(همان: ۱۲)
اغراق درشاهد مثال زیر به وضوح دیده می شود:

• • به شمشیر او باز بسته ست گیتی عرض باز بسته ست لابد به جوهر

به اندیشه اندر نگنجد مدیحش که مدحش تمام است و اندیشه ابتر
(همان: ۱۲)
ازرقی هروی در بیت زیر ادعا می کند که اگر ممدوحش شمشیر خود را در مشرق زمین برکشد، در سریع ترین زمان موج خون تا مغرب زمین می رسد:

• • گر از باختر برکشد تیغ هندی رسد موج خون در زمان تا به خاور

(همان: ۱۲)
شاعر در بیت زیر با اغراق به ممدوح خود می گوید اگر سخنران بر منبر نام تو را بر زبان بیاورد، منبر برای ستایش تو به سخن می آید:

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

• • چو نام تو خاطب ز منبر بخواند سخنگوی گردد به مدح تو منبر

(همان: ۱۲)
همچنین شاعر در ابیات زیر از صنعت اغراق استفاده کرده است:

• • روزی که آب و آتش بارد ز تیغ تو این لاله قطره گردد و آن ارغوان دخان

از هیبت استخوان مبارز چنان شود کز خوردنش همای کند قصد زعفران
پیدا شود ز چهره ی دشمن به چند میل در گوهر بلارک تو گنج شایگان
گر گوهری ز چشمه ی تیغ تو برکشند صد جان زنگ خورده برون آید از میان
(همان: ۶۷)

• • بدانگهی که چو شیران یلان آهن پوش برون شوند خروشان همال پیش همال

ز بهر کین ز رهِ تنگ حلقه در پوشند به جای پوست در ارحام مادران اطفال
هوا چو بیشه ی الماس گردد از شمشیر زمین چو پیکر مفلوج گردد از زلزال
پس از نبرد تو مر کشتگان تیغ تو را به جای خون رود الماس ریزه از قیفال
به روز حرب مجوّف کنی ز یک فرسنگ به نیزه در زره تنگ حلقه نقطه ی خال
پس از مصاف تو عمری دراز بر شخ کوه ز زخم تیر تو بر موج خون روند ابدال
(همان: ۴۹)

• • خدنگ پر مکش اندر کمان که گاه گشاد زمین ندارد درخورد سیر او فرسنگ

(همان: ۴۶)

• • نم بگیرد چشم مرد از شرم چون گوهر و لیک

خون چنان راند که در شمشیر نم گیرد گهر
(همان: ۱۵)

• • تو آن کسی که ز بس روشنی، سجود بَرَد خیال رای تو را اندر آسمان، اختر

(همان: ۲۲)

• • گر گوهری ز چشمه ی تیغ تو بر کشند صد جانِ زنگ خورده برون آرد از میان

(همان: ۶۸)
ابیاتی در رابطه با این صنعت در دیوان ازرقی وجود دارد که شماره های این ابیات در ذیل آمده است:
۱۶-۲۱-۲۵-۳۶-۴۱-۴۲-۴۳-۷۴-۷۵-۷۸-۷۹-۸۶-۹۳-۹۶-۱۰۸-۱۱۲-۱۴۲-۱۴۶-۱۴۷-۱۴۹-۱۵۰-۱۶۳-۱۷۴-۲۷۴-۲۸۵-۲۸۷-۲۸۹-۲۹۱-۲۹۳-۲۹۵-۲۹۶-۲۹۹-۳۰۰-۳۰۱-۳۰۵-۳۴۰-۳۴۱-۳۴۴-۳۴۷-۳۵۰-۳۵۵-۳۶۰-۳۶۳-۳۶۷-۴۳۹-۴۴۰-۴۴۲-۴۷۰-۵۸۵-۶۲۳-۶۷۴-۷۲۳-۷۳۶-۷۳۸-۷۴۴-۷۹۸-۸۳۰-۸۲۹-۸۶۷-۹۲۴-۹۴۸-۹۸۰-۹۸۱-۹۸۸-۹۹۶-۱۰۰۳-۱۰۰۵-۱۰۲۰-۱۰۲۸-۱۰۶۸-۱۰۷۲-۱۱۱۸-۱۱۳۳-۱۱۳۵-۱۱۷۶-۱۱۸۱-۱۱۸۳-۱۲۴۵-۱۲۵۵-۱۲۵۶-۱۲۵۸-۱۳۲۷-۱۳۳۵-۱۸۸۶-۱۹۰۲-۱۹۲۶-۱۹۰۸-۱۹۱۷-۱۹۳۲-۱۹۷۲-۱۹۷۳-۱۹۷۷-۱۹۸۳-۱۹۹۴-۱۹۹۸-۲۰۰۳-۲۰۱۸-۲۰۱۹-۲۰۶۵-۲۰۷۳-۲۰۸۹-۲۰۹۱-۲۰۹۳-۲۰۹۴-۲۱۰۱-۲۱۰۳-۲۱۱۷-۲۱۲۳-۲۱۲۹-۲۱۳۰-۲۱۳۱-۲۱۳۴-۲۱۳۹-۲۱۴۵-۲۱۴۹-۲۱۶۱-۲۱۶۳-۲۱۶۵-۲۱۶۶-۲۱۷۴-۲۱۷۶-۲۱۸۲-۲۱۸۴-۲۲۱۱-۲۲۱۵-۲۲۱۸-۲۲۲۴-۲۲۴۰-۲۲۴۷-۲۲۵۶-۲۲۶۰-۲۲۶۳-۲۲۶۹-۲۲۷۰-۲۲۷۴-۲۲۸۴-۲۲۸۸-۲۲۹۲-۲۲۹۵-۲۳۰۵-۲۳۰۷-۲۳۱۹-۲۳۲۱-۲۳۲۴-۲۳۳۸-۲۳۴۸-۲۳۵۳-۲۳۵۴-۲۵۰۴-۲۵۴۳
۵-۱۲- تضمیــن
«آوردن آیه یا حدیث در بیت را تضمین می گویند». (نوروزی، ۱۳۷۸: ۱۰۳).