تاثیرات توافق ژنو بر اوضاع خاورمیانه

توافق میان ایران و کشورهای ۱+۵ در ژنو بر سر فعالیت های هسته ای ایران در ماه نوامبر، توجه بسیاری از کارشناسان روابط بین الملل را برانگیخته است. این توافق از جنبه‌های گوناگون مورد بررسی قرار گرفته است.تمرکز سیاست شناسان ایرانی بیشتر به جنبه‌های تاثیرگذار این توافق بر عرصه منافع ملی بوده است تحلیل گران غربی به ویژه آمریکایی ها نیز مقالات و یادداشت های متعددی را حول این توافق موقت نگاشته اند. آن ها نیز از زاویه منافع خود ‌به این توافق می نگرند. برخی از آن ها معتقدند که امکان آن بود تا توافق بهتری با ایران امضا نمود تا منافع آمریکا به طور حداکثری تامین گردد ولی تعداد بیشتری بر این نظرند که در شرایط کنونی، توافق حاصل شده بهترین توافق ممکن بود که منافع دو طرف را تامین می کرد (دهقانی فیروز آبادی، ۱۳۹۳، ۴ )

ایران کشوری تاثیرگذار در منطقه خاورمیانه محسوب می شود قدرت و تاثیرگذاری ایران در تحولات خاورمیانه تا حدی است که جامعه بین الملل نمی تواند نقش ایران را در این تحولات نادیده انگارد ایران علاوه بر داشتن مؤلفه‌ های قدرت داخلی، دارای نفوذ قابل توجهی در کشورهای عراق، سوریه، لبنان، افغانستان و بحرین است. این بدین معنا است حل بسیاری از مشکلات منطقه بدون در نظر گرفتن نقش ایران امکان پذیر نیست. ناآرامی های سوریه نیز از جمله مسائل مهم منطقه ای در خاورمیانه است که ایران نیز در آن ذی نفع محسوب می شود. در همین راستا برای حل مشکل سوریه بارها از ایران بحث شده و تاکنون نیز وزیر امور خارجه ایران چندین مرتبه با اخضر ابراهیمی فرستاده ویژه دبیر کل سازمان ملل در سوریه دیدار داشته است. (همان)

توافق هسته ای ۱+۵ با ایران را می توان به نوعی به رسمیت شناختن نقش منطقه ای ایران دانست زیرا غرب ‌به این نتیجه رسیده بود که نمی تواند از نقش ایران در امور منطقه ای چشم پوشی کند. برخی از کارشناسان غربی و عربی معتقدند که ۱+۵ در قبال توافق هسته ای با ایران، دست ایران را در امور منطقه ای بازگذاشته اند این امر به ویژه باعث نگرانی عربستان از افزایش قدرت ایران در امور منطقه ای گشته است.

در عرصه داخلی نیز با رفع تحریم ها وضعیت اقتصادی بهبود می‌یابد انتظار می رود با توافق جامع هسته ای صادرات نفت به میزان بیش از تحریم ها باز گردد. علاوه بر این مشکلات ایران در گشایش خطوط اعتباری مرتفع می‌گردد و از سوی دیگر موانع سرمایه گذاری خارجی در ایران کاهش می‌یابد مجموعه این عوامل باعث می شود تا قدرت اقتصادی ایران افزایش یابد. از سوی دیگر این رونق اقتصادی باعث بهبود وضعیت عیشت مردم ایران می شود که رضایتمندی بیشتر مردم از دولت را در پی خواهد داشت. این نیز به نوبه خود می‌تواند به عنوان یکی از عوامل قدرت ملی در نظر گرفته شود. به طور خلاصه می توان گفت که این توافق باعث افزایش قدرت ملی ایران و در نتیجه افزایش نقش منطقه ای ایران می‌گردد.

