ایلسر و فردریکسن^[۲۳] (۲۰۰۷) مهارت‏های اجتماعی را هم دارای جنبه‏ های مشهود و هم دارای عناصر شناختی نامشهود می‏ دانند. عناصر شناختی نامشهود افکار و تصمیماتی است که باید در ارتباطات متقابل بعدی گرفته شود یا انجام گیرد این عناصر همچنین مقاصد و بینش فرد دیگری را شامل می‏ شود که واکنش در برابر آن احتمالا بر اندیشه‏های طرف مقابل تاثیر می‏ گذارد (دهقان، ۱۳۸۲).

تراور (۲۰۰۷) ‌به این نکته اشاره دارد که مهارت اجتماعی نه تنها امکان شروع و تداوم روابط متقابل و مثبت را با دیگران فراهم می ‏آورد بلکه توانایی به اهداف ارتباطی را نیز در شخص ایجاد می ‏کند.

الیوب و گریشمن^[۲۴] (۲۰۰۷) کنش متقابل اجتماعی را به یک فرایند مرحله‏ای که هر مرحله نیازمند یک مجموعه از مهارت‏های متفاوتی است تجربه نموده اند، مرحله اول ارتباط، نیازمند مهارت گیرندگی است که شامل مهارت‏هایی است که برای توجه کردن و درک درست اطلاعات اجتماعی متناسب که در موقعیت‏ها وجود دارد لازم می‏ باشد، چون متناسب بودن رفتار بیان فردی ما معمولا وابسته به موقعیت‏ها است، انتخاب رفتار اجتماعی درست، بستگی زیادی به شناخت صحیح نشانه های میان فردی و محیطی دارد که ما را به پاسخ‏های مؤثر رهنمون می ‏شوند. مثال‏های مهارت‏های گیرندگی شامل شناخت متناسب اشخاصی است که با آن ها تعامل می‏ کنیم. شناخت صحیح احساسات و امیالی که دیگران بیان می‏ کنند در واقع شنیدن صحیح آنچه دیگران بیان می‏ کنند و دانستن اهداف شخصی فردی که با ما تعامل می‏ نماید، می‏ باشد (ده بزرگی، ۱۳۸۲). در مرحله بعدی ما نیازمند مهارت‏های پردازشی می‏باشیم رأی‌ موفق شدن در رویارویی میان فردی، نیازمند ‌به این هستیم که بدانیم می‏خواهیم چه چیزی را به دست آوریم و چگونه می‏توانیم به بهترین وجه آن را کسب کنیم. انتخاب مهارت‏هایی که برای کسب اهداف نزدیک تر موثرترند مستلزم توانایی حل مشکل به شیوه منظم و سازمان یافته می‏ باشد. بعد از درک صحیح اطلاعات اجتماعی متناسب با موقعیت (مهارت‏های گیرندگی) و شناخت مهارت‏های لازم برای تعامل مهارت‏های پردازشی می‏بایستی مهارت‏ها را به طرز شایسته‏ای برای تکمیل موفقیت آمیز مبادله‏های میان فردی به اجرا درمی‏آوریم.

این مرحله سوم از ارتباط مستلزم مهارت‏های فرستندگی رفتارهای واقعی درگیر در تبادل اجتماعی می‏ باشد. مهارت‏های فرستندگی شامل محتوای کلام یا آنچه که بیان می‏ شود و هم این که چگونه پیام با دیگران ارتباط پیدا می ‏کند، می‏ باشد. ارتباط خوب مستلزم درک صحیح اجتماعی (مهارت‏های گیرندگی، توانایی برنامه‏ ریزی)، شناختی (مهارت‏های پردازش، قبل از دادن یک پاسخ)، رفتار مؤثر (مهارت فرستندگی) می‏ باشد در مجموع هندسی^[۲۵] (۲۰۰۸) بر این نکات تأکید دارند.

1. 1. نخست این که رفتارهای اجتماعی هدفمندند. ما از این رفتارها برای کسب نتایج مطلوب استفاده می‏ کنیم و ‌بنابرین‏ برخلاف سایر رفتارها که اتفاقی یا غیرعمدی هستند، مهارت‏های اجتماعی هدف دارند.

1. 1. دومین ویژگی رفتارهای اجتماعی ماهرانه به هم مرتبط بودن این توانایی هاست. یعنی آن ها رفتارهای متفاوتی هستند که به منظور دستیابی به هدف ویژه مورد استفاده قرار می‏ گیرند و ما به طور همزمان از آن ها استفاده می‏ کنیم.

