مقاله های علمی- دانشگاهی | تبیین مفاهیم نظری در خصوص نقش ابزار مالی اسلامی (صکوک) در بانکداری ایران – 1 |
- بانک مرکزی میتواند اوراق و اسناد تجاری خریداری شده بانک ها را به صورت نقدی خریداری کند (باید در قرارداد قید شود در حکم اسناد لازم الاجرا هستند).
۳-۵-۵- عقد استصناع
عقدی است که به موجب آن یکی از طرفین در مقابل مبلغی معین، متعهد به ساخت (تولید، تبدیل، تغییر) اموال منقول و غیر منقول با مشخصات مورد تقاضا و تحویل آن در دوره زمانی معین به طرف دیگر میگردد.
- بانک ها میتوانند به منظور گسترش بخش های تولیدی از قبیل صنعت و معدن، مسکن و کشاورزی تسهیلات لازم را به مشتریان در قالب عقد استصناع اول اعطا نموده و سپس بر اساس عقد استصناع دوم قرارداد ساخت را به سازنده واگذار نمایند.
استصناع اول عقدی است که بین مشتری و بانک منعقد میگردد و به موجب آن بانک متعهد می شود در قبال دریافت مبلغ قرارداد و طبق شرایط مندرج در آن، اموال مورد نظر را در دوره زمانی معین به مشتری تحویل دهد.
بانک مکلف است مبلغ عقد استصناع اول را با توجه به مبلغ عقد استصناع دوم و سود بانک تعیین کند (درصدی را که در عقد استصناع اول مشتری باید به بانک پرداخت کند).
- استصناع دوم عقدی است که پس از درخواست مشتری، بین بانک و سازنده منعقد
میگردد و به موجب آن سازنده متعهد می شود در قبال دریافت مبلغ قرارداد و طبق شرایط مندرج در آن، اموال مورد نظر را در دوره زمانی معین به بانک یا نماینده آن تحویل دهد. در عقد استصناع دوم مشتری و سازنده نمی تواند شخص واحد باشد بانک ها نمی توانند پیش از عقد استصناع اول، عقد استصناع دوم را با سازنده منعقد نمایند.
بانک ها باید هنگام انعقاد عقد استصناع دوم، به جهت اطمینان از ایفای تعهدات سازنده مبادرت به اخذ وثایق و تصمیمات مناسب نمایند.
- بانک ها مکلفند در عقد استصناع اول و دوم قید نمایند که قرارداد مذکور بر اساس توافق طرفین در حکم اسناد لازم الاجرا باشند.
۳-۶- متدولوژی و روش شناسی تحقیق
مطالعه و شناخت
مرور و تحلیل ادبیات مرتبط با ابزارهای مالی اسلامی
فصل دوم گزارش
طراحی
روش شناسی اولیه
جمع بندی و انتخاب مفهوم پردازی های
مناسب ابزارهای مالی اسلامی
با عنایت به زمینه
مورد مطالعه
(صنعت بانکداری)
اعتبارسنجی روش
نظرخواهی از
خبرگان ارشد سیستم بانکداری
و قدرت تحلیل نگارنده(بیش از ۴۵سال سابقه بانکی)
گردآوری
داده ها
گرداوری اطلاعات
تحلیل، تفسیر و نتیجه گیری
تحلیل نهایی و تفسیر یافته ها
تبیین مفاهیم نظری در خصوص نقش ابزار مالی اسلامی (صکوک) در بانکداری ایران
مرور و تحلیل ادبیات مرتبط با صکوک در کشورهای اسلامی
تدوین روش تحقیق
اصلاح روش تحقیق
و
ابزاراندازه گیری
تأیید نهایی
روش تحقیق
و
اعمال اصلاات لازم
تکمیل فصل اول و سوم گزارش
فرضیات مورد نظر
تحلیل اولیه فرضیات پژوهش
نتیجه گیری نهایی و ارائه پیشنهادات کاربردی و پژوهشی
تکمیل فصل ها
و ارائه
گزارش نهایی
شکل (۲-۲) نمای شماتیک از روش شناسی تحقیق
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده ها
۴-۱- مقدمه
به طور کلی و در اکثر پایان نامه هایی که از داده های آماری در بررسی سوالات (و یا فرضیات) استفاده می شود. این فصل (چهارم) شامل دو بخش تبیین آمار توصیفی و آمار استنباطی میباشد. اما با توجه به نوع این پژوهش که توصیفی- تحلیلی میباشد، بنابرین بر پایه تحلیل داده های آماری، فرضیات و مسئله پژوهش مورد بررسی قرار نگرفته است. همان گونه که به طور مشروح در تحلیل موضوع در فصل سوم آورده شده در این فصل و در ادامه، فرضیات موجود بر اساس تحلیل نگارنده (که مبتنی بر بیش از ۴۵ سال تجربیات مدیریتی در حوزه بانکی) بوده در بالاترین سطح موجود بوده مورد بررسی قرار میگیرد.