عربستان

عربستان سعودی از جمله بازیگرانی است که از وضعیت پیش آمده پس از توافق ژنو خشنود نیست و چشم انداز آینده اوضاع خاورمیانه نیز در راستای منافع این کشور نمی باشد. این ناخشنودی تا حدی است که برخی تحلیل گران از دست پنهان عربستان و نقش منفی این کشور در توافق ژنو سخن گفته اند. این دیدگاه بدین دلیل است که عربستان بازی سیاسی ملی ایران و خود رابرد و باخت تعریف می‌کند. بردو باخت بدین معنا است که عربستان ایران را رقیب خود منطقه می بیند و قدرت یابی و افزایش نقش ایران در تحولات منطقه ای را به عنوان تهدیدی علیه متقاطع خود برمی شمارد. به همین علت روابط عربستان در پی تماس های ایالات متحده با ایران در اجلاس شصت و نهم ملل متحد، با امریکا به سردی گرایید. تنش میان این دو با قطعنامه ۳۱۱۸ شورای امنیت که خواستار نابودی سلاح های شیمیایی سوریه بود و گزینه حمله نظامی ‌به این کشور توسط امریکا را حذف کرد. بیشتر شد. عربستان خواستار سرنگونی دولت بشار اسد در سوریه بود و گزینه حمله نظامی به سلاح های شیمیایی علیه مردم خود استفاده ‌کرده‌است و اسد یک جنایت کار جنگی است. در پاسخ ‌به این قطعنامه شورای امنیت عربستان از قبول کرسی غیر دائم شورای امنیت به علت ناکارآمدی این شورا امتناع نمود. عربستان نه تنها خواهان حمله نظامی به سوریه بود بلکه معتقدات که اسید یک جنایت کار جنگی است و باید در دادگاه های بین‌المللی محاکمه شود. نهایتاًً توافق هسته ای غرب و ایران آخرین مرحله تنش در روابط امریکا و عربستان محسوب می‌گردد. عربستان همان گونه که ذکر آن رفت ایران را تهدیدی در همسایگی خویش می بیند که ایالات متحده دست به توافق با آن دشمن زده است. امریکا از لحاظ عربستان سعودی متحدی غیر قابل اطمینان است چراکه این کشور در انقلاب مصر، مبارک متحد سی ساله خود را تنها گذاشته بود و تکرای چنین سناریویی برای عربستان نیز از نگاه سعودی ها محتمل می نمود این بی اعتمادی با سفر منطقه ای کری و دیدارهای وی نیز مرتفع نشد و اوباما شخصاً در مکالمه تلفنی با ملک عبدالله سعی کرد وی را درباره پیامدهای توافق ژنو و عدم تاثیر منفی آن بر روابط امریکا ـ عربستان قانع کند. این در حالیست که وزیر خارجه ایران در سفر به کشورهای قطر، کویت، عمان و امارات بارها تأکید کرد که توافق هسته ای ایران با کشورهای نه تنها تهدیدی برای کشورهای منطقه نیست بلکه ثبات و امنیت بیشتر در خاورمیانه ارمغان این توافق برای کشورهای منطقه ۱+۵ خواهد بود. دکتر ظریف از آمادگی ایران برای گسترش همکاری ها با عربستان در جهت افزایش ثبات برای مردم منطقه صحبت کرد که این موضع در برابر شروط عربستان برای عادی سازی روابط خود با ایران مواجه شد. این امر بدین سبب است که سعودی ها خواستار بازیگری حداکثر در امور منطقه ای هستند و هر گونه افزایش بازیگری توسط جمهوری اسلامی ایران را تهدیدی مستقیم علیه منافع خود تلقی می‌کنند، هر چند این بازیگری در راستای افزایش ثبات منطقه ای باشد که خود عربستان نیز از آن منتفع می‌گردد. عربستان شطرنج سیاسی خود را با ایران به گونه ای تعریف ‌کرده‌است که برد ایران مترادف با باخت عربستان تعریف می شود و امکان برد همزمان دو بازیگر در این عرصه منتفی است. این واکنش های منفی ذکر شده در قبال توافق ژنو حاکی از افول جایگاه منطقه ای عربستان پیش از این توافق است.

رژیم صهیونیستی

جدول ۴-۱ آمار توصیفی متغیرها بر اساس مدل OVER

متغیر مستقل

حاکیت شرکتی

متغیر وابسته

موظف‏بودن مدیرعامل

تمرکز مالکیت

نسبت سرمایه گذاران نهادی

به کل سهام‌داران

درصد اعضای غیر موظف

بیش‏اطمینانی مدیریت کم (طبق مدل OVER) (تعداد ۲۲۸)

میانگین

۰٫۱۵۴

۰٫۸۱۸

۰٫۴۵۵

۰٫۷۳۴

انحراف معیار

۰٫۳۶۱

۰٫۱۶۵

۰٫۳۱۲

۰٫۱۷۸

مینمم

۰

۰٫۲۱۹

۰

۰٫۲

ماکزیمم

۱

۱

۰٫۹۶۲

۱

بیش‏اطمینانی مدیریت بالا (طبق مدل OVER)

(تعداد ۳۷۲)

میانگین

۰٫۲۳۱

۰٫۸۵۱

۰٫۵۱۸

۰٫۶۹۴

انحراف معیار

۰٫۴۲۲

۰٫۱۲۸

۰٫۳۲۴

۰٫۱۸۷

مینمم

۰

۰٫۳۲۴

۰

۰٫۲

ماکزیمم

۱

۰٫۸۱۸

۰٫۴۵۵

۰٫۷۳۴

ادامه جدول ۴-۱ آمار توصیفی متغیرها بر اساس مدل CAPEX

متغیر مستقل

حاکیت شرکتی

متغیر وابسته

موظف‏بودن مدیرعامل

تمرکز مالکیت

نسبت سرمایه گذاران نهادی

به کل سهام‌داران

درصد اعضای غیر موظف

بیش‏اطمینانی مدیریت کم (طبق مدل CAPEX) (تعداد ۲۳۶)

میانگین

۰٫۱۸۲

۰٫۸۱۶

۰٫۵۴۵

۰٫۷۴۰

انحراف معیار

۰٫۳۸۷

۰٫۱۷۴

۰٫۳۱۴

۰٫۱۸۳

مینمم

۰

۰٫۲۱۹

۰

۰٫۲

ماکزیمم

۱

۱

۰٫۹۹۳

۱

بیش‏اطمینانی مدیریت بالا (طبق مدل CAPEX)

(تعداد ۳۶۴)