1. 1. سومین ویژگی مهارت‏های اجتماعی متناسب بودن آن با وضعیت است. فردی از لحاظ اجتماعی ماهر است که بتواند رفتارهایش را متناسب با انتظارات دیگران تغییر دهد. ‌به این ترتیب داشتن ارتباط ماهرانه بستگی به استفاده صحیح (از لحاظ بافتی) تسهیل کننده (از لحاظ رفتاری) از شیوه های برقراری ارتباط مناسب کارآمد با دیگران دارد.

1. 1. چهارمین ویژگی مهارت‏های اجتماعی دین است که این مهارت‏ها در واقع واحدهای رفتاری مجزا هستند. فردی که از لحاظ اجتماعی مهارت دارد، قادر است رفتارهای مختلف و مناسبی داشته باشد. این توانایی‏های اجتماعی را در قالب عملکرد رفتاری پی ریزی می ‏کند. این نکته یکی از ویژگی‏های باز ارتباط اجتماعی ماهرانه است.

1. آخرین مورد از ویژگی‏های مهارت‏های اجتماعی این است که افراد بر این مهارت‏ها کنترل شناختی دارند. ‌بنابرین‏ کسی که از لحاظ اجتماعی کمبود مهارت دارد، ممکن است عناصر اصلی مهارت را فرا گرفته باشد اما از فرآیندهای فکری لازم برای استفاده از این عناصر در تعاملات خود بی بهره باشد (نریمانی و همکاران، ۱۳۸۳)

‌بنابرین‏ مهارت‏های اجتماعی، رفتارهای آموختنی هستند که بر روابط میان افراد تاثیر می‏ گذارند. این مهارت‏ها از رفتارهای مشخص و مشتمل بر توانایی شروع ارتباط دارد به پاسخ تشکیل شده اند و احتمال دریافت تقویت اجتماعی را به بیشترین حد می‏سازند و نیز ماهیتی تعاملی دارند و وابسته به موقعیت هستند.

با توجه ‌به این تعریف‏ها می‏توان گفت که مهارت‏های اجتماعی، رفتارهایی هستند که رشد آن ها می‏تواند به عملکرد مؤثر و مفید بودن فرد در اجتماع کمک کند. در اکثر کودکان، رشد مهارت‏های اجتماعی مناسب از طریق تعامل با والدین، خواهران، برادران، بستگان و همسالان و طی فرآیندی به نسبت آرام و خود به خود صورت می‏ گیرد (لونیس^[۲۶] و افروسینی، ۲۰۰۸).

مهارت‏های اجتماعی چه نوع مهارت‏هایی هستند؟

درباره این که مهارت‏های اجتماعی واقعا چه نوع مهارت‏هایی هستند و چگونه باید آن ها را تعریف کرد. تا حدی ابهام وجود دارد. علت عمده این است که ‌گروه‌های حرفه‏ای گوناگون (مانند مددکاری اجتماعی، تعلیم و تربیت ویژه، روان شناسی مدرسه، روان شناسی رشد و روان شناسی بالینی، روان پزشکی و پرستاری روانی) نسبت به مطالعه این موضوع علاقه نشان داده نو راه حل‏هایی برای‌آن ارائه کرده‌اند. به همین ترتیب، افراد حرفه‏ای با جهت گیری‏های نظری متعدد نسبت به بررسی این موضوع علاقه مند شده‏اند، مانند روان شناسان رفتاری، روان شناسان رشدی، روان شناسان مدرسه، روان پزشکان و متخصصان تعلیم و تربیت. در میان روانشناسان رفتاری ‌گروه‌های فرعی دیگری نیز وجود دارد. مانند شرطی سازی عامل، نظریه یادگیری اجتماعی و شناخت- رفتار درمانی که به مطالعه مهارت‏های اجتماعی علاقه نشان داده ‏اند. این نظریه ها بعدا مورد بررسی قرار خواهند گرفت (موریس^[۲۷]، ۲۰۰۹).

مسأله دیگر ابهامی است که از وجود انواع ‌گروه‌های فرعی کودکان که مورد مطالعه و تحت درمان قرار گرفته اند، ناشی می‏ شود. با در نظر داشتن جامعه کلی کودکان، مهارت‏های میان فردی، تعریف نمونه ‏ای است که مورد استفاده قرار گرفته است. ‌در مورد افراد عقب مانده ذهنی، به طور مثال تعریف مهارت‏های اجتماعی توسعه یافته، شامل یک مجموعه رفتارهای متفاوت از قبیل مهارت‏های مربوط به لباس پوشیدن و بهداشت شخصی می‏ شود. با توجه به وجود پیوستگی در گستره گروه‏ هایی از کودکان که تحت درمان واقع شده اند، این رفتارها به نحو مطلوبی با تعریف مهارت‏های اجتماعی تناسب ندارند. در هر حال، این مسائل نشانگر این است که در میان اشخاصی که در این رشته کار می‏ کنند، ابهام‏های متعددی وجود دارد.