د:فاکتوری ملاحظه نشد.
۱۱- پیش فاکتور یا فاکتور نهایی ارائه شده توسط مشتری ، ممهور به مهر مرجع صادر کننده …
الف: می باشد و ناقص است.
ب: می باشد و کاملاً روشن است.
ج: نمی باشد.
د: فاقد فاکتور است.
ه: پرونده وام مسکن است.
۱۲- پیش پرداخت مقرر در قرارداد، در قالب …
الف:واریز وجه نقد به حساب خاص بانک می باشد.
ب: افتتاح حساب سپرده مشتری بوده است.
ج:پیش پرداخت ندارد.
۱۳- تاریخ انعقاد قرارداد فروش اقساطی …
الف: قبل از تاریخ فاکتور خرید است.
ب: بعد از تاریخ فاکتور خرید است.
ج: همزمان با تاریخ فاکتور خرید است.
د: پرونده فاقد فاکتور است.
۱۴- تخلف از انعقاد قرارداد فروش اقساطی …
الف: ناشی از استنکاف فروشنده کالای درخواستی است و در اثر آن، خسارت از مشتری بانک دریافت شده است.
ب: ناشی از شرایط فورس ماژور بوده و بابت آن از مشتری بانک خسارت دریافت شده است .
د: قرارداد منعقد شده است.
۱۵- دریافت خسارت تخلف از انعقاد قرارداد فروش اقساطی …
الف: پس از الزام عملی مشتری برای وفا به انجام قرارداد صورت گرفته است .

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

ب: بدون الزام وی به انجام معامله ،با وجود امکان الزام ،صورت گرفته است.
ج: بدون الزام وی به انجام معامله، بدلیل عدم امکان الزام، صورت گرفته است .
د: قرارداد منعقد شده است.
۱۶- در اثر تخلف بانک از تهیه کالا یا انعقاد فروش اقساطی …
الف: خسارت وارده به مشتری پرداخت شده است .
ب: اساساً برای مشتری خسارتی در نظر گرفته نشده است .
ج: اساساً بانک تخلف نکرده است.
۱۷- شیوه فروش کالای سفارشی به مشتری…
الف:در قالب صدور چک در وجه فروشنده باتصریح به وکالت مشتری می باشد.
ب: درقالب صدور چک در وجه فروشنده بدون تصریح به وکالت مشتری می باشد.
ج: درقالب واریز مبلغ وام به حساب خاص مشتری می باشد.
د: ثمن مستقیما توسط بانک به فروشنده پرداخت شده است.
ه: فروش مستقیم بانک به مشتری.
۱۸- مشتری حسب محتویات پرونده …
الف: غیر از کالای مورد توافق را خریده است .
ب: کالای مورد توافق را خریده است .
ج. اصلا در خرید کالا بکار نبرده است.
۱۹- مشتری حسب محتویات پرونده ، کالای سفارشی را در زمینه مورد توافق …
الف: بکارگرفته است . ب: بکار نگرفته است. ج:مشخص نیست.
۲۰- ما به التفاوت عیب کشف شده در کالا که قبل از قرارداد حادث شده است…
الف: از قیمت مورد توافق قبلی کسر شده است.
ب: از قیمت مورد توافق قبلی کسر نشده است.
ج: اساساً عیبی کشف نشده است .
۲۱- با فوت مشتری در مدت پرداخت اقساط …
الف: بانک وکالت بلا عزل خود که مشتری به او داده را اعمال نموده است .

در شیوه‌ی انتخاب سؤال بیشینه‌ی پسین (MPP)، سؤالی انتخاب می‌شود که بیشترین کاهش را در واریانس توزیع پسین توانایی ایجاد کند. این روش به منظور تشخیص برآوردهای موقتی توانایی که دارای خطا هستند، ایجاد شده است. بنابراین، سؤالات براساس توزیع کامل پسین توانایی به جای یک نقطه‌ی برآورد، انتخاب می‌شوند. ممکن است که سؤالی که انتخاب می‌شود در آن سطح توانایی یا سطوح دیگر توانایی، بیشترین آگاهی را نداشته باشد. درعوض، سؤال انتخاب شده، سؤال متعادلی است که در طول سطح چگالی توزیع پسین، اندازه‌گیری مناسبی انجام می‌دهد. این رویکرد ماهیت محافظه‌کارانه‌ای دارد و اغلب نتایج خوبی ایجاد می‌کند. با این وجود، رویکرد MPP نمی‌تواند بر اساس جدول آگاهی عمل کند و بنابراین، از لجاظ محاسباتی سخت‌تر از رویکرد MI می‌باشد. در این شیوه، به طور مداوم سؤالات ارائه نشده‌ی کل بانک سؤال جستجو می‌شود تا سؤالی که حداکثر کاهش را در واریانس پسین ایجاد می‌کند، پیدا شود. این فرایند برای خزانه‌های سؤالی که نسبتاً بزرگ هستند، بی‌نهایت زمان‌بر می‌باشد (پارشال، اسپری، کالن و دیوی، ۲۰۰۲).