میانگین

۰٫۲۱۴

۰٫۸۵۳

۰٫۴۶۱

۰٫۶۸۹

انحراف معیار

۰٫۴۱۱

۰٫۱۱۹

۰٫۳۲۱

۰٫۱۸۳

مینمم

۰

۰٫۴۶۸

۰

۰٫۲

ماکزیمم

۱

۱

۰٫۹۸۸

۱

۲-۴- مدل رگرسیون لجستیک

در رگرسیون لجستیک مانند رگرسیون معمولی معنی‏دار بودن ضریب یک متغیر مستقل را می‏توان با این فرض آزمون کرد که صفر بودن ضریب مذبور هیچ تأثیری در میزان احتمال موفقیت متغیر وابسته نمی‏گذارد. در رگرسیون معمولی آزمون معنی‏دار بودن ضریب یک متغیر مستقل از طریق آماره t انجام می‏ شود. اما در رگرسیون لجستیک از آماره دیگری به نام آماره Z استفاده می‏ شود. آماره Z برای هر یک از ضرایب همچون رگرسیون معمولی نشان دهنده معنی داری ضریب مربوطه است. این آماره دارای توزیع^۲ χ با درجه آزادی یک می‏ باشد. به منظور تعیین معنی‏داری کل مدل رگرسیونی لوجستیک از آماره نسبت درست‏نمایی (LR) استفاده می‏ کنند بر این اساس تأثیر ورود متغیرهای مسنقل در بهبود مدل سنجیده می‏ شود. در این صورت اگر آماره مذبور در سطح ۵ درصد در ناحیه رد قرار گیرد فرضیه صفر مبنی بر بی اثر بودن متغیرهای مستقل رد خواهد شد. بدین ترتیب در هر مرحله، معنی دار بودن ضرایب به وسیله آزمون χ^۲برای تعیین متغیرها مشخص می‏ گردد، مشروط بر اینکه متغیرها بتوانند از مدل حذف شوند. نحوه عمل ‌به این شکل است که ابتدا مدل با متغیرهای متعدد و با آماره‏های موجود که می‏تواند به صورت سری زمانی مقطعی و یا تابلوئی باشد، برآورد و سپس متغیرهای مستقل مناسب شناسایی و مدل نهایی تدوین و ضرایب برآورد می ‏شوند. آماره LR که شبیه آماره F در مدل رگرسیون خطی می‌باشد، دارای توزیع کای دو با ۱ = k (k: تعداد متغیرهای مستقل مدل) درجه آزادی است. آماره R² مک فادن^[۱۳۵] برای رگرسیون لجستیک، مشابه R² رگرسیون معمولی است. مقدار این آماره بین صفر و یک تغییر می‌کند و خوبی برازش مدل را اندازه گیری می کند. هر چه این شاخص نزدیک به یک باشد، میزان تطابق مدل با واقعیت بیشتر بوده و به عبارتی نیکویی برازش بیشتر است و بالعکس هر چه مقدار شاخص به صفر نزدیک‏تر باشد نیکویی برازش کمتر خواهد بود. از طرفی آزمون هاسمر لمشو نیز مفید بودن مدل را تأیید می ‏کند و شاخصی از توافق بین نتایج مشاهده و نتایج پیش‌بینی شده را ارائه می ‏کند. این آماره، آزمونی برای فرض صفر است و نشان دهنده مناسب بودن مدل می‏ باشد. در صورتی که سطح معنی‏داری آن کمتر از ۵ درصد باشد انطباق ضعیف و مدل مناسب نمی باشد.

از طرفی یک از مهمترین ویژگی این روش است که نیازی به برقراری فروض نرمالیتی و همسانی ماتریس‏های کوواریانس نیست. ویژگی دیگر تجزیه و تحلیل لاجیت، تبدیل غیرخطی داده های ورودی است که با این کار اثر متغیرهای خارجی کاهش می‏یابد (گجراتی، ۲۰۰۵). تحلیل لاجیت، شیوه‏ای پراستفاده است که در آن احتمال یک پیامد دو مقوله‏ای (دو مقداری)، به مجموعه‏ای از متغیرهای پیش ‏بینی کننده بالقوه مرتبط می‏ شود. معادله کلی رگرسیون لوجستیک به صورت زیر است:

Log = β_۰ + β_۱x₁ + β_۲x₂ + … + β_kx_k

که در این رابطه p احتمال وقوع بیش اطمینانی مدیریت β_۰ عرض از مبدأ و β_k ضریب مرتبط با متغیر توضیح‏دهنده x است. متغیر وابسته، لگاریتم نسبت احتمال وقوع بیش اطمینانی مدیریت به احتمال عدم وقوع آن است (گجراتی، ۲۰۰۵).

از این‏رو با توجه به مدل تحقیق که بیان می ‏کند حاکمیت شرکتی (موظف بودن مدیر عامل، تمرکز مالکیت، درصد مالکیت سرمایه گذاران نهادی و فروش و درصد اعضای غیر موظف هیئت مدیره بر احتمال “بیش اطمینانی مدیریت ” مؤثر است فرضیه تحقیق به صورت زیر خواهد بود :

مدل (۱) بر اساس شاخص مبتنی بر سرمایه گذاری برای بیش اطمینانی (CAPEX)

مدل (۲) بر اساس شاخص مبتنی بر سرمایه گذاری برای بیش اطمینانی (OVER)

۳-۴- تجزیه و تحلیل فرضیات

حاکمیت شرکتی بر بیش اطمینانی مدیریت(طبق مدل CAPEX) تاثیر معناداری دارد

فرضیات فرعی

1. 1. موظف بودن مدیرعامل بر بیش اطمینانی مدیریت (طبق مدل CAPEX) تاثیر معناداری دارد.

