بااین وجود بررسی‌ها نشان داد پژوهشی در زمینه ترویج خواندن به صورت مجزا بسیار کم انجام گرفته و بیشتر یافته های ما ‌در مورد تجربه های عملی است که در زمینه ترویج خواندن صورت گرفته است. این طرح ها نیز روش‌مند نبوده و شاید انگیزه‌ای شده است براینکه این پژوهش به بررسی عمیق یکی از این طرح‌ها (سبدخواندن)بپردازد.

۲-۱۰-۱٫ پیشینه و تحقیقات انجام گرفته در داخل کشور:

سامانیان (۱۳۷۶)، در مقاله‌ای تحت عنوان” بررسی نقش آموزش و پرورش مدارس در آموزش و ترویج مطالعه و کتابخوانی بین دانش‌آموزان ” به نقش آموزش و پرورش در ترویج مطالعه و کتابخوانی بین دانش ­آموزان می‌پردازد. او در این مقاله نهاد اولیه تعلیم و تربیت را خانواده معرفی کرده و پدر و مادر و سایر افراد بزرگسال خانواده را به طور مستقیم و غیر مستقیم در ایجاد عادت و علاقه به مطالعه دخیل می‌داند. سپس اهداف تعلیم و تربیت در جمهوری اسلامی ایران را بیان کرده و اظهار می‌دارد برای رسیدن ‌به این اهداف باید کتابخانه‌های مجهز در محیط مدرسه وجود داشته باشد تا کودکان بتوانند در تمام زمینه‌ها رشد و تعالی یابند و با توجه ‌به این که اولین مرحله شناخت، مطالعه است، وجود کتابخانه‌های آموزشگاهی در تحقق اهداف مورد نظر آموزش و پرورش را ضروری می‌داند. سامانیان به وضعیت موجود کتابخانه‌های آموزشگاهی اشاره می‌کند و می‌گوید وضعیت موجود کتابخانه‌های آموزشگاهی از لحاظ کمی و کیفی اصلا مطلوب نیست و همیشه بدترین مکان‌ها که کاربرد آموزشی نداشته‌اند به کتابخانه اختصاص می‌یابد و در آن همیشه بسته است، زیرا کتابداری در آن وجود ندارد. سپس او به سرانه بودجه کتابخانه‌های آموزشگاهی اشاره می‌کند و می‌گوید اکثر کتابخانه‌ها کمبود بودجه دارند و از لحاظ سرانه کتاب در مدارس به فقر کتاب مواجه هستند. و در آخر به شیوه های مختلف علاقه‌مند ساختن کودکان به مطالعه می‌پردازد

۲-۱۰-۲٫ پیشینه طرح‌های عملی و گزارش نشست‌ها در داخل کشور:

شورای کتاب کودک در راستای دسترسی به اهداف خود که به طور مبسوط بیان شد.‌در سال‌ ۱۳۷۳همزمان با سال جهانی خانواده توسط گروهی از مروجین طرح خورجین کتاب را اجرا کرد(سبد خواندن کنونی).بسته های کتاب در اختیار ده خانواده که داوطلبانه در این طرح شرکت داشتند قرار می‌گرفت و در پایان هر ماه بسته ها با یکدیگر معاوضه می‌شد.هدف عمده طرح آشنایی خانواده ها با کتاب‌های کودک و نوجوان ،شیوه های قصه‌گویی و شناخت فرهنگ کشور بیان شده است.کتاب‌های منتخب در کیسه‌های که به خورجین معروف شد در اختیار خانواده ها قرار می‌گرفت.هر سال با ده عضو جدید این طرح اجرا می‌شد،که پس از شکل‌گیری خانه کتابدار که هدف اصلی آن ترویج خواندن است ازسال ۱۳۸۷باتوجه به همان شیوه پیشین و با نام سبد خواندن با خانواده طرح دنبال شده است.