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۳). شیوه‌ی انتخاب سؤال به روش آگاهی وزن‌دار
روش آگاهی وزن‌دار، شیوه‌ای از انتخاب سؤال است که در آن وزن‌هایی از توزیع پسین توانایی جدید آزمودنی به ستون‌هایی از جدول آگاهی وارد می‌شود. در طول انتخاب سؤال، مقادیر آگاهی فراهم شده براساس هر سؤال در هر سطح توانایی در این وزن‌ها ضرب و سپس جمع می‌شود. سؤالی با بیشترین آگاهی وزن‌دار برای اجرا انتخاب می‌شود. شباهت روش WI به روش MPP در این است که در هر دو روش فرض می‌شود که برآوردهای موقتی همراه با خطا هستند. با این وجود، با اینکه از لحاظ محاسباتی به سادگی روش MI نمی‌باشد، ولی ساده‌تر از روش MPP می‌باشد. این شباهت به دلیل است که تقریب اوون^[۱۱۸] (۱۹۶۹ و ۱۹۷۵) به توزیع پسین توانایی، می‌تواند برای محاسبه‌ی وزن‌ها به کار رود (پارشال، اسپری، کالن و دیوی، ۲۰۰۲).
قواعد اتمام آزمون
روش‌های اجرای CAT در دو طبقه‌ی اساسی قرار می‌گیرند. این طبقه‌بندی بر اساس قواعد اتمام آزمون تعریف می‌شود. آنها یا دارای طول ثابت هستند و یا دارای طول متغیر. در آزمون‌های CAT با طول ثابت، تعداد یکسانی سؤال برای هر آزمودنی اجرا می‌شود. بنابراین، آزمودنی‌های متفاوت ممکن است با سطوح متفاوتی از دقت سنجش شوند، دقیقاً همانند آنچه در آزمون‌های غیر انطباقی مرسوم می‌باشد. اگر آزمونی که برای آزمودنی‌ها انتخاب می‌شود، مناسب باشد و به آسانی مورد هدف سنجش قرار گیرد، به دلیل این‌که، پاسخی که این نوع آزمودنی به آزمون خواهند داد، قابل پیش بینی خواهد بود و یا به دلیل اینکه توانایی آنها در نقطه‌ای قرار می‌گیرد که خزانه‌ی سؤال غنی است، بسیار دقیق‌تر از آزمودنی‌هایی که به خوبی مورد هدف سنجش قرار نمی‌گیرند، مورد اندازه‌گیری قرار می‌گیرند. در مقابل، در آزمون‌های CAT که طول متغیر دارند، هر آزمودنی به سطح ثابتی از دقت می‌رسد، و اگر نیاز باشد، تعداد متفاوتی سؤال برای آزمودنی‌های مختلف اجرا می‌شود. در این نوع CAT، آزمودنی‌هایی که به خوبی مورد هدف سنجش قرار می‌گیرند، آزمون کوتاهتری نسبت به آزمودنی‌هایی که به طور ضعیفی مورد هدف سنجش قرار می‌گیرند، دریافت می‌کنند (پارشال، اسپری، کالن و دیوی، ۲۰۰۲).
مجموعه قواعد توقف آزمون
یکی از عنصرهای تعیین کننده و مهم در CAT تصمیمی است که برای توقف آزمون گرفته می‌شود. اگر آزمون خیلی کوتاه باشد، این امکان وجود دارد که برآورد توانایی همراه با خطا باشد. همچنین، اگر آزمون طولانی باشد، باعث به هدر رفتن زمان و منابع می‌شود و سؤالات غیر ضروری به آزمودنی‌ها ارائه می‌شود. آزمودنی خسته می‌شود و سطح عملکردش افت می‌کند، در نتیجه، اعتبار نتایج از بین می‌رود (لیناکر، ۱۹۹۹).
آزمون‌های CAT زمانی متوقف می‌شود که؛
خزانه‌ی سؤال خالی شود: این مورد زمانی اتفاق می‌افتد که خزانه‌ی سؤال کوچک باشد، و همه‌ی سؤالات برای آزمودنی اجرا شود.
به حداکثر طول آزمون برسیم: طول آزمون از قبل تعیین شده باشد.
مقیاس توانایی با دقت کافی برآورد شود: هر پاسخ، اطلاعات آماری در مورد میزان توانایی فراهم می‌کند. افزایش آگاهی با کاهش خطای استاندارد همراه است، که به دنبال آن دقت آزمون افزایش می‌یابد و زمانی که اندازه‌گیری به اندازه‌ی کافی دقیق باشد، آزمون متوقف می‌شود.
مقدار توانایی به اندازه کافی دورتر از ملاک قبول-رد باشد: در سنجش‌هایی از CAT که آزمودنی در برابر سطح قبول یا رد ارزیابی می‌شود، آزمون زمانی متوقف می‌شود که تصمیم قبول یا رد از لحاظ آماری معین باشد و زمانی اتفاق می‌افتد که برآورد توانایی ۲ واحد S.E دورتر از سطح ملاک باشد، و یا زمانی که سؤالات کافی وجود نداشته باشد، در نتیجه، آزمون برای آزمودنی متوقف می‌شود تا تصمیم قبول-رد تغییر کند.
آزمودنی رفتاری خارج از آزمون نشان دهد: برنامه‌های CAT این توانایی را دارند نظم الگوی پاسخ را کشف کنند، مانند انتخاب‌های نامربوط به گزینه‌های پاسخ یکسان یا الگوهای پاسخ نامربوط. همچنین، نحوه‌ی پاسخ‌دهی به سرعت و یا به کندی را نیز کشف می‌کنند. در این مواقع سیستم CAT آزمون را متوقف می‌کند (لیناکر، ۲۰۰۰).
برآورد توانایی یا شیوه‌ی نمره‌دهی
تقریباً در همه‌ی سنجش‌های انطباقی کامپیوتری، از طریق برآورد توانایی، به فرد نمره داده می‌شود. چون این مولفه‌ی CAT به مقدار زیادی بر انتخاب سؤال، طول آزمون، دقت اندازه‌گیری و نتیجه‌ی آزمون اثر می‌گذارد، یکی از مولفه‌های مهم CAT درنظر گرفته می‌شود. در اغلب موقعیت‌های سنجش انطباقی کامپیوتری، برآوردهای پارامتر سؤال بر اساس IRT می‌باشد، و فرض بر این است که مقادیر این برآوردها بدون خطا و معلوم هستند و در خزانه‌ی سؤال ذخیره شدند. بنابراین تنها پارامتری که در طول اجرای سنجش انطباقی باید برآورد شود، توانایی مکنون آزمودنی یعنی،  می‌باشد. برآوردهای توانایی به دنبال هر پاسخ سؤال جدید برآورد می‌شود تا بهترین برآورد برای توانایی واقعی آزمودنی بدست آید. برآوردهای متوالی توانایی همچنان که آزمون اجرا می‌شود به‌دست می‌آید و برآورد موقت نامیده می‌شود. این قضیه این واقعیت را منعکس می‌کند که هر برآوردی تنها روی آنچه در مورد آزمودنی در آن نقطه از فرایند سنجش معلوم است، تکیه دارد. چندین روش برای محاسبه‌ی برآوردهای موقت در ادبیات مربوط به CAT وجود دارد که هریک دارای مزیت‌ها و مشکلاتی هستند. سه روش مشهور توانایی عبارتند از؛ برآورد بیشینه‌ی درست نمایی^[۱۱۹] (MLE)، پسین مورد انتظار^[۱۲۰] (EAP)، بیشینه‌ی پسین^[۱۲۱] (MAP). این دو روش آخر، مربوط به رویکرد بیزین هستند و به ترتیب می‌توانند به عنوان رویکردهای میانگین بیز و مد بیز نامیده شوند. این دو روش از نظر محاسباتی به یکدیگر شباهت بسیاری دارند و دارای زیربنای یکسانی هستند (پارشال، اسپری، کالن و دیوی، ۲۰۰۲). این سه روش به دو رویکرد کلی روش‌های بیزین (لرد، ۱۹۸۰) و روش‌های بیشینه درست نمایی تقسیم می‌شوند. روش بیشینه‌ی پسین (MAP)، را روش بیزین اوون نیز می‌نامند، و در اغلب برنامه‌های CAT نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد (اوون، ۱۹۶۹؛ ۱۹۷۵)، از این‌رو، از روش‌های بیزین تنها روش بیزین اوون یا بیشینه‌ی پسین در این فصل شرح داده‌ می‌شود.
شیوه‌ی برآورد توانایی اوون (برآوردهای بیزین)
روش برآورد توانایی متوالی بیزین اوون (۱۹۶۹)، به عنوان بخشی از برنامه‌ریزی سنجش انطباقی توسط او پیشنهاد شده است. در این رویکرد سؤالاتی انتخاب می‌شود که مقدار مورد انتظار واریانس پسین بیزین را به حداقل برساند. در هر صورت این شیوه‌ی برآورد توانایی با بهره گرفتن از ملاک‌های دیگر انتخاب سؤال، در برنامه‌ریزیCAT مفید درنظر‌گرفته ‌می‌شود.
درواقع، روش بیزین اوون با یک توزیع پیشین توانایی شروع می‌کند. در این روش فرض بر این است که آزمودنی عضوی از جامعه‌ای با توزیع نرمال توانایی با میانگین و واریانس شناخته ‌شده می‌باشد. بعد از هر سؤال، میانگین و واریانس با بهره گرفتن از یک روش آماری مناسب اصلاح می‌شود. در این روش آماری، اطلاعات توزیع پیشین با نمره‌ی مشاهده شده (صحیح یا غلط) در سؤالی که اخیراً پاسخ داده‌شده و پارامترهای مدل IRT تست ترکیب می‌شود و توانایی جدید را برآورد می‌کند. مقادیر تجدید‌نظر شده‌ی پارامترهای توزیع توانایی، توزیع پسین را تعیین می‌کنند، این مقادیر به عنوان توزیع پیشین برای سؤال بعدی به‌کار‌می‌رود. این فرایند تا آنجا ادامه می‌یابد که آزمون به پایان برسد. در آن نقطه (پایان آزمون)، میانگین پسین به عنوان برآورد توانایی آزمودنی به کار می‌رود. معادله‌ی (۲-۳)، برآورد اوون برای اصلاح میانگین پیشین را نشان می‌دهد:
(۲-۳)
اوون (۱۹۷۵)، نشان داد که بعد از هر سؤالی که اجرا می‌شود، برآورد  و  برابرند با:
(۲-۴)
(۲-۵)
: پاسخ سؤال می‌باشد، زمانی که سؤال صحیح پاسخ داده‌می‌شود  و زمانی که پاسخ سؤال غلط می‌باشد
: تابع چگالی احتمال نرمال استاندارد
: تابع چگالی تجمعی نرمال استاندارد
و
(۲-۶)
که در معادله (۲-۶)،  و  بصورت زیر تعریف می­شوند:

نمره‌دهی آزمون سنجش انطباقی به روش اوون، تنها یک پاسخ را در یک زمان درنظر‌می‌گیرد. همه‌ی اطلاعات قبلی در پارامترهای توزیع پیشین وارد می‌شود و بعد از هر سؤال تغییر می‌کنند. به دلیل اطلاعات پیشین اضافه‌شده، در شیوه‌های بیزین این مزیت وجود دارد که نسبت به MLE خطاهای استاندارد کوچکتری در تعداد یکسانی از سؤالات اجرا‌شده دارند. با این وجود، استفاده از یک پیشین نادرست، باعث می‌شود که برای بهبود برآورد، به تعداد سؤالات بیشتری نیاز داشته‌باشیم، و بازگشت به سمت میانگین در برآورد توانایی رخ‌دهد. با این وجود، کاربرد روش بیزین اوون برای برآورد توانایی پایانی، به دلیل وابستگی به ترتیب ارائه‌ سؤالات توصیه نمی‌شود (پارشال، اسپری، کالن و دیوی، ۲۰۰۲).
شیوه‌ی بیشینه‌ی درست نمایی
برآورد بیشینه‌ی درست نمایی توانایی از طریق جستجوی مقدار بیشینه‌ی تابع درست نمایی تعیین می‌شود. از این شیوه‌ی برآورد، زمانی که پارامترهای سؤال معلوم باشند، به کار می‌رود. در این روش فرض بر این است که یک آزمودنی با الگوی پاسخ  که به طور تصادفی انتخاب می‌شود، به مجموعه‌ای n سؤالی پاسخ می‌دهد. اگر  پاسخ صحیح به سؤال  باشد و  پاسخ غلط به سؤال  باشد. بر اساس مفروضه‌ی استقلال موضعی، احتمال مشترک مشاهده‌ی الگوی پاسخ برای این آزمودنی برابر است با؛ حاصلضرب احتمال‌های مشاهده شده‌ی پاسخ‌های او. معادله‌ی (۲-۷) این حاصل را نشان می‌دهد:
(۲-۷)
با در نظر گرفتن  و  ، تابع درست نمایی می‌تواند به صورت معادله‌ی (۲-۸) نوشته شود:
(۲-۸)
حال اگر الگوی پاسخ مشخص باشد، یعنی  باشد، دیگر کاربرد احتمال مناسب نخواهد بود، لذا در این شرایط معادله‌ی احتمال مشترک را تابع درست نمایی می‌نامیم و آن را با معادله‌ی (۲-۹) نشان می‌دهیم:
(۲-۹)
از آنجا که تابع درست نمایی حاصل‌ضرب کمیت‌هایی است که بین صفر و یک قرار دارد، بنابرین، حاصلضرب مقدار فوق بسیار کوچک می‌شود، مقیاس سازی بهتری از آن این است که از تبدیل لگاریتمی استفاده شود. معادله‌ی (۲-۱۰) این تبدیل لگاریتمی را نشان می‌دهد:
(۲-۱۰)
حال مقدار  که تابع درست نمایی یا لگاریتم تابع درست نمایی یک آزمودنی را بیشینه سازد، به عنوان برآورد بیشینه‌ی درست نمایی  برای آن آزمودنی تعیین می‌شود (همبلتون، سوامیناتان و راجرز، ۱۹۹۱). برآورد بیشینه‌ی درست نمایی برای آزمون‌های کوتاه با ثبات نیست و تا زمانی‌که آزمودنی در الگوی پاسخ خود پاسخ صحیح یا غلط نداشته باشد مقدار نامحدود بدست می‌آید. MLE مقدار اریب نسبتاً کمی دارد. ولی یکی از مشکلات آن این است که گاهی اوقات چندین نقطه‌ی بیشینه خواهد داشت. این روش به محاسبات طولانی‌تری نسبت به روش‌های بیزین نیاز دارد (پارشال، اسپری، کالن و دیوی، ۲۰۰۲).
مواجهه‌ سؤال^[۱۲۲]
در کل، اغلب روش‌های انتخاب سؤال، برخی از سؤالات را بیشتر از سؤالات دیگر، به دلیل، صفات برتر اندازه‌گیری یا ویژگی‌های مطلوب سؤال ترجیح می‌دهند. در نتیجه، برخی از سؤالات بیشتر از حد مجاز برای آزمودنی‌ها اجرا می‌شوند. این امر ممکن است باعث فاش شدن سؤال شود، که روایی نمرات آزمون را از بین می‌برد (وایس و کینگسبری^[۱۲۳]، ۲۰۰۰). به عبارت دیگر، برخی از سؤالات نیز کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرند که این امر هم باعث اتلاف سرمایه‌ها می‌شود. بنابراین، انتخاب راهبردی برای کنترل مواجهه‌ سؤالات برای آزمودنی‌ها، بخش جدایی‌ناپذیر طراحی آزمون است (داویس و داد^[۱۲۴]، ۲۰۰۳).
یکی از اولین روش‌هایی که برای برخورد با مسائل کنترل مواجهه ایجاد شده است، روش ۵-۴-۳-۲-۱ ( هتر و سیمپسون، ۱۹۹۷؛ مک‌برید و مارتین^[۱۲۵]، ۱۹۸۳) که در CAT-ASVAB به کار رفت، می‌باشد. کینگسبری و زارا^[۱۲۶] (۱۹۸۹)، و تامسون^[۱۲۷] (۱۹۹۸) روش‌های متفاوت تصادفی را برای کاهش نرخ مواجهه‌ کلی طراحی کردند. روش‌های چرخشی خزانه‌ی سؤال (وای^[۱۲۸]، ۱۹۹۸، وای و استفان^[۱۲۹] و اندرسون^[۱۳۰]، ۱۹۹۸، آریل، ولدکمپ و وندرلیندن، ۲۰۰۴ ) و CAST (لانچ و نانگستر^[۱۳۱]، ۱۹۹۸)، به منظور توزیع سؤالات در تست‌های متفاوت از طریق یک قیاس ایجاد شدند تا دردسترس بودن انتخاب سؤالات را کاهش دهند. با این وجود، در صنعت CAT، روش کنترل مواجهه‌ سؤال مبتنی بر روش سیمپسون و هتر، (۱۹۸۵) به‌طور وسیعتری به کار می‌رود.
روش کنترل مواجهه‌ سیمپسون-هتر