1. 1. تمرکز مالکیت بر بیش اطمینانی مدیریت (طبق مدل CAPEX) تاثیر معناداری دارد.

1. 1. درصد مالکیت سرمایه گذاران نهادی بر بیش اطمینانی مدیریت (طبق مدل CAPEX) تاثیر معنادار دارد.

1. درصد اعضای غیر موظف هیئت مدیرهبر بیش اطمینانی مدیریت (طبق مدل CAPEX) تاثیر معنادار دارد.

همان‌ طور که در جدول ۴-۲ ملاحظه می‏ شود، مقدار آماره R² مک فادن (ضریب تعیین مک فادن) در مدل تخمین زده شده برابر ۴٫۸۱ درصد به دست آمده است که نشان می‏ دهد تقریبا ۵ درصد از کل تغییرات بیش‏اطمینانی مدیریت در شرکت‏ها توسط متغیرهای وارد شده به مدل تبیین شده است. همچنین احتمال (سطح معنی‏داری) مقدار آماره نسبت راست‏نمایی (۳۸٫۶۴۰) کمتر از ۵ درصد به دست آمده است، که نشان دهنده رد شدن فرض صفر مبنی بر صفر بودن ضرایب متغیرهای مستقل در سطح اطمینان ۹۵ درصد می‏ باشد در نتیجه فرض H₀ رد و فرض H₁ فرضیه اصلی پذیرش می‏ شود یعنی ارتباط معنی‏داری بین حاکمیت شرکتی با بیش‏اطمینانی مدیریت وجود دارد. از طرفی از آنجا که سطح معنی‏داری مقدار آزمون هاسمرلمشو (۱۴٫۴۰۴) نیز بزرگتر از ۵ درصد به دست آمده است لذا داده ها کفایت لازم برای برازندگی مدل را دارند.

1. 1. امروزه با توجه به پیشرفت تکنولوژی و تغییر و تحصل فرایند محیط دشواری های بسیاری بر سرراه سازمان‌ها جهت رسیدن به هدف قرار دارد لذا سازمان ها جهت تداوم حیات بایستی پویا وافراد سازمانی افراد خلاق و نوآور باشند تا بتوانند سازمان را با این تحولات تطبیق وجوابگویی نیازهای جامعه باشند چرا که فلسفه وجودی سازمان برآورده نمودن نیازهای جامعه می‌باشد، در نتیجه خلاقیت ونوآوری برای بقا هر سازمانی لازم است و در طی زمان سازمان های غیر خلاق از صحنه محو می‌شوند .

   

۲- سازمان های موفق و کامیاب امروزه سازمان های دانش آفرین و یادگیرنده هستند که لازمه این امر ایجاد خلاقیت و نوآوری سازمانی است تا بتوانند از طریق آن متناسب با تحولات محیط جوابگوی نیازهای جامعه بود. (الهی، ۱۳۷۸)

لذا با توجه به اهمیت سلامت سازمانی ‌و تاثیری که در فراهم آوردن زمینه خلاقیت و نوآوری مدیر با توجه به رویکرد فزاینده خلاقیت دارد واینکه در نهایت به پیشرفت مدرسه کمک می‌کند ضرورت دارد که سازمان های آموزشی از سلامت سازمانی که منتهی به خلاقیت می شود برخوردارشوند .

۱-۳- اهداف تحقیق

۱-۳-۱ – هدف کلی: بررسی رابطه بین سلامت سازمانی با خلاقیت و نوآوری مدیران و معلمان مدارس متوسطه دخترانه ناحیه ۲ شهر کرمان در سال تحصیلی ۹۱-۹۰

۱-۳-۲- اهداف جزیی:

۱- بررسی رابطه بین سلامت سازمانی دربعد ساختدهی با خلاقیت ونو آوری در جامعه آماری

۲- بررسی رابطه بین سلامت سازمانی دربعد ملاحظه گری با خلاقیت ونوآوری درجامعه آماری

۳- بررسی رابطه بین سلامت سازمانی در بعد پشتیبانی منابع با خلاقیت ونوآوری در جامعه آماری

۴- بررسی رابطه بین سلامت سازمانی در بعد تأکید علمی با خلاقیت ونوآوری در جامعه آماری

۵ – بررسی رابطه بین سلامت سازمانی دربعد روحیه با خلاقیت و نوآوری در جامعه آماری

۶- بررسی رابطه بین سلامت سازمانی در بعد یگانگی نهادی با خلاقیت ونوآوری در جامعه آماری

۷- بررسی رابطه بین سلامت سازمانی در بعد نفوذ مدیر با خلاقیت ونوآوری در جامعه آماری

۱-۴-سوالات تحقیق

۱-۴-۱-سوال کلی: ۱-آیا بین سلامت سازمانی با خلاقیت نوآوری در جامعه آماری رابطه ای وجود دارد؟

۱-۴-۲-سوالات جزیی:

۱-آیا بین سلامت سازمانی در بعد ساختدهی با خلاقیت در جامعه آماری رابطه ای وجود دارد ؟

1. آیا بین سلامت سازمانی در بعد ملاحظه گری با خلاقیت درجامعه آماری رابطه ای وجود دارد؟

۳-آیا بین سلامت سازمانی در بعد پشتیبانی منابع با خلاقیت در جامعه آماری رابطه ای وجود دارد؟