مجله کتاب ماه کودک و نوجوان در مهر ۱۳۸۷ مقاله‌ای منتشر کرد که در واقع گزارشی از دویست و یازدهمین نشست تخصصی کتاب ماه کودک و نوجوان با موضوع “تأثیر کتب «ترویج کتابخوانی» بر میزان مطالعه کودکان و نوجوانان به همراه نقد و بررسی کتاب‌های روانشناسی خواندن نوشته دکتر اکرم پدرام‌نیا و رویکرد ترویج کتابخوانی نوشته دکترکمال پولادی” بوده است. این نشست با حضور دکتر کمال پولادی، محمد هادی محمدی و شهرام اقبال‌زاده در سرای اهل قلم برگزار شد. این جلسه به بهانه انتشار دو کتاب «روانشناسی خواندن» نوشته دکتر اکرم پدرام‌نیا و مقدمه مفصل شهرام اقبال‌زاده و «رویکردهای ترویج کتابخوانی» نوشته دکتر کمال پولادی برگزار شد. در طول این جلسه هر یک از نویسندگان پیرامون کتاب و این که چگونه آن را نوشتند صحبت کرده و در ادامه به تفصیل هر یک از بخش‌های کتاب را معرفی و شرکت کنندگان در جلسه به گفتن مزایا و معایب کتاب‌ها پرداختند. بسیار روشن است که برگزاری چنین جلساتی گامی در پیشبرد اهداف ترویج خواندن در جامعه است و موجب به وجود آمدن راه‌ حل ‌های جدید در این زمینه می‌گردد.

گروه مطالعه و بررسی کتاب از نگاه مادران در اردیبهشت ۸۴ مقاله‌ای تحت عنوان ” ترویج کتاب و کتابخوانی در مؤسسه مادران امروز به مناسبت بزرگداشت هانس‌کریستیان اندرسن” نوشتند که در واقع گزارشی از جلساتی است که به مناسبت روز جهانی کودک برگزار شده است. در این گزارش آمده، که مؤسسه مادران امروز در چندگردهمایی به ترویج خواندن آثار اندرسن پرداخته‌اند و از خانواده ها خواسته‌اند تا در این جلسات شرکت نمایند.

در این جلسه، دوستان شرکت‌کننده ‌در مورد ضرورت خواندن با فرزندان در محیط خانواده و به طورکلی ترویج کتاب و کتابخوانی در خانواده به عنوانی یکی از مهم‌ترین محورهای کاری مؤسسه بحث و گفتگو کردند و سپس به زندگی اندرسن و تحولات زندگی این انسان بزرگ پرداخته شد.

در طی این جلسات چند اثر از اندرسن برای دوستان قصه‌گویی شد و درباب آثار اندرسن، ویژگی‌ها، جایگاه آثار و … گفتگوهایی انجام گرفت. آن‌ ها با برگزاری این جلسات سعی بر آن داشتند تا با قصه‌ها و داستآن‌های اندرسن خانواده ها را به جهان کودکان آشنا کنند و شیوه ترویج خواندن و مطالعه را به آن‌ ها بیاموزند.

این مؤسسه‌ جلساتی باعنوان خانواده واهمیت آن نیز داشته است: راستی چرا خانواده این قدر اهمیت دارد ؟ اگر خانواده نباشد ، چه می‌شود ؟ رابطه‌ خانواده با جامعه چیست ؟ آیا وجود خانواده در جامعه ضروری است؟ و..خانواده اولین و بهترین بستر برای پرورش و هویت بخشی به نسل آینده است .
خانواده اصلی ترین و بنیادی‌ترین نهاد جامعه است و سلامت جامعه و خانواده به هم گره خورده و وابسته است .مثلا اگر خانواده نباشد ، تکلیف پرورش نسل آینده ، بویژه از نظر عاطفی ، چه می‌شود ؟
می‌دانیم که پرورش عواطف که در آغاز زندگی سرچشمه‌ی یادگیری هم به شمار می‌رود ، در محیطی آرام ، امن ، قابل اتکا به عنوان پشت و پناه ، ثابت و دارای الگو‌های مناسب برای تقلید و همانند سازی‌های اولیه کودک ، امکان پذیر است . آیا محیطی غیر از خانواده می‌تواند به طور عینی و واقعی نه ذهنی و کاذب ،دارای چنین ویژگی‌هایی باشد و بتواند ‌به این ترتیب شخصیت و هویت نسل آینده را شکل دهد ؟
. حمایت از نهاد خانواده دارای ابعاد اقتصادی ، علمی و فرهنگی است . اگر خانواده از نظر تفکر و عملکرد و از نظر مادی و معنوی توانمند شود ، آن گاه می‌تواند سر بلند و مقتدر به مسئولیت‌ها و وظایف خود عمل کند و به عنوان واحد بنیادین جامعه در سلامت جامعه هم نقش مؤثر داشته باشد ما می‌دانیم که نیازها و چالش‌های پیش روی خانواده ها به تدریج و با توجه به تغییر در شرایط زندگی اجتماعی تغییر می‌کند . پس کار مراقبت و حمایت از خانواده ها نیز مقطعی و گذرا نیست و باید برای آن برنامه ریزی‌های بلند مدت ، پیگیر و همه جانبه انجام شود .

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...