روش کنترل مواجهه سیمپسون – هتر (S-H) یکی از رایجترین شیوه‌های انتخاب مشروط سؤال است. در این روش به هر سؤال یک مقدار پارامتر کنترل مواجهه اختصاص داده‌ می‌شود، که بر اساس فراوانی انتخاب سؤال که در یک شبیه‌سازی چرخشی CAT تعیین می‌شود، استوار است. به سؤالاتی با فراوانی‌های اجرای زیاد، پارامترهای کنترل مواجهه کوچکتری اختصاص داده‌می‌شود، که دامنه‌ی آن از ۰ تا ۱ می‌باشد. در طول اجرای آزمون، پارامتر کنترل مواجهه‌ سؤال انتخاب شده با عدد یکنواخت تصادفی که دامنه‌ی آن نیز بین ۰ تا ۱ است، مقایسه می‌شود. اگر پارامتر کنترل مواجهه بزرگتر از عدد تصادفی باشد، سؤال اجرا می‌شود، و اگر کوچکتر باشد، سؤال به خزانه‌ی سؤال بازگردانده می‌شود. به همین صورت، فرایند یکسانی برای بهترین سؤال بعدی صورت می‌گیرد. پارامتر کنترل مواجهه مشابه آستانه^[۱۳۲] می‌باشد. با کنترل آستانه‌ی روش (S-H) اجرای سؤالاتی که به‌طور‌فراوانی در CAT استفاده می‌شوند، محدود می‌شود و نرخ بیشینه‌ی مواجهه‌ سؤال برای سؤالاتی که اغلب کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرند را تضمین می‌کند. معمولاً پارامترهای کنترل مواجهه در روش (S-H) به‌وسیله‌ی مجموعه‌ای از شبیه‌سازی‌های چرخشی اجراهای واقعی CAT تنظیم می‌شود. به عبارت دیگر، این پارامتر، نسبت نرخ مواجهه‌ هدف برای احتمال انتخاب سؤال در آزمون می‌باشد. این شیوه به صورت زیر عمل می‌کند:
فرض کنید که  انتخاب سؤال  را برای یک آزمودنی که به‌طور تصادفی نمونه‌گیری شده را نشان می‌دهد، همچنین فرض کنید که  اجرای آن سؤال را نشان می‌دهد. نرخ مواجهه‌ سؤال  می‌تواند به‌صورت  تفسیر شود، یعنی احتمال اجرای سؤال  برای آزمودنی که به‌طور تصادفی نمونه‌گیری شده است. روش (S-H) سؤالاتی را که اجرا شده از سؤالاتی که انتخاب می‌شود، از طریق رابطه‌ی احتمال  جدا می‌کند و  را از طریق کنترل  یعنی نسبت انتخاب‌هایی که به اجرا منجر می‌شود، کنترل می‌کند. برای هر نرخ مواجهه‌ معین  ؛  ، می‌تواند از طریق تعیین  به‌دست آید. اگر  معلوم باشد، یا بتواند تقریب زده ‌شود، این روش می‌تواند به آسانی از طریق ایجاد یک متغیر تصادفی یکنواخت  اجرا شود.
روش (S-H) به‌طور مؤثری، نرخ‌های مواجهه‌ همه‌ی سؤالات را محدود می‌کند. با این‌ وجود، چون سؤالاتی که انتخاب نشدند، نمی‌توانند اجرا شوند، سؤالاتی با احتمالات انتخاب کوچک، نرخ‌های مواجهه کوچکی خواهند داشت؛ بنابراین، روش (S-H) نرخ‌های مواجهه را برای سؤالاتی که کمتر مواجهه می‌شوند را نمی‌تواند افزایش دهد. بعلاوه، تا زمانی‌‌که مواجهه‌ یک سؤال در میان سطوح  ‌بتواند کنترل شود، میزان کنترل یکسانی برای آزمودنی‌ها در سطح توانایی ویژه‌ای صورت نمی‌گیرد. برای مثال، حتی اگر مواجهه‌ یک سؤال کنترل شود، به‌طوری‌که آن سؤال برای بیش از %۳۰ از آزمودنی‌های همپوش اجرا نشود، آن سؤال ممکن است برای آزمودنی‌هایی با توانایی بالا در %۱۰۰ دفعات اجرا شود. بعلاوه، اجرای این روش به شناخت  نیز نیاز دارد، که آن هم به شکل توزیع  جامعه‌ی آزمودنی وابسته است. از‌این‌رو، باید توزیع پیشین پارامتر  تعیین شود و سپس مقدار  از طریق شبیه‌سازی تقریب زده شود (سیمپسون و هتر، ۱۹۸۵).
انواع بسیاری از روش‌های (S-H) ارائه شده‌اند. پارشال و دیوی و نرینگ^[۱۳۳] (۱۹۹۸)، روش (S-H) شرطی^[۱۳۴] را که در آن پارامترهای کنترل مواجهه براساس سطح توانایی مشخص می‌شود را ایجاد کردند. همچنین تامسون (۱۹۹۵) نیز شیوه‌ای از کنترل مواجهه‌ شرطی را روی توانایی آزمودنی ایجاد کرد. در رویکردهای سیمپسون – هتر شرطی، ماتریسی از پارامترهای مواجهه‌ سؤال با پارامترهای مواجهه‌ متفاوت برای هر سؤال در هریک از سطوح توانایی مجزا ایجاد می‌شود که با توانایی آزمودنی‌ها رابطه دارد. استوکینگ و لوئیس (۱۹۹۵) روشی برای استفاده از مدل چند جمله‌ای ایجاد کردند. همچنین نوع دیگری از این روش که جایگاه‌های پارامتر کنترل مواجهه نه تنها فراوانی سؤالی که انتخاب می‌شود، بلکه سطح  را نیز درنظر می‌گیرد را ارائه کردند (استوکینگ و لوئیس، ۱۹۹۸). این روشی که به روشS-H اضافه شده است (اغلب به عنوان روشS-H شرطی زمانی که مدل چند جمله‌ای به‌کار نمی‌رود، شناخته می‌شود)، به دلیل مزایای زیادی که برای روش S-H از طریق ایجاد یک پارامتر کنترل مواجهه برای هر سؤال در تعداد متفاوتی از سطوح  ایجاد می‌کند، مطلوب است. همچنین، روش دیوی – پارشال، روی سؤالاتی که قبلاً در طول اجرای یک CAT معین اجرا شده شروطی قرار می‌دهد (دیوی و پارشال، ۱۹۹۵؛ پارشال، دیوی و نرینگ، ۱۹۹۸). روش “hybrid” یا “Tri-Conditional” این رویکردها را ترکیب می‌کند و روی هر سؤال، توانایی آزمودنی و زمینه و بافتی که این سؤالات قبلاً اجرا شده است، شرط قرار می‌دهد (نرینگ، دیوی و تامسون، ۱۹۹۸؛ پارشال، هوگارتی^[۱۳۵] و کرومری^[۱۳۶]، ۱۹۹۹).
استفاده از پارامترهای کنترل مواجهه
سیمپسون و هتر (۱۹۸۵) مبحث کنترل مواجهه‌ سؤال را بر اساس یک روش احتمالی بنا کردند. در این روش پارامتر کنترل مواجهه بر اساس رفتار سؤالات در شبیه‌سازی‌های مکرر طرح تست بر روی نمونه‌ای که از توزیع موردنظر توانایی بدست می‌آید، برآورد می‌شود. در این شیوه، یک آزمودنی را که به‌طور تصادفی از یک گروه مورد نظر آزمودنی‌ها نمونه‌گیری می‌شود را درنظر می‌گیرد، همچنین، بین احتمال  ، یعنی، احتمال اینکه یک سؤال از یک لیست مرتب ‌شده‌ای براساس یک الگوریتم انتخاب سؤال CAT به عنوان بهترین سؤال برای اجرا انتخاب شود، و بین  ، یعنی احتمال اینکه یک سؤال مشروط به اینکه انتخاب شود، اجرا شود، تمایز قائل می‌شوند. این شیوه در جستجوی کنترل مواجهه‌ سؤال یعنی  یا احتمال کلی که یک سؤال اجرا شود، است. معادله‌ی (۲-۱۱) این احتمال را محاسبه می‌کند:

بایست در تحقق اهداف از پیش ترسیم شده مجدانه بکوشند. (اصغری زاده و همکاران، ۱۳۸۹)
مدیریت زنجیره تامین، یکی از اجزاء استراتژی های رقابتی برای بهره وری و سوددهی سازمانی است. مدیران در بسیاری از صنایع، به ویژه آنهایی که در بخش تولید هستند، سعی در مدیریت بهتر زنجیره تامین و ارزیابی عملکرد آن می کنند. Gunasekaran et al., 2004) (A.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

نقش صنعت خودرو به عنوان موتور حرکتی صنایع با سطح تکنولوژی متوسط در جامعه انکارناپذیر است. (صالحی و همکاران، ۱۳۸۸) هر شرکت خودروساز، قطعات مورد نیاز خود را برای تولید و مونتاژ خودرو از سازندگان عمده این قطعات خریداری می کند.Spearman, 2004) (Hopp & لذا مهم است که عملکرد زنجیره تامین آن ارزیابی و پیگیری شود به علت اینکه چندین سازمان در این زنجیره درگیر هستند. (طالب زاده، ۱۳۸۷)
موانع بحرانی وپیچیده زیادی ممکن است سیستم های اندازه گیری عملکرد فعلی را از ارائه کمک های قابل توجه به بهبود و گسترش مدیریت زنجیره تامین منحرف کند. بواسطه همین پیچیدگی ذاتی، انتخاب معیار مناسب برای ارزیابی عملکرد زنجیره تامین، در تحلیل آن ضروری است. (Burges et al., 2006)
لذا در این تحقیق سعی بر آن است تا شیوه ای علمی برای ارزیابی عملکرد زنجیره تامین ارائه گردد.
در این فصل ضمن ارائه بیان مسأله، موضوعات مربوط به ضرورت انجام تحقیق، چارچوب نظری تحقیق(مدل و تعریف متغیرها)، اهداف تحقیق، سوال های تحقیق، روش تحقیق، روش گردآوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات، قلمرو تحقیق و محدودیت های انجام آن نیز شرح داده می شود.
۱-۲ تشریح موضوع و بیان مسأله
امروزه یک راه بالقوه برای حفظ مزیت رقابتی و بهبود عملکرد سازمانی، زنجیره تأمین کارا است. بدین صورت دیگر رقابت بین سازمانها نیست، بلکه بین زنجیره های تأمین است و نشان داده می شود که عملکرد مؤثرتر زنجیره تأمین به بهبود کارایی سازمان می انجامد. (Suhong et al., 2004)
بنابراین، مدیریت زنجیره تأمین(SCM)^[1] یک عامل استراتژیک برای دستیابی بهتر به اهداف سازمانی نظیر افزایش اثربخشی، بهبود خدمات به مشتری و افزایش سودآوری محسوب می شود. لیکن برای بدست آوردن یک SCM بهتر، توسعه یک سیستم ارزیابی عملکرد که بطور صحیح عملکرد واقعی زنجیره تأمین را منعکس کند، اهمیت دارد. (G.Azevedo et al., 2011)
مدیریت زنجیره تأمین نیز همچون هر نظام و رهیافت مدیریتی به نظام سنجش عملکردی در جهت شناسایی موفقیت، تعیین میزان تحقق نیازهای مشتریان، کمک به سازمان در درک فرایندها، کشف دانسته هایی که پیش از این سازمانها بدان واقف نبوده اند و در نهایت بهبودهای برنامه ریزی، نیاز دارد. (Morgan, 2007)
با پیچیده شدن رقابت در بازار امروز، مدیریت زنجیره تأمین و به تبع آن ارزیابی عملکرد فرایندهای زنجیره تأمین، به موضوعی تأثیرگذار مبدل گشته است.این امر در شرکتهای بزرگ و گروه های صنعتی بالاخص صنایع خودروسازی دارای نقش مؤثرتر و عمیق تری است. (اعتباری و پوراسفندیانی،۱۳۸۴)
رشد صنعت خودرو و افزایش تعداد قطعه سازان در زنجیره تأمین خودروی کشور، روز به روز بر اهمیت برنامه ریزی منابع در این زنجیره می افزاید. درحال حاضر زنجیره تأمین هریک از خودروهای ایرانی، تعداد قابل توجهی از واحدهای قطعه ساز در سراسر کشور را دربر می گیرد. لزوم خودکفایی در صنعت خودرو، افزایش تعداد سازندگان و بهینه سازی تأمین قطعات اولیه از تأمین کنندگان برای هر یک از واحدهای تولید، سبب افزایش اهمیت توجه به این زنجیره ها می گردد و همچنین منافع ناشی از کارایی یا هزینه های ناشی از عدم کارایی این زنجیره ها نقش مهمتری در کل هزینه ها و منافع سازندگان دارد.(آریانژاد و ذولفقار تهرانی،۱۳۸۷،۷۹)
لذا با توجه به اهمیت و نقش مؤثر مقوله ارزیابی عملکرد در مدیریت زنجیره تأمین، تدوین و پیاده سازی یک سیستم جامع و مدون ارزیابی عملکرد بایستی به عنوان یکی از نیازهای اصلی سازمانهای بزرگ مانند صنایع خودروسازی مورد توجه قرار گیرد. (اعتباری و پوراسفندیانی،۱۳۸۴)
اندازه گیری کارایی برای ارزیابی عملکرد سازمانها، همواره مورد توجه بوده است. (مهرگان،۱۳۸۷، ۶۳) میان متدهای زیاد ارزیابی، تحلیل پوششی داده ها (DEA)^[2] بطور گسترده برای ارزیابی عملکرد نسبی یک مجموعه از فرایندهای تولید که واحدهای تصمیم گیری (DMUs)^[3] نامیده میشوند، استفاده میشود زیرا مدلهای DEAبا درنظر گرفتن ورودی و خروجی های چندگانه، نیاز به رجوع به تابع دقیق تولید ندارند.( (Chen&Yan,2011 تحلیل پوششی داده ها روشی غیرپارامتری است که کارایی نسبی واحدها را در مقایسه با یکدیگر ارزیابی می کند. (مهرگان، ۱۳۸۷، ۳۱)
مدل اولیه DEAتوسط چارنز و کوپر و رودز در سال ۱۹۷۸ توسعه یافت،آنها به دیدگاه غیر پارامتریک “فارل” که در سال ۱۹۵۷ برای ارزیابی کارایی واحدهای تصمیم گیری با دو نهاده و یک ستاده مطرح شده بود،استفاده از برنامه ریزی ریاضی را اضافه کردند،که به مدل CCR، بازده به مقیاس ثابت معروف شد که توانایی اندازه گیری کارایی با چندین ورودی و خروجی را داشت(صفری و آذر،۱۳۸۳)و در سال ۱۹۸۴ ، بنکر ، چارنز و کوپر با تغییر در مدلCCR، مدل جدیدی به نام BCC با بازده بر مقیاس متغیّر را مطرح نمودند. (مهرگان ، ۱۳۸۷، ۸۴)