۴-آیا بین سلامت سازمانی در بعد تأکید علمی با خلاقیت درجامعه آماری رابطه ای وجود دارد؟

۵-آیا بین سلامت سازمانی در بعد روحیه با خلاقیت در جامعه آماری رابطه ای وجوددارد؟

۶-آیا بین سلامت سازمانی دربعد یگانگی نهادی با خلاقیت در جامعه آماری رابطه ای وجود دارد؟

۷-آیا بین سلامت سازمانی در بعد نفوذ مدیر با خلاقیت در جامعه آماری رابطه ای وجود دارد؟

۱-۵-تعاریف نظری وعملیاتی پژوهش

۱-۵-۱-تعاریف نظری

سلامت سازمانی :سلامت سازمانی توانایی سازمان برای بقا ونیز دشتن رشد وتوسعه در برخورد با عوامل گوناگون محیطی به منظور کسب هدف های اصلی خودمی باشد و متشکل از هفت بعد می‌باشد :نفوذ مدیر در مافوق ، ساختدهی، مراعات ،حمایت منابع، تأکید علمی، روحیه و یگانگی نهادی. ( هوی وفوریست، ۱۹۸۶ )

تاکیدعلمی^[۳]: به تأکید سازمان برای ارتقا سطح تخصص ومهارت های فنی کارکنان اشاره دارد. بدین معنا که در سازمان اهداف علمی سطح بالا و قابل حصول برای کارکنان در نظر گرفته شده و کارکنان نیز سخت در تلاش هستند که از نظر فنی وتخصصی یادگیری های فکری پیشرفت خوبی داشته باشد.(هوی و میسکل ،۱۹۸۹)

روحیه^[۴]: روحیه به احساس اطمینان ، اعتماد همدردی ودوستی که در بین کارکنان وجوددارد اشاره می کند کارکنان احساس خوبی نسبت به یکدیگر داشته و در عین حال احساس می‌کنند که وظیفه خود را به خوبی انجام می‌دهند . ( همان)

حمایت منابع^[۵] : به سازمانی اشاره دارد که دارای مواد وسایل لازم وتجهیزات کافی وحتی اضافی بوده و این مواد وسایل به راحتی قابل حصول می‌باشد (همان )

ساختدهی^[۶]:به رفتاری از مدیر اشاره دارد که کارگر او هدف گراست، مدیرانتظارات خود را برای کارکنان روشن کرده و استاندارد های دقیق عملکرد را حفظ می‌کند.(همان)

ملاحظه گری^[۷]:رفتاری است که مدیر را دوست، جامی ‌و همکار کارکنان نشان می‌دهد چنین مدیری به نتایج کارکنان توجه دارد و پذیرای پیشنهادات آن ها می‌باشد.(همان)

نفوذ مدیر:^[۸] به توانایی مدیر در تحت تاثیر قراردادن عملی فرا دستان خود اشاره دارد مدیر با نفوذ، ترغیب کننده بوده واز طریق تحت تاثیر قراردادن فکر وعمل رئیس ناحیه آموزشی، می‌تواند به طور اثر بخشی با وی کار کند .( همان )

یگانگی نهادی^[۹]: عبارت است از توانایی سازمان برای تطابق با محیط و سازش با روش هایی است که سلامت برنامه آموزشی را حفظ کند و در برابر تقاضای غیرمعقول مراجعین و محیط در امان باشد .

خلاقیت^[۱۰]: رضائیان ( ۱۳۷۳) معتقد است که خلاقیت عبارت است از به کارگیری توانایی‌های ذهنی برای ایجاد یک فکر یا مفهوم جدیدی.

تیلور معتقد است که خلاقیت شکل دادن تجربه ها در سازمان بندی های تازه است .(حسینی ، ۱۳۷۸)

نوآوری : تغییرات عمومی را نوآوری گویند.

۱-۵-۲-تعاریف عملیاتی

سلامت سازمانی:به لحاظ عملی برای سنجش سلامت سازمانی از مدل توسعه یافته سیستم های اجتماعی پارسونز و مدل مایلز وهمچنین از ابزار اندازه گیری سلامت سازمانی فهرست اصلاح شده توسط هوی و فیلدمن ۱۹۹۶ استفاده شده است. حدمتوسط سلامت در این پرسشنامه (۲٫۵) می‌باشد که بالاتر از این حد سلامت سازمانی را نشان می‌دهد.

تأکید علمی: به لحاظ عملی این بعد به وسیله ۹ سؤال ابزار اندازه گیری سلامت سازمانی مورد سنجش قرار گرفت. حدمتوسط در این پرسشنامه ۲٫۵ می‌باشد که نمره بالاتر از این حد سلامت سازمانی در این بعد را نشان می‌دهد.

روحیه: به حاظ عملی این بعد به وسیله ۱۰ سؤال ابزار اندازه گیری سلامت سازمانی مورد سنجش قرار گرفت . حد متوسط در این پرسشنامه ۲٫۵ می‌باشد که نمره بالاتر از این حد سلامت سازمانی در این بعد را نشان می‌دهد.

حمایت منابع:به لحاظ عملی این بعد به وسیله ۵ سؤال ابزار اندازه گیری سلامت سازمانی مورد سنجش قرار گرفت .حد متوسط در این پرسشنامه ۲٫۵ ‌می‌باشد که بالاتر از این حد سلامت سازمانی را در این بعد را نشان می‌دهد.

