این ها نمونه هایی از پرکاربردترین اسیدها و در عین حال خطرناک ترین آن ها در عصر حاضر می‌باشند که به دلیل کاربرد گسترده ان، به سهولت در دسترس همگان قرار دارد و از اسیدهایی می‌باشد که در ارتکابی جرایمی هم چون اسید پاشی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

از آنجا که جرم اسیدپاشی از جرایم عمدی می‌باشد، یکی از ارکان ضروری تحقق جرم موضوع، علم واگاهی فاعل به کیفیت فعل مجرمانه و به نامشروع بودن عمل ارتکابی می‌باشد. به عبارت دیگر فرض را باید بر این مبنا گذاشت که فاعل توان درک درست عمل مجرمانه را داشته و خواسته دقیقا عملی را مرتکب شود که قانون ‌گذار به حرمت آن حکم داده است و به حکم و موضوع جهل نداشته باشد. قاعدتا جهل به حکم مقنن باید نافی قصد مجرمانه و سوءنیت باشد، زیرا تا چیزی را انسان نداند، نمی تواند خواهان نقض آن باشد. با این حال در غالب نظام های حقوقی موجود، با استدلال بر لزوم اجرای قانون ‌در مورد همه افراد جامعه و حفظ نظم عمومی، علی الاصول دفاع جهل حکمی پذیرفته نشده و این مطلب در اغلب نظام های کیفری دنیا اماره ای مطلق و غیر قابل رد می‌باشد که اصطلاحا به صورت قاعده (جهل به قانون رافع مسولیت کیفری نیست) بیان می شود. در خصوص جرم اسید پاشی نیز وضع بدین گونه می‌باشد و اگرچه مدت زمانی طولانی از تاریخ تصویب ماده واحده مورد نظر گذشته است، آگاهی فاعل به جرم بودن پاشیدن اسید، امری است مفروض و ادعای جهل نسبت به ان پذیرفته نمی شود (ساولانی، ۱۳۹۲: ۱۷۵). البته لازم به ذکر است که جهل ناشی از تقصیر در هیچ یک از نظام های حقوقی دنیا پذیرفته نیست اما جهل قصوری به سبب وجود قوه قاهره، از فاعل رفع مسولیت می‌کند. علی الاصول در جرایم عمدی مانند جرم اسیدپاشی برای تحقق سوءنیت و قصد مجرمانه علاوه بر لزوم وقوف شخص مرتکب جرم بر حکم مقنن لازم است که وی بر موضوع ان حکم نیز وقوف و آگاهی داشته باشد، به عبارت دیگر فعل و انفعالات ذهنی مرتکب با انچه که واقعا در عالم خارج می گذرد تطابق داشته باشد. اشتباه موضوعی زمانی محقق می شود که انسان در نفس عملی که مرتکب می شود مشتبه باشد؛ شبهه موضوعی در جرایم عمدی اصولا موجب زوال عنصر معنوی جرم می شود. در مقابل در جرایم غیر عمدی که بر مبنای بی احتیاطی و بی مبالاتی و به عبارتی تقصیر جزایی است، اشتباه موضوعی تاثیری در مسولیت کیفری ندارد ( ساولانی، ۱۳۹۲: ۲۷۱). در جرایم عمدی اشتباه ممکن است در یکی از عناصر تشکیل دهنده جرم یا در علل مشدده جرم وجود داشته باشد. حقوق جزا جهل و اشتباه موضوعی در جرایم عمدی را زمانی دفاع محسوب می‌کند که نسبت به امر یا اموری باشد که برای تحقق جرم ضروری بوده و آن امر از اجزای اصلی عناصر تشکیل دهنده جرم اتهامی باشد. برای مثال در جرم اسید پاشی، پاشیدن اسید و سایر ترکیبات شیمیایی رکن اصلی تحقق جرم می‌باشد، لذا زمانی که شخص ظرف محتوی اسید را به تصور اینکه اب است بر روی دیگری می پاشد به دلیل اشتباه وی نسبت به موضوع، جرم مورد نظر تحت عنوان اسید پاشی قابل مجازات نمی باشد و تنها از مرتکب دیه گرفته می شود (ساولانی، ۱۳۹۲: ۱۷۲) اما اگر اشتباه نسبت به موضوعی باشد که برای توجه اتهام به متهم ضروری نباشد، هم چون اشتباه در هویت مجنی علیه، در این صورت دفاع محسوب نمی شود.

عنصر روانی جرم اسیدپاشی، عمد در پاشیدن اسید و سایر ترکیبات شیمیایی می‌باشد که قطعا مستلزم علم به ماهیت ماده ای است که بر روی دیگری ریخته می شو؛ عدم علم مرتکب نسبت به ماهیت وسیله که از ارکان مهم رکن معنوی جرم می‌باشد، باعث خروج عمل از عنوان عمدی می‌گردد (محمد صادقی، ۱۳۸۹: ۲۷۰). با علم مرتکب نسبت به ماهیت اسید و خطرناک بودن آن، علم وی نسبت به نوع و درجه و غلظت اسید ضروری نمی باشد؛ برای مثال ضروری نیست که مرتکب ‌به این مسئله علم داشته باشد که اسید مورد استفاده اسید ۹۶ درصد و یا اسید سولفوریک است و همین که بر این نکته واقف باشد ماده مورد استفاده اسید و خطرناک است برای تحقق جرم کفایت می‌کند.

مسئله ای که باقی می ماند مربوط است به ادعای جهل مرتکب نسبت به خطرناک و اسیب رسان بودن ماده شیمیایی و چگونگی اثبات ان از سوی مرتکب. هرگاه فردی ادعا کند که به ماهیت ماده شیمیایی اگاه بوده ولی نسبت ‌به این مسئله که اسید می‌تواند اسیب رسان و خطرناک باشد ادعای جهل کند مسولیت مرتکب چگونه می‌باشد؟ با علم فرد نسبت به ماهیت ترکیبات شیمیایی، علم مرتکب نسبت به خطرناک بودن و اسیب رسان بودن اسید، مفروض انگاشته می شود. یکی از راه های اثبات این امر توسل به اگاهی یک انسان متعارف به خطرناک و آسیب رسان بودن نوعی اسید می‌باشد. برای مثال ادعای جهل نسبت به خطرناک بودن مقادیر زیادی از اسید سولفوریک و امثال ان که هر انسان متعارفی بر کشنده بودن و آسیب رسان بودن آن آگاهی دارد پذیرفته نمی باشد.

۲-۵ نتیجه مجرمانه

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...