یکی از نواقص این مدلها غفلت از فعالیت های درونی و پیوسته است. مدلهای کلاسیک DEA نمی توانند بطور صریح به محصولات میانی رسیدگی کنند (Tone&Tsutsui,2009) بلکه هر DMU را با در نظر گرفتن فقط مصرف ورودیهای اولیه و تولید خروجی های نهایی توسط آن، یک “جعبه سیاه” تلقی میکنند. (Chen&Yan,2011) مدل های DEA سنتی، جایی که یک فرایند دو مرحله ای ارائه شود فقط کارایی یک مرحله بخصوص را می توانند اندازه گیری نمایند. (Chen& Zhu, 2004)
لذا این پژوهش یک مدل شبکه ای DEA، بصورت زنجیره دو مرحله ای تأمین کننده-تولیدکننده را برای ارزیابی کارایی زنجیره تأمین در صنعت خودروی ایران بکار میبرد. شایان ذکر است که زنجیره های تأمین می توانند تحت دو مکانیزم متمرکز و غیر متمرکز کنترل شوند. در مکانیزم کنترلی متمرکز، زنجیره تأمین توسط یک تصمیم گیرنده که فعالیتهای تأمین کننده و تولید کننده را برای حداکثر کردن کاراییِ کل زنجیره تنظیم می کند، نظارت می شود.در کنترل غیر متمرکز، چنین تصمیم گیرنده عالی برای کنترل تمام بخشها وجود ندارد و هرکدام از بخشها استراتژی خودشان را دارند. ((Chen&Yan,2011 در این تحقیق مکانیزم کنترلی متمرکز برای برخورد با تعاملات درونی زنجیره تأمین اتخاذ می شود.
۱-۳ ضرورت انجام تحقیق
اکثر مدل های سنتی که تا کنون برای ارزیابی عملکرد زنجیره تأمین بکار رفته اند، تجربی بوده و بیشتر بر سنجه های مالی تمرکز دارند، از اینرو اهمیت استفاده از مدل DEA درک میشود. اما تحقیقات زیادی که از مدل های DEA سنتی برای محاسبه کارایی استفاده کرده اند، نشان داده اند که این مدل ها در اندازه گیری کارایی سیستم های شبکه ای که دارای فرایندهای داخلی هستند، دچار مشکل بوده و نتوانسته اند کارایی اینگونه سیستم ها را به درستی محاسبه کنند (Kao&Hwang, 2008)
لذا با توجه به اهمیت عملکرد موثر زنجیره تأمین برای بهبود کارایی یک صنعت و با در نظر داشتن این مطلب که زنجیره تأمین دارای خاصیت شبکه ایست، لزوم تدوین و پیاده سازی یک سیستم ارزیابی عملکرد که تعاملات درونی شبکه را در نظر بگیرد احساس می شود.
۱-۴ چارچوب نظری تحقیق
پژوهش های زیادی در ارتباط با DEA دو مرحله ای صورت گرفته است، که اهمیت استفاده از آن را در سنجش کارایی واحدهای تصمیم گیری در صنایع مختلف نشان می دهد. از جمله:
Liang و Yangو cook و Zhu در ۲۰۰۶ یک مدل دو مرحه ای را برای سنجش کارایی زنجیره تأمین (seller-buyer) ارائه دادند (با ورودیهای: نیروی کار، هزینه عملیاتی، هزینه حمل و نقل و خروجی میانی : تعداد محصول Aو تعداد محصول B و تعداد محصول Cو خروجی نهایی: فروش و سود). آن ها نشان دادند که یک زنجیره تأمین می تواند کارا فرض شود در صورتی که اعضایش ممکن است در روابط DEA غیر کارا باشند.
Ko ، Hwang در ۲۰۰۸ در صنعت بیمه تایوان یک فرایند تولید دومرحله ای را بررسی کردند. در این پژوهش ورودیها عبارت بودند از مخارج پژوهش و مخارج بیمه. خروجی های میانی شامل حق بیمه مستقیم و بیمه مجدد بودند و همچنین خروجی های نهایی از سود غیر مکتوب و سود سرمایه گذاری تشکیل شده بودند. آنها رابطه سری بین فرایندهای داخلی شرکت های بیمه غیر عمر تایوان را مدلسازی نمودند و علت اصلی ناکارایی شرکت های بیمه را ضعف در مرحله سرمایه گذاری معرفی کردند.
Chen و Yan در ۲۰۱۱ ضمن تحقیقی برای ارزیابی عملکرد زنجیره تأمین دو مرحله ای، سه مدل DEA شبکه ای را تحت مکانیزم های سازمانی متمرکز و غیرمتمرکز و ترکیبی ارائه دادند (ورودی: X و خروجی میانی :Y₁ ,Y₂ و خروجی نهایی :Z₁ ,Z₂ ). در این تحقیق ارتباط کارایی سه مکانیزم سازمانی و نیز کارایی کل با کارایی بخشی و اتلاف منبع درونی مورد بررسی قرار گرفت.
۱-۴-۱ مدل تحقیق
در این پژوهش با بهره گیری از مدل DEA شبکه ای (دو مرحله ای) که Chen و Yan در سال ۲۰۱۱ ارائه کردند، قصد داریم تا کارایی زنجیره های تأمین ( کارایی روابط بین سازندگان قطعات و تولیدکنندگان خودرو) را در صنایع خودروسازی گروه سایپا بسنجیم.
شکل(۱-۱) مدل مفهومی تحقیق را نشان می دهد. به صورتی که هر زنجیره تأمین (DMU) به دو زیر واحد تقسیم شده که زیرواحد اول معرف تأمین کننده قطعات پیستون (S) و زیرواحد دوم معرف دو خودروساز می باشد. M₁ شرکت سایپا مرکزی و M₂ شرکت پارس خودرو (که یکی از شرکت های تابعه گروه سایپا است) می باشد.
: سود به ازای هر قطعهZ₁¹
M₁
: تعداد قطعاتY₁¹
: هزینه بازسازی و تعمیرات Z₂¹
(خروجی نامطلوب)
: هزینه مواد اولیهX₁
: هزینه قالبگیریX₃
: نیروی انسانیX₂
: قیمت قطعه (واحد)Y₂¹
S
: هزینه ماشینکاریX₄
: سود به ازای هر قطعهZ₁²
: تعداد قطعاتY₁²
M₂
: هزینه بازسازی و تعمیرات Z₂²
(خروجی نامطلوب)
: قیمت قطعه (واحد)Y₂²