برای جمع آوری اطلاعات و پاسخگویی به مسائل موجود در پژوهش حاضر، از منابع متعددی استفاده شده که مهمترین روش های گرداوری اطلاعات بدین شرح است:
- مطالعات کتابخانهای
در این قسمت جهت گرداوری اطلاعات در زمینه مبانی نظری و ادبیات تحقیق موضوع، از منابع کتابخانهای، مقالات، کتاب های مورد نیاز و نیز از شبکه جهانی اطلاعات )اینترنت) استفاده شده است.
- تحقیقات میدانی
به منظور اجرای این تحقیق از ابزارهای متعددی بهره گرفته شده است. بدین ترتیب با رعایت شرط تکثرگرایی در ابزار تحقیق می توان به نتایج حاصل از پژوهش بیشتر اعتماد کرد.
- مصاحبه با نخبگان و طراحان نظام بانکداری
در هر تحقیق پژوهشـگر میتواند به منظور گرداوری و ثبت و ضبط داده ها و اطلاعات از ابزارهای متنوعی استفاده نماید. محقق برای به دست آوردن داده های مورد نیاز در تحقیق باید از ابزارهای متناسب با همان نوع را بیازماید.
شاید نقطه عطف پژوهش حاضر تجربه بانکی بسیار مفید نگارنده در حوزه های مرتبط بوده که همان گونه که پیش تر اشاره گردید (فصل سوم) در راستای اجرایی نمودن ابزارهای مالی اسلامی از تئوری تا عمل مفید واقع شده و در تحلیل های انجام گرفته بسیار ارزشمند محسوب می شود.
بنابرین همان گونه که اشاره گردید به منظور تحلیل اطلاعات پژوهش، با توجه به نوع پژوهش یاد شده از روش توصیفی- تحلیلی (استفاده از جنبه استنباطی، دانش فنی، تجربی و بانکی پژوهشگر) استفاده شده است.
۴-۲- اوراق صکوک ابزاری شرعی در قانون بانکداری بدون ربا (تحلیل فرضیات)
- فرضیه اصلی
ابزار مالی صکوک (اجاره) میتواند قابلیت اجرایی موفقی را در محیط اقتصادی کشور داشته باشد.
- فرضیات فرعی
-
- انواع صکوک (اجاره) مطابق با قانون بانکداری بدون ربا میباشد.
-
- اوراق صکوک (اجاره) از نظر اقتصادی کارا میباشد.
- اوراق صکوک (اجاره) مورد توجه مردم، بانک ها و بنگاه های اقتصادی قرار میگیرد.
هنگامی که یک ابزار جدید مالی در یک محیط اقتصادی خاص معرفی می شود برای موفقیت احتیاج به عواملی دارد. این عوامل موفقیت عبارتند از: قانونی بودن، کارا بودن و مقبول واقع شدن. برای این که ببینیم آیا اوراق صکوک اجاره در ایران میتواند موفق باشد و به عنوان یک ابزار مناسب مالی مورد استفاده قرار گیرد باید این عوامل را برای آن، مورد مطالعه قرار دهیم.
آیا صکوک اجاره مطابق با قانون بانکداری بدون رباست؟ همان گونه که در قسمت های قبل بیان شد این اوراق بدون هیچ گونه شبهه ربوی بودن منتشر می شود و کاملاً منطبق با قانون بانکداری بدون ربا و در نتیجه شرع میباشد و تاکنون نیز هیچگونه اشکال شکلی یا محتوایی به این اوراق وارد نشده است.
این پرسش میتواند مطرح شود که آیا این اوراق مورد توجه مردم و بنگاه های اقتصادی قرار میگیرد؟ با توجه به بازدهی مناسب و قطعی بودن سود و نقدشوندگی بالای آن در صورت تشکیل بازار ثانویه و نداشتن هیچگونه شبهه غیر شرعی بودن، این اوراق میتواند مورد توجه عموم مردم و به ویژه سرمایه گذاران خرد خطرگریز قرار گیرد. ضمن این که اوراق صکوک همانند اوراق قرضه متعارف قابلیت رتبه بندی اعتبار به وسیله مؤسسات رتبه بندی بینالمللی را دارند. از اینرو، به راحتی قابلیت انتشار در بازارهای بینالمللی را نیز دارا میباشند.
فرم در حال بارگذاری ...
[جمعه 1401-09-25] [ 01:33:00 ق.ظ ]
|