ساختدهی:به لحاظ عملی این بعد به وسیله ۵ سؤال ابزار اندازه گیری سلامت سازمانی مورد سنجش قرار گرفت. حد متوسط در این پرسشنامه ۲٫۵ می‌باشد که نمره بالاتر از این حد سلامت سازمانی در این بعدرا نشان می‌دهد.

ملاحظه گری: به لحاظ عملی این بعد به وسیله ۶ سؤال ابزار اندازه گیری سلامت سازمانی مورد سنجش قرار گرفت. حد متوسط در این پرسشنامه ۲٫۵ می‌باشد که نمره بالاتر از این حد سلامت سازمانی در این بعدرا نشان می‌دهد.

۲-۲-۲- مفاهیم دانش :

شرکت های بزرگی مانند مایکروسافت (پر ارزش ترین شرکت سال ۱۹۹۸) مالک چیز ارزش مندی جز دانش و اطلاعات نیستند . بازی اقتصادی آن ها این است که حریم مالکیت علمی و فنی خود را حفظ کرده و قلمرو دانش و تخصص خود را گسترش دهند . این متخصصان هستند که دانش جدید را کشف می‌کنند ، محصولات جدید و فرایندهای نو را اختراع می‌کنند ، فرایندهای تولید را اداره می‌کنند و ابزار ها و فرایندهای جدید را که حاصل پیشرفت دانش است به کار می گیرند . ایجاد سرمایه انسانی به اقتضای طبیعت خود فرایندی اجتماعی است نه فردی . تخصص و مهارت فنی انسان فقط وقتی رشد می‌کند که هر نسلی آن چه را آموخته است به نسل بعدی بیاموزد تا نسل بعدی وقت و نیروی خود را برای پیشبرد دانش موجود و کسب تخصص ها و مهارت های فنی جدید وقف نماید ، نه اینکه وقت خود را به کشف دوباره کشف شده ها بگذرانند (ابطحی وصلواتی ، ۱۳۸۵ ) .

دانش برای تمام سازمان ها از جمله دارایی های بسیار ارزشمند و راهبردی است، به طوری که صاحب نظران علم مدیریت ، دانش را جایگزین نهایی تولید ، ثروت و سرمایه پولی می دانند همچنین در اقتصاد امروز دنیا ، دانش منبعی همانند و در عرض سایر منابع تولید مانند کار و سرمایه و زمین نیست ، بلکه تنها منبع معنی دار عصر حاضر به شمار می رود (دراکر ، ۲۰۰۰) .

در واقع دانش تنها منبعی در سازمان است که در اثر استفاده ، نه تنها از ارزش آن کاسته نشده ، بلکه بر ارزش آن نیز افزوده می‌گردد . این دانش در رویه ها ، دستورالعمل ها ، دیدگاه ها ، اقدامات و تصمیمات سازمانی مستقر و مستتر است و زمانی اهمیت بیشتر می‌یابد که به محصولات و خدمات ارزشمندی تبدیل شود ( رضاییان ،۱۳۸۲) .

سازمان همکاری های اقتصادی و توسعه^[۸۰] (OECD ) اقتصاد دانش محور و نقش دانش در پیشرفت های اقتصادی در هزاره سوم را مورد تأکید قرار داده است . در گزارش توسعه جهانی که در سال ۱۹۹۸ توسط بانک جهانی منتشر شد ، آمده است : ‌در مورد کشورهای پیشرو اقتصاد جهانی ، اهمیت دانش به عنوان یک منبع در مقایسه با سایر منابع چنان افزایش یافته است که دانش به عنوان مهم ترین عامل تعیین کننده استاندارد زندگی در آمده است . بانک جهانی در سال ۲۰۰۲ بار دیگر بر اهمیت دارایی های دانشی ملت ها تأکید کرد و توجه به دارایی دانشی را به عنوان راهی برای مشارکت کشورهای در حال توسعه در انقلاب دانشی به شمار آورد که می‌تواند در کاهش فاصله بین کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته نقش تعیین کننده ای ایفا کند (حسن زاده ، ۱۳۸۸) .

۲-۲-۳ – تعاریف دانش :

روش مفید برای درک تعریف مناسب از دانش می‌تواند از طریق تمایز آن از اینکه چه چیزی دانش نیست به دست آید . یکی از تمایزهای مرسوم در ادبیات دانش ، بین دانش ، اطلاعات و داده است .

داده ^[۸۱] را می توان به عنوان اعداد خام ، تصاویر ، کلمات و صداهایی در نظر گرفت که از طریق مشاهده یا اندازه گیری به دست می‌آیند .

اطلاعات^[۸۲] بیانگر داده های مرتب شده ای هستند که در یک الگوی معنادار قرار گرفته اند .

دانش^[۸۳] می‌تواند از کاربرد ، تحلیل و استفاده مفید از داده ها و یا اطلاعات درک گردد به عبارت دیگر ، دانش می‌تواند داده ها و یا اطلاعاتی باشد که بر روی آن یک لایه تحلیل منطقی دیگر اضافه شده و سپس تفسیر می شود ، معنایی به آن افزوده شده و به سیستم موجود از اعتقادات و مجموعه دانش ملحق می‌گردد . ‌بنابرین‏ دانش ابزار مورد نیاز را برای تحلیل و درک داده و اطلاعات فراهم کرده و باعث به وجود آمدن رابطه علی و معلولی ‌در مورد حوادث و اعمال می شود و اصولی را فراهم می آورد تا بتوان افکار و اعمال را به طور معناداری هدایت کرد .