F

P

بهسازی نیروی انسانی
سرمایه اجتماعی
عنصر ساختاری سرمایه اجتماعی
عنصر رابطه ای سرمایه اجتماعی
عنصر شناختی سرمایه اجتماعی

۲۱۳/۱
۱۸۸/۱
۸۵۰/۱
۳۶۳/۱
۴۵۷/۰

۳۰۶/۰
۳۱۸/۰
۱۰۶/۰
۲۴۱/۰
۸۰۸/۰

۴-۳-۶) رتبه بندی سوالات پرسشنامه
در پژوهش حاضر سعی شده است گزاره های مربوط به بهسازی نیروی انسانی و سرمایه اجتماعی در پرسشنامه با توجه به پاسخ های نمونه آماری رتبه بندی شوند. برای رتبه بندی عوامل در این پژوهش از آزمون رتبه ای فریدمن استفاده گردید که نتایج حاصل از آن در جدول شماره ۴-۱۵ و ۴-۱۶ نشان داده شده است.همانطور که در جدول ۴-۱۵ مشخص می باشد گزاره های “کارکنان آموزش و پرورش دارای شایستگی می باشند” و “روابط انسانی و فنی پرسنل سازمان در حد مناسبی است” به ترتیب در رتبه های اول و دوم قرار گرفتند. همچنین “رشد حرفه ای کارکنان آموزش و پرورش مناسب می باشد” و “آموزش کارکنان در آموزش و پرورش با نیازهای جدید جامعه هماهنگ است” در رتبه های آخر قرار گرفتند.جدول ۴-۱۶ نیز نشان می دهد گزاره های “روابط اجتماعی بین افراد سازمان مناسب است"، “تعهد پرسنل در انجام فعالیت های سازمانی در حد مناسب می باشد” و “صداقت بین پرسنل سازمان در حد بالایی است” به ترتیب اولویت در رتبه های اول، دوم و سوم گزاره های سرمایه اجتماعی قرار گرفتند. همچنین گزاره های “بهره گیری از داستان ها و استعاره ها در انتقال معانی بین افراد زیاد است” و “افراد سازمان برای انتقال اطلاعات خود از زبان خاصی استفاده می کنند” در رتبه های آخر قرار گرفتند.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

جدول(۴-۱۵) رتبه بندی گزاره های بهسازی نیروی انسانی در پرسشنامه

گزاره های بهسازی نیروی انسانی

ضریب

اولویت (رتبه)

کارکنان آموزش و پرورش دارای شایستگی می باشند
روابط انسانی و فنی پرسنل سازمان در حد مناسبی است
کارکنان سازمان در انجام کارها توانمند می باشند
طرز تفکر صحیح نسبت به کار در بین پرسنل وجود دارد
توانایی کارکنان آموزش و پرورش پاسخگوی نیازهای سازمان می باشد
کارکنان برای پذیرش مسئولیت های دشوار و سنگین آمادگی دارند
مهارت های ادراکی کارکنان در حد مناسبی است
آموزش های کارکنان آموزش و پرورش مناسب می باشد
آموزش و پرورش به دنبال افزایش توانایی کاکنان می باشد
کارکنان در سازمان نگرش آمادگی برای تغییرات دارند
دانش و مهارت کارکنان در آموزش و پرورش توسعه می یابد
کارکنان در سازمان نگرش درست به تغییرات دارند
برای بهبود عملکرد کارکنان در آموزش و پرورش تلاش می شود
رشد حرفه ای کارکنان آموزش و پرورش مناسب می باشد
آموزش کارکنان در آموزش و پرورش با نیازهای جدید جامعه هماهنگ است

۲۷/۱۱
۷۴/۹
۳۲/۹
۱۴/۹

منبع: بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران

نمودار(۲-۱):نرخ دلار رسمی و غیر رسمی برای سال‌های ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۱

