین‏ مدل زیر در نظر گرفته شد:

(۴-۱)
که نشان دهنده عرض از مبدأ، متغیر ظرفیت بدهی، متغیر اندازه شرکت، متغیر ارزش دفتری بدهی، متغیر نوسانات جریان وجوه نقدو متغیر سود ساختگی است و و نشان دهنده ضرایب رگرسیونی است.

۴-۳-۱-۲) آزمون دوربین- واتسون

برای انجام رگرسیون باید همواره خطاها مستقل باشند، به منظور بررسی استقلال خطاها از آماره دوربین- واتسون استفاده می‌شود، و فرضیات زیر مورد آزمون قرار می‌گیرد:

فرض : خطاها مستقل نیستند.

فرض : خطاها مستقل هستند.

اگر مقدار آماره دوربین- واتسون بین ۵/۱ تا ۵/۲ باشد فرض پذیرفته و نتیجه اینکه خطاها مستقل هستند.

در مدل کلی مقدار آماره دوربین- واتسون ۲۹۷/۲ است، چون مقدار این آماره بین ۵/۱ تا ۵/۲ می‌باشد نتیجه این که میان خطاها استقلال وجود دارد و می‌توان از رگرسیون استفاده کرد.

‌بنابرین‏ مدل مورد نظر ما به صورت زیر است:

نمودار۴-۱ : میزان ضریب رگرسیونی میان متغیرهای ظرفیت بدهی و میزان وجه نقد

در این نمودار ۱۱/۰ نشان دهنده میزان ضریب رگرسیونی میان متغیرهای ظرفیت بدهی و میزان وجه نقد است. همچنین عدد ۰۷/۰ نیز نشان دهنده واریانس متغیر ظرفیت بدهی است. سایر مقادیر ارائه شده در نمودار را نیز به همین صورت می‌توان تفسیر کرد.

۴-۳-۱-۳) مدل آماری و معادله ساختاری فرضیه اول

برای نوشتن معادلات ساختاری به ضرایب رگرسیونی نیاز است. در جدول(۴-۲) آمده است که مقدار ضریب رگرسیونی میان متغیر میزان وجه نگهداری شده و ظرفیت بدهی۱۱۰/۰ و سطح معنی‌داری ۰۰۱/۰ است که از ۰۵/۰ کمتر است، ‌بنابرین‏ با توجه به سطح معنی‌داری و مثبت بودن ضریب رگرسیونی نتیجه گرفته می‌شود فرض از نظر آماری تأیید شده و فرضیه اول پذیرفته می‌شود و با اطمینان ۹۵ درصد بین میزان وجه نقد نگهداری شده شرکت و ظرفیت بدهی شرکت رابطه مثبت و معنی‌داری وجود دارد.

در این جدول مقدار عرض از مبدأ، اندازه شرکت، ارزش دفتری بدهی، نوسانات جریان وجوه نقد و سود سهام ساختگی نیز آزمون شده است، چون سطح معنی‌داری از ۰۵/۰ کمتر است مقدار این ضرایب مخالف صفر است و می‌توان در نوشتن معادلات ساختاری از آن ها استفاده کرد.

جدول ۴-۲: جدول ضرایب رگرسیونی فرضیه اول

ضرایب

مقدار آماره آزمون T

سطح معنی داری

فرض مورد بررسی

نتیجه آزمون فرض

عرض از مبدأ

۲۱۸/۰

۳۴۵/۳

۰۰۱/۰

پذیرش فرض

ظرفیت بدهی

۱۱۰/۰

۴۱۰/۳

۰۰۱/۰

پذیرش فرض

اندازه شرکت

۰۳۵/۰-

۱۳۵/۳-

۰۰۲/۰

پذیرش فرض

ارزش دفتری بدهی

۰۴۳/۰

۷۱۸/۶

۰۰۰/۰

پذیرش فرض

نوسانات جریان وجوه نقد

۰۶۸/۰-

۳۱۴/۴-

۰۰۰/۰

پذیرش فرض

سود سهام ساختگی

۰۵۴/۰

۳۳۴/۳

۰۰۱/۰

پذیرش فرض

با بهره گرفتن از جدول ضرایب فوق، مدل رگرسیون خطی ساده میان متغیر مستقل میزان وجه نقدو متغیرهای کنترلی اندازه شرکت، ارزش دفتری بدهی، نوسانات جریان وجوه نقد و سود سهام ساختگی با متغیر وابسته ظرفیت بدهی عبارت است از:

(۴-۲)

با بهره گرفتن از این مدل رگرسیونی، هر مقدار مدنظر، از میزان وجه نقد را می‌توان با بهره گرفتن از متغیرهای ظرفیت بدهی، اندازه شرکت، ارزش دفتری بدهی، نوسانات جریان وجوه نقد و سود سهام ساختگی پیش‌بینی کرد.

در ادامه بررسی می‌شود آیا مدل رگرسیونی ارائه شده در فوق مناسب است یا خیر، بدین منظور از جدول تجزیه واریانس که با نرم افزار SPSS به دست آمده است استفاده می‌شود.

در جدول (۴-۳) فرضیات زیر آزمون می‌شوند:

فرض : مدل رگرسیون خطی برازش داده شده، معنی‌دار نیست.

فرض : مدل رگرسیون خطی برازش داده شده، معنی‌دار است.

اگر سطح معنی داری از ۰۵/۰ کمتر باشد، نتیجه اینکه فرض مقابل تأیید و مدل رگرسیون خطی برازش داده شده معنی‌دار است.

همان‌ طور که در جدول(۴-۳) آمده است، سطح معنی‌داری ۰۰۰/۰ است و از ۰۵/۰ کمتر است. ‌بنابرین‏ مدل رگرسیونی ارائه شده در رابطه فوق معنادار است.

جدول ۴-۳: جدول تجزیه واریانس مدل اول

منبع تغییرات

مجموع مربعات

درجه آزادی

میانگین مربعات

آماره F

سطح معنی داری

رگرسیون

۸۸۸/۰

۵

۱۷۸/۰

۴۵۲/۱۸

۰۰۰/۰

خطا

۱۳۷/۲

۴۶۳

۰۱۰/۰

مجموع

۰۲۵/۳

۴۶۸

۴-۳-۱-۴) معیارهای مناسبت مدل اول

به منظور بررسی مناسبت مدل می توان از دو معیار زیر استفاده کرد:

الف) ضریب تعیین: ضریب تعیین این مدل ۲۹۴/۰ می‌باشد یعنی با بهره گرفتن از رابطه رگرسیونی فوق ۴/۲۹ درصد از تغییرات را می‌توان توجیه کرد که مقدار پایینی است.