طبق تعاریف بالا ، در یک روش مشترک که داده ، اطلاعات و دانش به هم پیوسته هستند یک ساختار سلسله مراتبی می‌باشد که روابط در آن اساسا یک طرفه می‌باشد و در آن داده ها ، اطلاعات را تولید کرده و اطلاعات نیز به نوبه خود برای تولید دانش به کار می رود . البته باید توجه داشت که روابط متقابل این عوامل پیچیده تر از این ارتباطات است . در حالی که داده ها و اطلاعات می‌توانند سنگ بنای دانش را به وجود آورند ، به طور یکسان دانش نیز می‌تواند باعث تولید داده ها و اطلاعات شود ، ‌بنابرین‏ رابطه بین این سه ، پویا و متقابل است .

۲-۲-۳-۱- اکتشاف دانش :

در شکل ۲-۲-۱- که هرم دانش نامیده می شود سلسله مراتب دانش نشان داده شده است

(مختاری و یمین فیروز ،۱۳۸۳). همان‌ طور که از شکل پیدا‌ است برای رسیدن به دانش موجود در داده ها راه سختی در پیش است.

شکل ۲-۳ : هرم دانش

طبق تعریف اکتشاف دانش ^[۸۴] عبارت است از پروسه ای جهت استخراج اطلاعات مهم و اساسی، ضمنی، قبلا ناشناخته و سودمند از داده های خام در پایگاه داده های بزرگ. هدف اصلی اکتشاف دانش یافتن دانش نهفته در داده ها با کمترین (یا عدم) دخالت انسانی است(مختاری و یمین فیروز ،۱۳۸۳). مراحل یک پروسه اکتشاف دانش به صورت زیر است:

۱- گردآوری داده^[۸۵]: به طور کلی دو روش برای جمع‌ آوری دادهها وجود دارد. در حالت اول خود طراح مدل تولید داده را نیز کنترل میکند. این روش، آزمون طراحی شده نامیده میشود. دومین وضعیت هنگامی است که شخص خبره نمیتواند تأثیری در فرایند تولید داده داشته باشد. این وضعیت با نام رویکرد مشاهدهای شناخته میشود.

۲- پاک سازی داده ها ^[۸۶]: در این مرحله دادههای غیرمعتبر از مجموعه دادههای آموزشی خارج میشود. دادههای دارای خطا یا پرت و اطلاعات ناکامل، نمونههایی از دادههای زائد هستند که باید پاکسازی ‌در مورد آن ها انجام شود. دو راه برای برخورد با دادههای زائد وجود دارد که یکی تشخیص و خذف دادههای زائد به عنوان بخشی از مرحلهی پیش پردازش است و دیگری ارائهی مدلی که مقاوم نسبت ‌به این داده باشد.

۳- تبدیل داده ها ^[۸۷]: در این گام دادهها به قالبی قابل استفاده برای دادهکاوی در میآیند. اختلاف در بازه مقادیر ویژگیها باعث تأثیر منفی در کارایی مدل نهایی میشود. لذا در این مرحله سعی میشود تمامی ویژگیها در یک بازهی یکسان نرمالیزه شوند تا از تأثیر تفاوت بازهها جلوگیری به عمل آید.

‌بنابرین‏ از نظر دورکیم :

۱- کجروی پدیده ای اجتماعی است که جوامع مختلف همواره شاهد آن بوده اند .

۲- کجروی پدیده ای نسبی است چرا که در همنواترین شخصیت ها می توان اندکی کجروی و در کجروترین شخصیت‌ها نیز می توان اندکی همنوایی را تشخیص داد .

۳- کارکرد و پیامدهای آن تنها منفی نیست بلکه توأماً دارای کارکردهای مثبت و منفی است .

۴- همواره رفتاری عامدانه و دارای جنبه دیگر آزاری نیست . بلکه ممکن است یکی از موارد زیر باشد :

الف ) گاه می‌تواند ناشی از همنوایی با جمع و افراط در هضم کردن اهداف و ارزش ها باشد .

ب ) در مواردی محصول جامعه پذیری طبیعی است .

ج ) بیمار بودن مرتکبان آن و نداشتن تعادل زیستی و روانی .

د ) اضطرار شرایط محیطی .

دورکیم خصایص منفی انواع جرم و کجروی را اینگونه می شمارد :

۱- تعارض یا اصول اخلاقی و ضرورت‌های سیاست اجتماعی .

۲- زیانباری و در پی داشتن خطرات تهدید کننده .

۳- جریحه دار ساختن احساسات و عواطف عمومی .

۴- ایجاد حساسیت ، انزجار آفرینی و. … ( Krohn , 1978 ) .