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۵٫۲ تورم و اهمیت آن
تورم یک پدیده‌ی اقتصادی و اجتماعی است و باید آن را در چهره‌ی جدید دنیای امروز یکی از جلوه‌های پیچیده و غامض اقتصاد در قرن حاضر دانست. تورم به عنوان یکی از پدیده‌های اقتصادی، همواره باعث نگرانی دولت مردان و صاحب‌نظران اقتصادی است. تورم که خود معلول عوامل مختلف است، موجب پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی متعددی همچون فقر، توزیع نامتناسب درآمد و گسترش مفاسد مالی را فراهم می کند که هر کدام به نوبه خود هزینه‌های قابل توجهی را بر اقتصاد تحمیل می‌کند. به همین دلیل، در کلیه‌ی کشورها ثبات قیمت‌ها به عنوان هدف اصلی برنامه‌ای و سیاست گذاری اقتصادی در نظر گرفته می‌شود. در ایران نیز یکی از مهم‌ترین مشکلات اقتصادی طی چند دهه اخیر پدیده‌ی تورم است، به طوری که بهبود شرایط ناشی از وجود تورم همواره یکی از اهداف مهم برنامه‌های توسعه کشور بوده است. دست‌یابی به این هدف مستلزم ایجاد ساز و کاری دقیق و هدفمند از فرایند سیاست گذاری اقتصادی است که در شکل استاندارد خود، پیش بینی، و تحلیل سیاستی را شامل می‌گردد. دست‌یابی به نرخ تورم پایین و با ثبات مستلزم توانایی استفاده از ابزارهای مؤثر و کارا در امر سیاست گذاری اقتصادی است. از این رو، سیاست گذار اقتصادی باید درک صحیحی از آثار سیاست‌های اعمال شده داشته باشد و بتواند با پیش‌بینی دقیق تورم، به تعدیل ابزارهای اقتصادی خود بپردازد. پیش بینی تورم در فرایند سیاست گذاری اقتصادی از حساسیت زیادی برخوردار است و بر این اساس، بالا بردن دقت پیش بینی‌های کمی و تلفیق آن با معیارهای قضاوتی از ضروریات سیاست گذاری اقتصادی است؛ از این رو، اکثر دولت‌ها و بانک‌های مرکزی سیاست‌های مالی و پولیشان را نه صرفاً بر مبنای وضع موجود، بلکه بر مبنای پیش بینی‌های کوتاه مدت و بلندمدت از متغیرهای کلیدی اقتصاد از جمله تورم تدوین می‌کنند و به اجرا می‌گذارند. بدیهی است که میزان دقت پیش بینی این متغیرها، صرف نظر از درستی سیاست‌های مالی و پولی و تناسب آن‌ها با شرایط موجود، شرط لازم موفقیت این سیاست‌ها به شمار می‌آید.
۱٫۵٫۲ نظریات اقتصادی در خصوص منشاء ایجاد تورم
برای توضیح تورم و علت شروع یا تداوم تورم، نظریه‌ها و دلایل مختلف و متعددی مطرح شده است که تا حدی نیز بیانگر دیدگاه‌های متفاوت اقتصاددانان است. نظریه‌ی پولی تورم^[۲۱] که از حدود دو قرن پیش تحت عنوان نظریه‌ی مقداری پول^[۲۲] مطرح بوده است، تنها علت تورم را تغییرات حجم پول ذکر می‌کند. بنابراین، هرگاه حجم پول در گردش، بیش از مقدار تولید افزایش یابد، باعث افزایش عمومی قیمت‌ها می‌شود. بعد از نظریه‌ی مقداری پول، پر سابقه ترین نظریه‌ی تورم، نظریه تورم ناشی از فشار تقاضا یا کشائی تقاضا^[۲۳] است. این نظریه که با نام کینز ^[۲۴] پیوند خورده است، تورم را زاییده‌ی فزونی تقاضا بر عرضه‌ی کالاها و خدمات تولید شده در قیمت‌های جاری در شرایط اشتغال کامل می‌داند.
نظریه‌ی تورم ناشی از فشار هزینه ^[۲۵](فشار دستمزد(که یکی دیگر از نظریه‌های تورم کینزی است، علت افزایش قیمت‌ها و ایجاد تورم را در افزایش پی در پی هزینه‌های تولید بر اثر در خواست افزایش دستمزد می‌داند. نظریه‌ی تورم ناشی از فشار هزینه( فشار قیمت مواد اولیه) علت افزایش قیمت‌ها را افزایش قیمت مواد اولیه با کاهش عرضه‌ی کل می‌داند. نظریه‌ی تورم ساختاری^[۲۶]، تورم را به دلیل وضعیت مربوط به ساختار اقتصادی، سیاسی، حکومتی، فرهنگی و مواردی از این دست می‌داند. که در توضیح آن به عواملی از قبیل کمبود زیر بناها و زیر ساخت های اقتصادی، گسترده بودن بخش دولتی، وجود قوانین و مقررات باز دارنده‌ی فعالیت‌های تولیدی بخش خصوصی، کسری بودجه و در حال گسترش دولت، گستردگی نامتناسب بخش خدمات با نیاز اشاره می کند.
نظریه تورم رکودی یا رکود تورمی بیانگر انتقال منحنی عرضه کل به سمت چپ و افزایش هم‌زمان قیمت‌ها و کاهش تولید می‌باشد. به عبارت دیگر تورم و رکود اقتصادی هم‌زمان به وجود می‌آید به چنین وضعیتی ، وضعیت تورم رکودی اطلاق می‌شود. تورم ناشی از فشار هزینه ، منجر به تورم رکوردی می‌شود . افزایش تقاضا هرچند تورم ایجاد می‌کند ولی در صورتی که منحنی عرضه کل صعودی باشد ، به افزایش تولید نیز منجر می‌شود، ولی کاهش عرضه به تورم و کاهش تولید منجر می‌شود.(نظری،۱۳۸۵، ص. ۲۸۴).
۲٫۵٫۲ بررسی روند تورم
شاخص قیمت کالاها و خدمات مصرفی به عنوان معیار سنجش تغییرات قیمت کالاها و خدمات مصرفی خانوارها، مهم‌ترین ابزار اندازه‌گیری میزان تورم در اقتصاد کشور است. بررسی روند نرخ تورم از سال ۱۳۸۰ به بعد نشان می‌دهد که این روند تا سال ۱۳۸۵ تقریباً به صورت نزولی بوده و پس از آن تا ۲ سال بعد سیر صعودی پیدا کرده است. در سال‌های ۱۳۸۸ نرخ تورم از ۲۵٫۴ درصد به۱۰٫۸ درصد رسید پس از آن دوباره سیر صعودی آن شروع شد تا در سال ۱۳۹۱ به ۳۰٫۵ درصد افزایش پیدا کرد.

جدول(۲-۲): نرخ تورم از سال ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۱

سال

نرخ تورم

۱۳۸۰

۱۱٫۴

۱۳۸۱

۱۵٫۸

۱۳۸۲

۱۵٫۶

۱۳۸۳

۱۵٫۲

۱۳۸۴

۱۰٫۴

۱۳۸۵

۱۱٫۹

۱۳۸۶

۱۸٫۴