به عبارت دیگر به نظر دورکیم هر جامعه ای بر اساس مجموعه ای از ارزش‌های مشترک و هنجارهای مسلط سازماندهی شده است . رفتارهایی که از چارچوب این ارزش‌ها و هنجارها منحرف می شود به عنوان رفتار انحرافی شناخته شده و نیاز به یک نظام کنترل اجتماعی است که رفتارهای انحرافی را به رفتار عادی برگرداند . ‌بنابرین‏ ، رفتار انحرافی یک عمل بدکارکرد است . با این حال وی اذعان می‌دارد که رفتار انحرافی می‌تواند دارای کارکرد مثبت و مناسب برای جامعه باشد و میزان معینی از جرم و جنایت و بزهکاری برای جامعه دارای کارکرد مثبت و مناسب است و می‌تواند به سلامت جامعه کمک کند . زیرا :

اولاً : جرم و جنایت می‌تواند هنجارهای اجتماعی را تعریف کند و مرزهای بین رفتار قابل قبول هنجاری و رفتار مغایر با هنجارهای اجتماعی را تعیین کند .

ثانیاًً : گاهی اوقات رفتار انحرافی از هنجارهای اجتماعی محافظت می‌کنند و موجب تقویت ارزش‌های اخلاقی و رفتارهای همنوا می‌شوند .

ثالثاً : جرم و جنایت باعث تعدیل هنجارها می شود .

رابعاً : جرم و جنایت می‌تواند فشارها و تنش هایی را که به دنبال رعایت قوانین و مقررات بر فرد اعمال می شود را به عنوان ارزش مثبت توجیه کند تا این افراد فشارها و تنش ها را با رضایت کامل بپذیرد .

در عین حال دورکیم تأکید می‌کند که با وجود این ویژگی‌ها از یک سو به دلیل فوایدی که این پدیده برای جوامع بشری در پی دارد و از سوی دیگر با توجه به ناگزیر بودن جامعه از تحمل جرم و کجروی باید آن را به عنوان دردی نگریست که وقوع آن در درون این جوامع ضروری است .

به تعبیر ساده تر دورکیم واقعه بهنجار و نابهنجار را با تأکید بر دو ویژگی قابل تشخیص می‌داند : « در یک دسته آنهایی که آنچه باید باشند هستند ، دسته دیگر آنهایی که باید جز آنچه باشند هستند » ( دورکیم ، ۱۳۷۳ : ۷۸ ).

‌بنابرین‏ دورکیم معتقد است که پدیده ای که در همه جوامع به چشم می‌خورد باید از ویژگی‌های جامعه و نشانه ای از اعمال ساختی آن به حساب آورد و نباید آن را پدیده ای غیر طبیعی ، نابهنجار و یا بیماری محسوب کرد و باید آن را عاملی از عوامل سلامت عمومی و جزء لاینفک هر جامعه سالم قلمداد کرد . نکات مورد اشاره وی در این زمینه را می توان به شرح زیر بر شمرد با کمی استدلال بر ابعاد کمی ، نفس وقوع موارد کجروی را در جامعه مورد توجه قرار می‌دهد :

۱- جرم و کجروی « بهنجار » است . زیرا تصور وجود جامعه ای عاری از آن محال است .

۲- هر نوع جامعه ای برای خود یک میزان طبیعی جرایم دارد و کم و زیاد شدن آن نشانه بیماری جامعه است .

در عین حال به ویژگی‌های کیفی این پدیده ها نیز توجه می‌کند و این ویژگی‌ها را دلیلی بر مدعای خویش می‌داند زیرا :

۱- مفهوم همنوایی این کجروی را با تکیه بر دو محور احساسات جمعی و همبستگی اجتماعی تعریف می‌کند و کجروی را بر اساس انزجار یا احساسات برانگیخته شده از نقض آن دو قابل تشخیص می‌داند و یاد آور می شود که ریشه این دو مفهوم ( احساسات جمعی و همبستگی اجتماعی ) ‌را در هنجارهای اجتماعی باید جویا شد .

۲- کجروی نشانه ای از اعمال ساخت جامعه است و به سبب ضرورت از ساختار آن سرچشمه می‌گیرد .

۳- کجروی در هر حال برای جامعه مفید است و دلیلی ندارد که آن را غیر طبیعی بنامیم .

۴- ریشه کن کردن این پدیده در جامعه ممکن است به قیمت از دست رفتن بسیاری از ارزش‌های پسندیده تمام شود .

از نظر دورکیم کجروی دارای چند نوع است :

۱- کجروی زیستی روانی^[۱۱]: غلبه خواستهای فردی بر اثر ویژگی‌های نابهنجار فردی ، در صورتی که جامعه کامل و بی عیب و نقص می‌باشد .

۲- کجروی انقلابی^[۱۲]: رفتارهایی که شکننده هنجارهای موجود می‌باشند اما به هدف متحول ساختن جامعه بیمار و توسط افراد برخوردار از توانایی‌ها و برجستگیهای متعالی صورت می‌دهند .

۳- کجروی چوله^[۱۳]: که به نظر دورکیم بر اثر توسعه خواهشهای خودخواهانه فرد شکل می‌گیرد اما در یک جامعه بیمار و در وضعیت زائل شدن حاکمیت اقتدار جمع بر رفتارهای اعضاء . در چنین شرایطی افراد کوشش خواهند کرد تا خواسته های خود را به شکلی که با نظم اجتماعی در تناقض است و با توانایی‌های آن ها مطابقت ندارد و به دست آورند ( سلیمی و داوری ، ۱۳۸۶ : ۱۵۲ ) .

دورکیم معتقد است که برای تبیین و توصیف پدیده‌های اجتماعی به دو عنصر اساسی توجه نمود : علل پدیده‌های اجتماعی و کارکرد پدیده‌های اجتماعی .